|
Te
De
waarde van normen daar is heel wat over te zeggen. Normen zijn
voorgeschreven regels die een gemeenschap zijn leden oplegt. Maar er zijn
ook veel ongeschreven normen die er door opvoeding
of voorbeeld zijn
ingebakken. Dat zijn bijvoorbeeld gedrags- en fatsoensgebruiken die men 'norm'aal
vindt, maar die nodig waren of zijn ´vur
de goeie gang van zaken´.,
dat ere kreeg wie ere toekwam, dat men beleefd was en met de hoed in de
hand ´Dag burgemeester´ zei, dat men deed wat nodig was of wat nen
hoger-geplaatste uw zei te doen. Men
houdt zich eraan ook als er geen toezicht op is. Men heeft ze zich eigen
gemaakt. Als een
welopgevoed iemend allenig zit te eten, dan zal hij toch
het bestek gebruiken, niet
boeren en het bord niet aflikken. Ge kunt ´w dat wel voorstellen. Zo
iemend zal bij het rechts- of links afslaan op de fiets ook altijd zijn
hand uitsteken. Als
elkerliek zich gedraagt zoals ie wil of zonder nadenken doet en zonder
rekening te houden met anderen, dan is de gemeenschap waar die figuur in
verblijft 'ontnormd' en dan is het daar minder plezierig, minder rustig,
minder veilig. Het loopt dan niet glad en vanzelfsprekend vaneigens. Ge
ziet dat om u heen. Toch hoor je in ´n normvervaagd
gezelschap dikwijls de
opmerking Doe effe normaal! Die dat zegt, wil van nen andere (de anderen?)
dat ze doen zoals ie dat zelf zou willen, dus dat de anderen hun eigens
naar zijne norm gedragen In
een normverminderde wirreld maggen de individuus
veul meer, de Zo
wast gebruikelijk dat men niet eerder
met elkaar sliep dan na het trouwen.
Samenwonen noemde men 'hokken', net als beesten dus. Dat wier allemaal
in de gaten gehouden. Er waren er
die de maanden telden tussen huwelijksdag en geboorte vant eerste kiendje.
Van iemand andes. Zo hoeft het nou
ook weer niet. Merietje
zat daar trouwens hillemaal
niet mee. Die kreeg
heel wat foeis en met-de-vinger-nawijzen achter zich aan toen er
een kiendje kwam, en ze nog maar vijf
maanden getrouwd was. Puh,
zee Merietje, tis 'n zeuvenmonds kiendje, hoor... en die kommen aalt
twee monden te vruug, nie
dan?
|