De Paap van gramschap_Letterkunde_Uitgeverij_Drukwerk_Journalistiek

INHOUD DE PAAP VAN GRAMSCHAP

REGISTER

HOME CUBRA

Fabianus ofm.cap

Fado Press

Fahrenheit 451

Festen, Theo

Fidentius ofm.cap
Fraters van Tilburg

Frech, Charles

Frietkaas

Fritschy, Martinio

Ronald Peeters & Ed Schilders

Fabianus - Fritschy

Fabianus ofm.cap. (25 mei 2015)

Bron: Lectuur Repertorium

Pater Fabianus is de klooster- en schrijversnaam van Wilhelmus Engelbertus van de Ven, die op 5 april 1881 werd geboren in Udenhout. Van de Ven trad in bij de paters kapucijnen in Tilburg en publiceerde pas in 1919 zijn eerste geschrift: Of wij het socialisme begrijpen? Een vraag (Amsterdam: R.K. Centr. Propaganda-Bureau). Tot 1960 schreef hij vooral novenen en kerkboekjes. Zijn Handboekje voor den katholieken man: Gebeden en overwegingen voor den katholiek in den godsdienstigen en socialen strijd onzer dagen beleefde tot 1947 veel herdrukken (Kevelaer, Butzon & Bercker).

Slechts eenmaal liet pater Fabianus zich verleiden tot een publicatie waarin hij zich als prozaïst profileerde: Schoon Brabants pastoors (Den Bosch, Mosmans, 1950) met persoonlijk getinte, gemoedelijke portretten van de pastoors Johannes Baselmans uit St. Hubert, Antonius Pessers te Katwijk, Petrus Goossens te Heumen, Martinus Verhoeven te Mortel, en Lambertus van Esch te Overasselt. Daarvoor gebruikte hij het pseudoniem Ignotus.
Pater Fabianus overleed in Tilburg op 27 januari 1965.

Over Schoon Brabants pastoors

Schrijver van deze schetsen is een goed verteller en een fijn humorist. Enkele van de ouderwetse landelijke pastoors die hij, als jonge capucijn, heeft gekend van dichtebij, weet hij raak te typeren met hun menselijke eigenaardigheden en hun gezonde levenswijsheid. Zij staan daar levend voor ons, we horen ze in hun Brabants dialect geestig praten. We beseffen hoe zij hun tijd verstonden en door hun parochianen werden bemind, en wij, de lezers van dit boekje, voelen niets dan bewondering voor die schone pastoors uit het verleden.

D. de Pauw O.P (Boekengids, 1950)

Ed Schilders; tekeningen: Frans Mandos

Bibliografie uit WorldCat

Schoon Brabants pastoors

Fado Press (14 augustus 2015)

Onder dit imprint is vanaf 1998 de Tilburgse bibliofiele uitgeverij Saudade Press voortgezet. De ons bekende uitgave zijn:

Ronald Peeters & Ed Schilders

Judith van Zummeren en Walter Kerkhofs, En neer en op en neer, 1998

Albert Megens, Walter Kerkhofs, Tussen aftrap en opstap, 1999.

Leo Mesman en Walter Kerkhofs, Als ik 50 word, 1999

Leo Mesman en Walter Kerkhofs, Blijf maar, 2004

Leo Mesman en Ton Kamphof, Vallend Licht, 2001

Willem van de Vrande, tot in mijn dromen (gedichten) met beeld van Jan Radersma, is een uitgave van de Stichting Nacht van het Gedicht Goirle en Fado Press Tilburg. De bundel (gebonden in stofomslag) verscheen op 25 januari 2001 ter gelegenheid van de Nationale Dag van de Poëzie in een oplage van 250 exemplaren. (Coll. Ronald Peeters).

