PRINT DEZE PAGINA

Het Woordenboek van de Tilburgse Taal wordt mede mogelijk gemaakt door

Tilburgse dialectsprekers - geïnterviewd in 1978-1980

Aflevering 7 - Interview met dhr. en mevr. Staps, beide 'op de textiel' geweest

Transcriptie en samenvattingen: Hans Hessels

Datum opname: 16-5-1978, bejaardenflat Trouwlaan

Geïnterviewden:  De heer en mevr. Staps-van de Pol

Geboortedatum: beiden van 1896

Beroep: textiel

Bijzonderheden: opa Staps is de toen bekende Stien Ollie, hij (Piet) oorspronkelijk van Broekhoven, zij (Josje) van de Akkerstraat, St. Anna

Onderwerpen:

straten op Korvel, Nol en Mie Viool, Stien Ollie, ezelskarretje, rolschaatsen met garenpijpen, erg veel markante Tilburgers en ondernemers, Peer Luiten, Nol Viool, Guus Hersmus, Kiske van den Hout, Jan Boemelgètje, Wieske Snuf, De Jordaan, Pietje Trommelen, toddenhandelaar Meekes, stratenmaker Heijnen, lampenfabriek De Volt, zatlappen, Körvels Huukske, Veejstròtje, Bartje Tal, Beekse Bergen, verstoppertje, zandvloeren, moosput, mesthoop, blauwsloot, groene zeep, stof verven, volderij, ophanging Hilvarenbeek, Galgenven, onschuldige veroordeling, verlies stadsrechten, waterhoentjes vangen, voorkomen Oirschot, rechtbank in Hilvarenbeek en Tilburg, vogeltjes vangen, zwemmen in de Ley, straatspelletjes, ijspret, diabolo, nette mensen, jongensspelletjes, reisje Bond zonder Naam, moord Marietje Kessels, instrumentenfabriek, Tentoonstelling Stad Tilburg 1909, Heer Muizenberg

Tilburgse woorden:

fiejôol (= viool)

de èèreme (= de arme mensen)

de soosjaale (= de socialisten)

eezelskèrke (= karretje getrokken door een ezel)

kappèlleke (= cafeetje)

op de tèkstiel (= in het textielvak)

ròlschòtsen (= rolschaatsen)

boerewèèrek (= boeren)

laoj (= lade)

den èkker (= akkerland)

nom (= vt/nam)

plangke hèùs (= houten/planken huis)

tèèl (= teil)

tòdde (= vodden)

ollòg (= oorlog)

kappietalist (= kapitalist)

lèèrlôojeraaj/lirlôojeraaj (= leerlooierij)

stròtje (= straatje)

blaawslôot (= blauwsloot, vervuild door verfstoffen textielindustrie)

stòkvis klòppe (= op stokvis hameren om deze soepeler te maken)

mist (= meestal)

zòkske (= zaakje)

ollienutje (= pindanootje)

hoorentje doen (= verstoppertje spelen)

teej (= thee)

mieljeuw (= milieu)

hiegiejeene (= hygiëne)

wit zaand (= geel zand)

höske (= huisje)

moosput (= afvalwaterput)

mesthôop (= mesthoop)

tacheteg (= tachtig)

blaawlôop (= blauwsloot)

durheene (= doorheen)

gjeemiese stòffe (= chemische stoffen)

wèffer (= wat voor)

gruune zêep (= groene zeep)

volderij (= vollerij)

smoutollie (= olie waarmee in de textiel de wol soepel werd gemaakt voor bewerking)

pòtaasene (= ?)

ammejak (= ammoniak)

piedelaast (= ?)

zowaor (= zowaar)

verbaol (= proces verbaal)

vurkoome (= voorkomen bv bij rechtzaak)

waoterhènneke/-hoeneke (= waterhoentje)

gebroek (= moerassig gebied)

kwèb (= moerassig gebied)

öt de weeg kunne (= uit de weg kunnen)

majesjesee (= marechaussee)

pòlling (= paling)

wiel (= draaikolk)

durlôopende list (= straatspelletje)

zaddoek lègge (= zakdoekje leggen)

strôoje dak (= strodak)

