INHOUD DOSSIERS
INHOUD W T T
CUBRA HOME

Het Woordenboek van de Tilburgse Taal wordt mede mogelijk gemaakt door

Bijlage

Frutblaos / varkensblaas/ frutblaas - opblazen van de frutblaas als kinderspel (80 afbeeldingen)

Samengesteld door Harry van Boxtel en Ed Schilders - 26-10-2012

Frutblaos

Foetelpot

 

frutblaos

zelfstandig naamwoord

varkensblaas

R.J. 'n frutblaos vur m'n eigen

Cees Robben:  Wie na zen kuntje kust (v.h. varken), krèègt de frutblaos.

gez. Pierre van Beek: Ieder vèèreke heej mar êen frutblaos. (TT 128)

D'16 "prutbloas of frutbloas (?) - stuk van een varkensdarm, aan het eene einde toegebonden; men hield de openzijde dicht, na dat men den darm stevig vol geblazen had, draaide dan het stukje darm in een, en liet het dan ineens los, hetgeen dan een min of meer harder knalletje gaf)"

Cees Robben:  9 (blz. 35) ‘gif mèn mar de frutblaos’


 

VARKENSSLACHT & DE VARKENSBLAAS ALS SPEELGOED VOOR KINDEREN

 

Het gure herfstweder noodzaakte de kinderen, om hunne vermaken en spelen meer binnen 's huis te zoeken; buiten was het toch overal nat en morsig. De slagtmaand was bijna ten einde en zie! daar haalt men een vet varken op de bodde. Hoor dat arme dier eens gieren en schreeuwen! doch de schoonste muziek kon de jongens niet spoediger op de been doen zijn of doen opdagen, dan dit gehuil van het varken. Zij komen van alle zijden toeschieten; geheel sprakeloos staan zij daar te staroogen en wachten met een brandend verlangen af, dat het varken gedood , schoon gemaakt en geopend wordt, en als men met het openen bezig is , beginnen zij reeds te dringen en te twisten , niet om te zien hoe het uitvalt, of het van binnen goed vet en blank is, geenszins, mijne vrienden,  hoort slechts wat vader CATS zegt:

Maer al dat groot en lang geraes

En was alleen maer om de blaes ,

Die jaecht het nu vol schrale wint,

En daer ist dat het vreuchde vint;

Maer prickt eens met een kleyne spel

Terstont soo slinckt het bol geswel.

M. D. Teenstra – De kinderwereld; 1853

 

¶ Maerten van Cleve (1520-1570)

Het betreft een ossenblaas

 

¶ Pieter Breughel de oudere (1525-1569)

 

¶ Vincenzo Campi (1536-1591)

Het is niet zeker of het een varkensblaas, een runderblaas, dan wel de blaas van een ander hoefdier betreft.

 

¶Pieter van der Borcht (1545-1608) -  December

 

¶ Adriaen Collaert (1560-1618)

 

¶ Aegidius Saedeler (1570-1629) naar Pieter Stevens - December (1607)

 

¶ Pieter Breughel de jongere (1564-1638)

 

¶ Abel Grimmer (1570-1618) - duidelijk naar Breughel (vorige) - vergelijk volgende

 

¶ Pieter van der Heyden (1530-1572)

 

¶ Julius Goltzius (1595)

 

¶ Nicolaas de Bruijn (1570-1656)

 

¶ Rembrandt van Rijn (1606-1669) - ets

 

¶ Adriaen van Ostade (1610-1685)

 

¶ David Teniers de jonge 1610-1690

 

¶ Bartholomeus van der Helst (1613-1670)

 

¶ Jan Victors (1619-1676)

 

¶ Isaac van Ostade (1621-1649)

 

¶ Isaac van Ostade (1621-1649)

 

¶ Isaac van Ostade (1621-1649)

 

¶ Isaac van Ostade (1621-1649)

 

¶ Isaac van Ostade (1621-1649)

 

¶ Barend Fabritius (1624-1673)

 

¶ Barend Fabritius (1624-1673)

 

¶ Egbert van der Poel (1621-1664)  - Interieur van een boerenstal

Het schilderij door een onbekende Nederlandse meester werd in 2007 geschonken aan de collectie van Calvin College (VS)

 

Na restauratie bleek het schilderij een tafereel te zijn geweest met de varkensslacht als onderwerp

 

De twee jongens met de frutblaas zijn beter zichtbaar geworden, en staan weer in een logisch verband.

Voor het verhaal achter deze restauratie: KLIK HIER

 

¶ Hubert van Ravesteyn (1638-1683)

 

¶ Anoniem

 

¶ Onbekende kunstenaar (1657)

Uit: Conrad Meyer, Sechs und Zwänzig nichtige Kinderspiel (1657)

 

¶ Cornelis Dusart (1660-1704) - November; uit: De 12 maanden van het jaar; 17de

 

¶ Jan Josef I Horemans (1682-1759)

 

¶ Jan Jozef I Horemans (1682-1759)

 

¶ Jan Jozef I Horemans (1682-1759)

\

 

¶ Anoniem - 17de eeuw

 

¶ Jan Caspar Philips (ca. 1700-1775) - November; uit: De 12 maanden van het jaar; 17de

 

¶ Conrad Richter (19de eeuw) - Schlachtfest

 

¶ Carl Bloch (1834-1890)

 

DE BLAAS zonder het slachtritueel

¶ Gerrit Dou (1613-1675) - Oude vrouw zoekt hoofdluis

 

¶  Jan Havickszoon Steen (1625-1679) - De dorpsalchemist

 

¶ Godfried Schalcken (1643-1706)

 

¶ Jan Luyken (1649-1712)

 

¶ Joseph Wright of Derby (1734-1797) - Jongens vechten om een blaas

 

¶ Joseph Wright of Derby (1734-1797)

 

¶ Peter Perez Burdett (1734-1793) - gravure naar het schilderij van Joseph Wright

 

¶ Jean Bernard (1775-1833)

 

¶ Onbekende kunstenaar - mogelijk een wandtapijt

 

¶ Wandtegel - datum onbekend

 

¶ Centsprent - 19de eeuw