Fahrenheit 451

Foto: Ed Schilders

In 1988 opende de uit Bergeijk afkomstige Jan Beenen in de IJzerstraat in Tilburg een antiquariaat dat hij de naam Fahrenheit 451 gaf, genoemd naar het gelijknamige verhaal van de Amerikaan Ray Bradbury (New York, 1953). Dit science fiction-verhaal handelt over boekverbranding in een totalitaire staat, waar mensen een boek uit het hoofd leren om de literatuur voor de ondergang te behoeden. Het is verfilmd door François Truffaut, en werd onder meer ook in Nederland bij Het Spectrum (Utrecht, 1971, 'Prisma 1509') uitgegeven.
Fahrenheit 451 verhuisde in mei 1990 naar Tuinstraat 106.

maart 2015

In 2005 stopte Jan Beenen als boekverkoper. Bij zijn afscheid werd een boekje samengesteld met bijdragen van enige vaste klanten van het antiquariaat: Tuinstraatparade, Bij het afscheid van Jan Beenen van Fahrenheit 451, onder redactie van Ed Schilders en Cees van Raak en met bijdragen van Jace van de Ven, Pieter de Groot, Theo Hol, Jef van Kempen, Henk Berck, Johan de Kok, Jacques Stroucken, en Jasper Mikkers. Het antiquariaat werd nog enige tijd onder dezelfde naam voortgezet door Robert van der Meel maar sloot in 2006 definitief zijn deuren.

Tuinstraatparade, Bij het afscheid van Jan Beenen van Fahrenheit 451

Tuistraatparade, Tilburg 2005; links (de achterzijde): foto van een door Henk Berck uit klei gebakken boek naar het voorbeeld van een editie van Bradbury's novelle. De titel is ontleend aan een gedicht van Cees van Raak.
Foto's Ed Schilders, 2005

Bron: Internet

Still uit de film Fahrenheit 451 van François Truffaut (1966)

Festen, Theo (24 november 2015)

Theo Festen werd op 11 oktober 1936 geboren in de Tilburgse parochie Korvel. Hij is psycholoog en psychotherapeut. Veel van zijn publicaties staan in het teken van de geestelijke gezondheidszorg. Daarnaast schrijft en vertaalt hij gedichten.

- Begin van spreken (Rijswijk, De oude degel, 1965; 50 genummerde enm gesigneerde exemplaren)

- De mens is een eigenaardig dier (met Henk Verburg; 2007)

- Wereld met Ogen van Sneeuw (vertalingen van Paul Eluard, 1998)

- Gedichten (vertalingen van Jean Cocteau, 2003).

Hij was ook samensteller van de bloemlezing Gevoelens, ik heb er wel duizend (1999).

Lectuurrepertorium; Regionaal Archief Tilburg.

Fidentius OFM.Cap (5 juni 2015)

Archief kapucijnen ’s-Hertogenbosch. Pater Fidentius van Beers als spreker op een Credo Pugno zomerfeest in Oisterwijk in de jaren vijftig.

Johannes Cornelius Antonius van Beers werd op 4 maart 1906 geboren in Tilburg als zoon van ‘farbriekswerker’ Wilhelmus van Beers en Wilhelmina Jansen. Hij trad in de orde der minderbroeders-capucijnen en was in het hoger onderwijs lector in de Heilige Schrift, een specialisatie waarover hij in 1939 zijn enige grote boek publiceerde: De bronnen over het leven van Jezus (Utrecht, Het Spectrum). Fidentius was zeer betrokken bij het katholieke vakbondswerk en maatschappelijke organisaties als Credo Pugno. Hij overleed in Eindhoven. Ton Thelen schreef zijn biografisch portret in Tilburg, Tijdschrift, jaargang 14, nummer 3, december 1996.

Ton Thelen over pater Fidentius van Beers

Fraters van Tilburg

Ronald Peeters - Gravure van het moederhuis van de fraters uit de 19de eeuw.

De Congregatie der Fraters van O.L. Vrouw Moeder van Barmhartigheid werd op 25 augustus 1844 gesticht door mgr. Joannes Zwijsen. Het is vooral aan de fraters te danken dat de Tilburgse jeugd generaties lang onderwijs heeft genoten. En welke (katholieke) Nederlander heeft via de leermethodes van de fraters niet leren lezen en schrijven? Honderden leerboeken zijn door de fraters ontwikkeld en in de eigen drukkerij van het R.K. Jongensweeshuis (sinds 1846) uitgegeven. Maar ook ontspannende lectuur zoals het tijdschrift De Engelbewaarder en de boeken van Puk en Muk, zijn door de fraters ontwikkeld.