èès (= ijs)

slippere (= glijden op ijs)

slipperbaon (= glijbaan)

glijbaon (= glijbaan)

kakhiele (= tegen de hielen van een ander glijden zodat hij valt)

rijtèùg (= rijtuig)

rêepe (= hoepelen)

touwke springe (= touwtje springen)

diejabooloowe (= met diabolo spelen)

diejabooloow (= diabolo)

gummieringeske (= gummi ringetje)

blèkke (= blikken)

kwòjonge (= kwajongen)

verkeerd geboore (= verkeerd geslacht gekregen hebben)

joodele (= janken)

bokkesprong (= boksprong)

schèrke sliep (= straatspelletje)

asoosjaale (= asociale mensen)

kreugelratte (= straatspelletje waarbij de een door de ander als een kruiwagen wordt voortbewogen)

dêegschoep (? = )

kontroole (= controle)

toehouwe (= dichthouden)

zuster (= verpleegster)

xxx (?) kepot schiete (= ?)

ene meneer (= een heer)

waaj (= weide)

tetôonstèlling (= tentoonstelling)

kommieteej (= comité)

alleman (= iedereen)

moobieliezaasie (= mobilisatie)

(Oude) toponiemen:

Hèrges Ènd (= Herringsend = Haringseind = het huidige, noordelijke begin van de Korvelseweg)

Oel (= Oerle)

Körvels Huukske

De Paddewaajkes

Vèèrekesstròtje

Èùlelupke (?)

De Lupkes

De Kwètterie

Poepesteeke (= latere Hoogtedwarsstraat)

Jordaan (= volksbuurt in de Hasselt)

Piejeshaove (= Piushaven)

Bikse Bèèrege (= Beekse Bergen)

Galgevèn

De Laaj (= riviertje de Ley)

Volksfiguren/ondernemers/instellingen e.d.

Nòl èn Mie Fiejôol

Finsènsjus (= Vincentius, armenvereniging)

Kiske de Paoter

Guus Hèrsmus

Stien Ollie

Peer Lèùte

Kiske van den Hout

Jan Boemelgètje

Wieske Snuf

Pietje Trommelen

Bart Meekes

Drikske de Brouwer

Bartje Tal

de Volt (=lampenfabriek)

gebroeders Heijnen (= grondwerkersbedrijf)

Kappesiene kèrk (= kerk van de Capucijnen)

Kèssels febriek (= (instrumenten-)fabriek van Kessels)

Tilburgse Velox

Hubert van den Muizenberg (= voorzitter tentoonstellingscomité 1909)

Vrolijk Trio in Venetië (= zangtrio tijdens tentoonstelling 1909)

I-1

Heer en mevr. Staps vertellen over de straatjes op Korvel en Nol en Mie Viool.

“Et Hèrges Ènd (?), Körvelsplein, Oel, Körvels Huukske, de Paddewaajkes. Ok de, ok de… Vèèrekesstròtje, de… Èùlelupke (?), dan de Lupkes, dan kwaamde… ik dènk dè dè de Kwètterie was. Jè, dè weet ik nie. Daor tussenin, ik gelêûf dè dè de Kwetterie waar… Èn dan de Poepesteeke, hè, hè, hè... De Hoogtedwarsstraot, dè was vruuger et Poepesteeke…!”

”… èn dan kwaamde tusse tweej töntjes, daor hadde de boere, de boere der waaj èn dan hadde daor de, de tèùn van de febrieke, van die heere dan…”

“Èn dan hadde hier Nòl Fiejôol… èn Nòl èn Mie Fiejôol woone… “

“Fiejôol speule! Fiejôol speule! Jao, daor konde op daanse. Daor konde op daanse! Asser, asser jongk vollek was dan ging hij fiejôol speulen, heej Piet!?”

  Luister naar het bestand

I-2

Stien Ollie - foto:Regionaal archief Tilburg. Rechts: Kiske de paoter (Cornelis Smeulders); schilderij van H.F.J. Weijers, 1891; foto uit: Ronald Peeters, Tilburg in beeld 1865-1945 (1979)

Enkele volksfiguren worden aangehaald en het echtpaar vertelt over Stien Ollie met zijn ezelskarretje die inwoonde bij de familie Staps toen de heer nog een kind was.