Er zijn vele bekende schrijvers onder hen, die in dit boek behandeld worden, zoals de fraters Andreas van den Boer, Caecilianus Dieks, Nicetas Doumen, Tharcisio Horsten, Joannes Aloysius Ghijben, Ludovicus van den Houdt, Egbert van Oosterhout, Franciscus Xaverius van Ostaden, Sigebertus Rombouts, Anastasius Schoenmakers, Joseph Reijnders en Cassianus Versteeg. In het generalaat aan de Gasthuisring bevindt zich het archief van de fraters, waarin het totale schrijversoeuvre en de meeste eigen uitgaven bewaard worden. Veel kostbare boeken zijn inmiddels naar andere bibliotheken gegaan, onder andere naar de KUB en het Schoolmuseum. De bibliotheek wordt geheel ontmanteld. Alleen de historische bibliotheek met eigen werken wordt in stand gehouden.

Fr. M. Tharcisio Horsten, De Fraters van Tilburg van 1844-1944, 3 delen, Tilburg, 1946-1952; Archief Generalaat Fraters Tilburg.
juli 2001: Caesarius Mommers & Ger Janssen, Zwijsen een passie voor uitgeven. Geschiedenis van een educatieve uitgeverij (Tilburg, Uitgeverij Zwijsen, 1996).

Fraters van Tilburg

Ronald Peeters - Ex librissen van bibliotheken van de fraters

3 mei 2015

In december 1938 verscheen het eerste nummer van het tijdschrift Verleden en heden van de congregatie der fraters van Tilburg. Dit tijdschrift was bedoeld om de congregatieleden overal ter wereld op de hoogte te houden van nieuwe ontwikkelingen. Het werd -- uiteraard -- gedrukt door het R.K. Jongensweeshuis in Tilburg en is druktechisch zeer goed verzorgd. Redatieleden en dergelijke worden nergens vernoemd. De laatste aflevering (nr. 4) verscheen in maart 1940. Waarschijnlijk is het blad in deze vorm niet voortgezet door de oorlogsomstandigheden.

27 maart 2016

De congregatie van de Fraters van Onze Lieve Vrouw Moeder van Barmhartigheid was de uitgever van het kwartaaltijdschrift Ontmoetingen 'voor familie, vrienden en kennissen van de fraters'. Dit contactblad werd gestart in 1955. In 1995 verscheen aflevering 118. Wanneer het ophield te bestaan, is ons niet bekend.

Frater Remigius Heesbeen over de teloorgang van de Centrale Bibliotheek van de fraters van Tilburg

Frech, Heinrich Karl (2 december 2015)

Heinrich Karl (ook wel Charles) Frech werd op 13 april 1860 geboren in het Duitse Gevelsberg. Vader was Luthers, moeder katholiek maar Frech bekeerde zich tot het katholieke geloof en trad in 1882 in bij de trappisten van Koningshoeven onder de kloosternaam Romualdus. Als lekebroeder werkte hij vanaf 1885 in de brouwerij waarvan hij enige jaren de leiding had. Ziekte dwong hem zijn directeurschap neer te leggen en genoegen te nemen met een baantje als portier. Na een verblijf in het krankzinnigengesticht Voorburg in Vught werd hij eerst weer portier alvorens als bedelbroeder ingezet te worden in het buitenland. In 1895 hield hij het trappistenleven voor gezien en vertrok naar Frankrijk waar hij onder meer werkzaam was als badmeester in een hydrotherapeutische inrichting.

Ondanks zijn traumatisch kloosterverleden - waarin de abt van Koningshoeven, dom Willibrord Verbruggen de hoofdrol speelde - ging Frech in 1897 toch weer werken voor de brouwerij. Ditmaal als bieragent in België, met name in Oostende en Brugge waar hij ook een brasserie pachtte. Bij de vestiging van verschillende bierdepots werkte hij onder meer samen met een jonge vrouw op wie hij verliefd werd. Er was al sprake van huwelijksplannen toen dom Willibrord roet in het eten kwam strooien in de zakelijke en amoureuze betrekkingen door de vrouw in te lichten over het psychiatrisch verleden van de ex-broeder. Althans, dat is de lezing die Frech geeft in een pamflet dat hij in 1900 in Brussel liet verschijnen, vermoedelijk in samenwerking met de Brusselse bieragent Lambert Vinckx die eveneens in de clinch lag met de abt van Koningshoeven. Na de Franstalige publicatie, kwam in 1901 een Nederlandse versie uit bij Faber & Co in Amsterdam. In 1903 volgde een herdruk in eigen beheer in Groningen. Frech was daar datzelfde jaar komen wonen en in het huwelijk getreden met Tjakina Kramer, bij gelegenheid waarvan hij overging naar de Nederlands Hervormde Kerk. Het echtpaar dreef twee succesvolle winkels in 'fijne vleeschwaren, vischwaren en delicatessen'. In 1916 kon de 57-jarige Frech het zich permitteren te gaan rentenieren. Met vrouw en dochter verhuisde hij naar Amerongen en vervolgens naar Apeldoorn. Daar overleed hij aan een hartaanval op 5 augustus 1932, 72 jaar oud.

De Amsterdamse editie van Frechs pamflet is getiteld Onthullingen over de levenswijze van den Eerwaarden Pater Willibrord (Aloysius Verbruggen) Overste van de abdij der Trappisten te Tilburg, door den gewezen Broeder-Trappist Romuald (Amsterdam, Faber & Co, 1901).

Het pamflet komt ook ter sprake in een artikel in Tilburg Tijdschrift (jaargang 33, september 2015, nummer 2) dat Joep Eijkens schreef over een anti-clericale roman van Georgius, die eveneens een zware aanklacht vormde tegen dom Willibrord Verbruggen.

Joep Eijkens, schriftelijke mededelingen 1 december 2015

Joep Eijkens

- Het artikel van Joep Eijkens in Tilburg Tijdschrift

- PDF van Onthullingen

Begin pagina

Inhoud De Paap van gramschap

CuBra Home

Frietkaas (25 juli 2015)

Juli 2002 verscheen als opvolger van De Bedenkelijk Kijkende Grondeekhoorn het eerste nummer van Frietkaas, absurdistisch tijdschrift, onder redactie van S. Lloyd Trumpstein en Oscar van Dam, met bijdragen van o.a. Jeroen de Leijer, Ivo van Leeuwen en Koen Delaere. Het blad verschijnt bij spookuitgeverij Nooitgelezen.

Raak, Cees van, et al, Cultureel Lexicon Tilburg 1945-2008. Wolf Publishers, Tilburg, 2008.

Ed Schilders

Fritschy, fr. Martinio (26 mei 2015)

Johannes Hubertus Fritschy werd op 11 augustus 1910 geboren in Rotterdam als zoon van Martinus Fritschy en Martina van Dijk. Hij trad in 1926 in het noviciaat van de Fraters van Tilburg. In 1931 legde hij zijn eeuwige geloften af, waarna hij werd uitgezonden naar de missie van Manado als leraar op de Hollands-Chinese school. Van 1942 tot 1945 was hij geïnterneerd in een Japans kamp, en in 1948 keerde hij terug naar Tilburg. Na een korte periode als onderwijzer aan de lagere school in de Stedekestraat werd hij redacteur van De Engelbewaarder (1949) en van 1951 tot 1957 voorzitter van de Keurraad voor Jeugdlectuur.

Frater Martinio Fitschy was medewerker aan diverse tijdschriften voor opvoedkunde en jeugdlectuur, waaronder De Engelbewaarder, bestuurslid van de IDIL-raad, en secretaris van de Internationale katholieke informatiedienst voor Esperanto.

Fritschy publiceerde onder de pseudoniemen Ad. Latus en Rio Matin (een anagram) verhalen en toneel voor de jeugd bij diverse uitgevers. In 1957 trad hij uit de congregatie. Hij overleed op 27 juli 1979 in Den Haag.

Curriculum vitae frater Martinio Fritschy, Archief Fraters van Tilburg.

Matin, Rio. 19??. Het geheim van de Doodsnoodbergen. Maastricht: Schenk.

Fritschy, 1937. Klein duimpje. Antwerpen: Tooneelfonds "Ons Leekenspel".

Fritschy, 1950. Zeven in een slag. Bussum: Ons Leekenspel.

Latus, Ad, 1951. Twee minuten bovenaards contact: een verzameling van korte kernachtige levensschetsen van de dappersten der dapperen die op onze wereld leefden. Tilburg: P.J. Menne.

Matin, Rio, & Jan Camphuis, 1959. Albie blijft het: een spannend verhaal voor jongens van 12-17 jaar. Rotterdam: Van Sijn.

Ed Schilders