“… van de èèreme, van de soosjaale, van Finsènsjus èn, èn al èn zôo. Daor eete ze wir van, hè!”

“Èn Kiske de Paoter op zene kaaj! Jè, Kiske de Paoter zin wij aatij! Èn Guus Hèrsmus èn… Hoe wast ok wir? Stien Ollie… hè, hè, hè”

“..Twas ene goeje man hor, mar hij dronk veul! Jao hij, hij wonde bij ons in. Èn dan han wij... Bij ons tèùs hadde daor ene grôote breeje gang èn as naa… kwaampie aaltij aon meej zen eezelskèrke. Mar assie er meej zen eezelskèrke ònkwaam dan komder niemer aaf!”

“As zenen eezel meej zene kòp nòr de stad stond dan, dan bleefie staon mar meej zene kòp nòr Broekhoove stond…  dan bleefie niemer staon assie… Want die leej de kappèlleke meej aon, hè! Kefeejkes, kappèllekes zin ze vruuger…”

“En dan gong ie zôo vur de raom staon… Ieie Oo! En dan zi den oopaa, den aanderen oopaa die zaat te wèùve… Die zi dan… teegen ons moeder, die zi dan: ”Den eezel is er al dus Stien zal wèl koome!”

“Èn dan spande ons moeder diejen eezel èùt èn dan spande ze em in dè aander kèrke èn dan lisser de zeis op, op dè kèrke èn dan gong ons moeder gras maaje…mèn moeder. Want die kos… ons moeder kos beeter maaje as mèn vaader!”

  Luister naar het bestand

I-3

Staps en zijn vader waren beiden “op de textiel”, vertelt hij, een beetje stads met Heikants. Thuis hadden ze nog een houten getouw. De wieg werd vaak aan het getouw gebonden om die te laten schommelen

“Die was op de tèkstiel! Die was, die was ok op de tèkstiel Wij hèbbe ammòl op de tèkstiel gewist! As mènnen oopaa, dè zeg ik die waar meej mèn… De vaader van mèn vaader, hè, die zaat tuis meej en houtere ketaaw te weeve! Bij ons heej acht, achtien jaor en houtere ketaaw in huis gestaan!”

“Naa hèbbe ze die ròlschòtsen, hè, mar wij as kleine kindere, hè, hòlde wij wèl ôot die, want dè waare zon ijzere spoelen daor dè die pèèp ingao, hè, meej dè gaore derop. Die hòlde wij dan dikkels wèg èn dan en paor touwkes durheen èn die bonde wij onder ons schoene, war!“

“En ons moeder kos goed boerewèèrek, hè. Èn as ons moeder aachter was dan paaste den oopaa op de klèène, hè. Mar dè, dè was vruuger zon wieg, die schommelwieg… hè. Èn dan bond ie òn de, òn de wieg en touw èn dan meej dè hij òn et wèève was èn die laoj op èn neer trok, hè, dan schommelde die wieg!”

“Jaa, dan nomde ze meej nòr den èkker! Wij han, bij ons hèbbe we nòg wèl enen hond gehad die de kat meej nòr den èkker nom!”

  Luister naar het bestand

I-4

Nol Viool (ook wel Jan Viool, en daarnaast nog vele andere volksnamen) - Arnoldus van Sommere (1842-1928) - foto uit We hebben gezongen en niks gehad, Rolf Janssen, 1984)

De interviewer vraagt het echtpaar uit over markante Tilburgers. Achtereenvolgens passeren Peer Luiten, Nol Viool, Guus Hersmus, Kiske van den Hout, Jan Boemelgètje en Wieske Snuf de revue.

“… èn Peer Luite meej zen örgeltje (in koor)… èn Nòl Fiejôol ok… èn Peer Lèùte, jao Piet! Nòl Fiejôol!”

“Die, die, die, kom, dan hattie zon örgeltje vur zenen bèùk hange, zon draajding… Èn Kiske van den Hout, die was nòg nie zo oud”

“… Jan Boemelgètje dan… ha, ha, ha, ha! Jan Boemelgètje zin zer teege mar meer weet ik er nie van want die liep zo aoreg!”

“Bij Wieske Snuf, bij Wieske Snuf, dè schôojen is… “

“Mar Wieske Snuf, jè, die is pas dôod, hè! Want die zit daor in de, in de, ze zègge Jordaan! In, in de Hasselt daor zègge ze Jordaan teege, hè. Daor wont Wieske Snuf! Vruuger wonde ze in Broekhoven, in de plangke hèùze!”

“Ammel plangke hèùze vur de wooningnood! Èn hè, hè, nèè, dè was Wieske Snuf nie, dè was… Hoe hiet ie ok wir? Dè was ok zonnen halleve gèk. Èn dan ston ze ammel dur die spleet te kèèke, die kènder… “

  Luister naar het bestand

I-5

De 'planken huizen' aan de Jan van Rijzewijkstraat; circa 1947. Foto: Regionaal Archief Tilburg. Het betreft hier de zogenaamde 'maycrete-woningen' die na de oorlog de woningnood moesten lenigen. Een aantal van deze noodwoningen bestaat tegenwoordig (2015) nog steeds.

Het echtpaar Staps vertelt door elkaar over een aantal typische figuren uit die periode; Nol Viool, Pietje Trommelen en andere mensen die in de “planken huizen” woonden.

“Wie was dè? Óch… die daor oover de, in de Nuuwstraot wonde bedoelde gij? Ôo…Jaa… Och jè, hoe hiete dè die? Hoe hiete die ok… Och dè was Nòl Fiejôol wèl! Dè was Nòl Fiejôol nie! Die wonde daor op de Nuuwstraot wèl, op de Lupkes! Nòl Fiejòol wonde wèl op de Lupkes!!”

”Pietje Trommelen! Pietje Trommelen! Hè, hè, hè, hè, hè! Hèbbe we tòch gelaage!! Èn die waare vort versleete, die hö… die höskes war! Èn toen wonde, wonde wij, die Jan van Rijzewijkstraot is er nòg waor nouw et Laurens Kosterplein is, hè. Daor stonde  plangke hèùze, hè, èn daor wonde toen Pietje Trommelen. Toen waare de kènder, de kènder waaren em ammel ònt plaoge. Teege die, die, die deur ònt schuppe. Hij komt meej zen tèèl waoter bèùte gelòope, nòr de kènder gôoje èn daor laag ie zèllef meej den èmmer waoter, ha, ha, ha, ha!”

“Mar dieje Meekes die daor naa op de Piejeshaove wont, hè, dieje Meekes die daor òn de Piejeshaove wont, die heej ok meej tòdde gedaon! Die heej ok in tòdde gedaon! Jao, die heej ok in de plangke höskes gewond! En die kon gin lètter schrèève! Hij is nouw dôod! Mar zij is eigelek en Indiese! Zij is en Indiese! Klara dè is en Indiese! Hoe Klara meej dere naom hiet dè weet ik eigelek nie!”

  Luister naar het bestand

I-6

Fragment wordt deels overkwetterd door een kanarievogel/vink. Er wordt verder gesproken over Bart Meekes, stratenmaker Heijnen en de Volt. Ook vroeger liepen er zatlappen over de straten.

“Èn dèttie bij Drikske de Brouwer nòg in de sleuf gestaon heej in… int grondwèèrk. Bart Meekes! Èn issie, issie vur den ollòg, is hij zôo meej, meej Drikske tòdde langs de straot gegaon èn daor, zôo heej hij, Bart Meekes, zen èègen opgetrokke…”

“Ik wo zègge èn naa zènt kappietaliste!!”

“Dan die Heijnen! Die Heijnen die, die, die… van, van dieje straotemaoker! Die, die ooveral die grôote wèèrke ònneemt! Nou, die heej hier aachteraon in Broekhoove meej, ik gelôof in de, ik gelêûf in de Duifstraot. Ik weet  nie presies…òf Lijsterstraot, dè kan ôok!”

“En die, die meej en ouw vrachtwaogentje toen de Volt daor in de Gruunstraot begonnen is, hè, want dè is irst, is ok aaltij… Daor heej irst daor de Volt is, hè, dè is vruuger en lèèrlôojeraaj gewist van Gust Smetsers (?). Èn toen isser en lampefebriekske ingekoome…”

“Vruuger hadde zatlappe ok wèl. Want daor bij ons dan kwaamde van dè, dè Körvels Huukske, dan kwaamde dur dè stròtje, de Hesperenstraot hiete dè. Dan wonde wij in et Veejstròtje. Daor hèbbe wij aaltij vruuger gewond. Vruuger vaader èn moeder. Dan kwaame ze zôo van dè kefeej van de Körvelsewèg aaf èn dan liepe ze daordeur… “

“Daor wast van de boer, gras en alles want daor stonde nèrges gin hèùze èn daor wast van, van tweej fabriekante èn dè liep nòr et Körvels Huukske toe èn daor dieje blaawslôot…”

  Luister naar het bestand

I-7

Het gesprek van heer en mevrouw Staps gaat voort met een “scheldversje” over Bartje Tal de viskoopman, de gebroeders Heijnen voor grondwerk in de Lijsterstraat en de Voltfabriek. Vroeger maakten ze vaak uitstapjes naar de Beekse Bergen en namen pinda’s en koude thee in flessen mee.

“Stòkvis klòppe, hèdde gij et daor oover!?”

“Bartje Tal

 die zit hier èn daor èn ooveral

 mar mist in de Bierhal!”

“Toen is hier de Volt begonne. Dè was en lampefebriekske èn heetie meej en aaw vrachtwaogentje, want die was aaltij zo meej mooters ònt prulle, hè, issie meej en aaw vrachtwaogentje issie begonne! Heijnen! Mar die meense die hèbbe derèège omhôog gewèrkt, hè, èn moete nou mar es kèèke wèn zòkske dèt is, de gebroeders Heijnen!!”

“Vruuger ginge wij meej de kènder nòr de Bikse Bèèrege toe, hè!? Daor naa et Safaripark is, dieje kaant, dieje kaant, ammel die grôote bèèrege, war. De Bikse Bèèrege, die nou de Bikse Bèèrege, hè, war Piet!? Ginge we aaltij meej de kènder nòr de Biks Bèèrege. Èn de kènderwaoge, we naame pindas meej, ollienutjes war… “

“Èn hoorentje din wij vruuger hè, hoorentje doen. Dè was verstoppertje speule. Wij zin aaltij hoorentje doen, hi!?”

“Èn dan en, en paor flèsse teej meegenoome èn dan… teej op was dan ginge we bij den boer, daor was nòg enen boer, ginge we meej de flès ginge wij bij den boer waoter haole!”

“Mar naa zègge ze van mieljeuw èn hiegiejeene. Dan zal ik oe vertelle op gewoon op zen Tilbörgs gezeej. Wij wonden in en höske meej zaand, hè. Jao, in zaand èn dan rôoje dinges èn dan wit zaand oover de vloer èn alles… “

  Luister naar het bestand

I-8

Over wc-huisjes,de moosput, de mesthoop, de blauwloop en het gebruik van chemische stoffen zoals bij het verven van de wol. Groene zeep werd van smoutolie gemaakt. Tenslotte wordt gesproken over een onschuldig veroordeelde die bij het Galgenven werd opgehangen.

“Et höske zin ze vruuger, war. Nou èn dè was aachter was en grôot gat… òf veur. Irst de plangk eraaf! Dè was en grôot gat èn dan schèppe ze, flak vur ons keukedeur, schèppe ze gewoon die… Diejen boer, die heej meej emmers nòr, nòr, nòr veure brènge…. Dan was daor ene moosput èn daoraachter laag den mèsthôop. Mar we zèn tòch tacheteg jaor gewòrre, nie!?”

“Vruuger hadde die blaawlôope. De blaawslôot zin ze vruuger, die liepen er durheene. Mar nouw kan ik dè men èège wèl goed begrèèpe dèsse daor oover beginne want ge moet es kèèke die gjeemiese stòffe wèffer ròtzôoj dèttet is.”

“Mar waor ge, waor ge gruune zêep van kunt maoke weet ik wèl. Waor, hoe dègge gruu… gruune zeep konde maoke dè weet ik wèl. Die wèrd in de volderij gebrökt, hè. Die wier ze, die wier van smoutollie gemòkt. Jè, smoutollie. Daor din ze pòtaasene bij èn dan mòkte ze zôo… gruune zêep van. Jè, vloejbaare gruune. Jè, daor wiere de stukke meej gevolderd… èn ammejak”

“Ammejak, pòtaasene èn smoutollie! Mar in smoutollie daor zit piedelaast in. Piedelaast!”

“Mar tis aaltij beweerd… dè die toen onschuldeg veroordeeld is in Beek èn dè die opgehange is in et Galgevèn. Dòrrom hiet et Galgevèn!”

  Luister naar het bestand

I-9

Over een ten onrechte veroordeelde man in Hilvarenbeek voor wie later een stok werd geplant. Zou de stok groeien, dan was de man onschuldig. Hilvarenbeek was vroeger een stad, aldus de heer Staps, die door deze kwestie haar stadsrechten verloor. Hij moest zelf eens in Oirschot voorkomen voor het vangen van waterhoentjes.

“Die heej aaltij daor aachter bij Jonkers gestaon. Dieje man wier onschuldeg veroordild, zôo hèb ik ge… Èn ze stooke ne stòk in de grond zôo èn die zou, zowaor as dieje stòk zal groeje zeetie, zal ik bewèèze dèt, dèt onschuldeg is èn et is ok, dieje stòk is gòn groeje. Dè was al enen hillen bôom toen ik ene jonge was, hor!”

“Beek is vruuger ok en stad gewist, hè! Hilvarenbeek is en stad gewist èn die heej daordeur zen rèchte, zen rèchte verloore! Want, want Beek… as gij in Hilverenbeek vruuger en verbaol krêegt dan moeste gij in Orschòt vurkoome!”

“Ik zèè ok in Orschòt vur moete koome! Vur waoterhènnekes vange!”

“Gebroek, zin wij vruuger aaltij hè, die kwèbbe dan, dè moeras, hè. Èn aanders konde we niemer öt de weeg. We waare ònt waoterhoenekes vange èn toen kwaame de majesjesees!”

“Èn toen zèè ik te voet nòr Orschòt vur moete koome!... We han er vier uuren op gelôope nòr Orschot toe èn daor hèk vier gulde vur betòld!”

  Luister naar het bestand

I-10

Het echtpaar gaat nog even door over de rechtbank in Tilburg en Hilvarenbeek maar de heer verdwaalt al snel in vogeltjesvangen met zijn broer. Vervolgens komt het riviertje de Ley (Laaj) ter sprake

“…ge hèt tòch gewoon dinges, want op et Körvelplein ston en hòkske. Teegenoover et dinges van…. Vertèl es, teegenoover… Jè daor hèdde, dè weet ik wèl, dè hèdde daor gehad, dèsser nòg!  Dè was, jè, dè was gewoon vur gewoon dronkeschap èn zôo…!”

“Veugelkes vange!! Hè, hè, hè… Ik èn onze Kees, men, men bruur, waaren es ònt voogeltjes vange èn dan hamme zeuve noordsijsjes gevange èn toen, die gonge we zôo langs et kenaol... Ik zèg: “Verrèkt” teegen onze Kees, “Der zit ene pòlling! Oôoo, die zulle we ok mar meejneeme!” Kwaame we tèùs, zeej ons moeder: “Wè hèdde gevange?” Zeuve noordsijsjes meej ene pòlling!!”

  Luister naar het bestand

I-11 

Mevrouw Staps vertelt over spelletjes die vroeger op straat werden gespeeld, vooral in de winter het slipperen en kakhielen. Maar ook diaboloën en bokspringen.

“Touwspringe èn… durlôopende list èn, èn, èn zaddoek lègge èn… Allerande spèllekes din wij èn… De Kappesiene kèrk witte te staon dènk, hè? Èn… Wij wonden in de Hèsperestraot, hè. Wij wonde rèècht teegenoover… Der stonde mar en paor hèùze, een, tweej, drie, vier, vijf, zès, êen meej en strôoje dak. Èn daor ginge wij aatij speule!”

“En ast dan èès was… Der waare nòg gin autoos, hè, wèl dè de rijtêûge daor kwaame. Èn dan kwaame we daor van de pad aaf… We ginge slippere zin wij vruuger aaltij, slipperbaon, glijbaon zègge ze naa. Kwaame we afgeslipperd. Zôo deraaf, hi, èn dan was de aander baon die moes erop èn die kwaam elkaar toen teege, teege de kèrk omhôog!”

“Èn kakhiele zin ze dan, hi. Èn dan han we klompen aon èn dan zin ze: “Nèè, ge moet nie kakhiele! Nèè, gao mar vur ons èùt! Kèèke òf gij et goed kènt èn ineens “hup” zègge èn dan vielde op oew gat! Ha, ha, ha!”

“Asser zon rijtêûg kwaam dan ginge ze: “Halt koetsier, de vrouw moet kakke!” Hie, hie, hie, hie, hie! Dan moester zôo vur gòn staon!!”

“Rêepe èn, èn touwke springe èn diejabooloowe! Nou was er ginne sènt vur ene diejabooloow want op de Körvelseweg moeste aanders diejabooloowe meej zon gummieringeskes aon, hè. Dan krêede bij de margariene krêede zonne, ècht zonnen blèkke diejabooloow, hè”

“Ons moeder heej aatij gezeej: “Gij bènt en kwòjonge! Gij zèèt verkeerd geboore!” zisse dan! Èn ik slao “sssjjjwww” dieje diejabooloow omhôog. Op oew neus, hè. Dan, dan konde wèl joodele, hè!“

“Èn, èn bokkesprong èn, èn jè, hoe ist… Schèrke sliep! Hè, hè…!”

Luister naar het bestand

I-12

Detail uit een prent van de week van Cees Robben, 1966.

Wederom Mevrouw Staps aan het woord. Ze beschrijft haar onophoudelijk gebabbel in allerlei omstandigheden, ook tijdens een reisje met de Bond Zonder Naam naar Haarlem.

“Moeder! Ons Fie doet kreugelratte. Èn dan din ze zôo de dêegschoep (?) tussen mekaar èn zôo èn doen ze ok… Houwe ze oewe kop zôo meej oewe, tussen oew bêene oover elkaare. Ik weet naa nòg hoet moet… Èn ik slao meej de jonges meej, hè èn dan kwaam ons moeder:”Dè gij toch… “ zisse, “Kwòjonge!”, zisse dan”

“Ik moes gewoon op kontroole koome mar, int ziekenhèùs koome en ... De zuster, ik zeej teege de zuster: “Zuster?”,  “Wat isser?”, zisse. Ik zèg: “Zuster, doet asteblief, doet asteblief ene  pleister op mene mond… ”, ik zèg: ”…want ik kan mene mond nie toehouwe!” Èn ooveral waor ik koom, war Piet? Jaoao....

“Ik zi: “Och zuster!“. Ze was nie verkleed mar ik zi tòch zuster teege der!”

“Saoves kreege we dan en lèkker gezèlleg aovendje meej, meej xxx (?) kepot schiete. Dan krêegde dan  prèèze èn toen zat er ene meneer nèffe men, die wont in Wassenaar, hè, meneer ja. Hij zi: ”Mevrouw Staps kunde gij nie zinge?” Ik zèg: ”Ikke nie! Ik kan nie zinge!”

Luister naar het bestand

I-13

De interviewers willen meer weten over aftelversjes maar het echtpaar trekt zich daar niets van aan. Mevrouw vertelt liever over de moord op Marietje Kessels.

“Daor em… Kèssels febriek is gewist! Kèssels febriek, witte gij … instruumèntefebriek aachter de Noordhoekse kèrk èn daor, daor wast himmel waaj, hè. Èn daor heej toen de tetôonstèlling gestaon. Neegetieneege! De, de heer Muizenberg was daor bij et kommieteej!”

“Mar daor in de Noordhoekse kèrk is nòg en kèènd in vermoord!  Jao, dè weete ze wèl! Dè wit alleman! Witte gullie dè nie? Marietje Kèssels, dè wit tòch alleman! Marietje Kessels vermoord! Nie? In neegetien……tweej! Ze hèbbe nôot de daader gevonde!”

“We hèbben er en prèntje van gehad ok, zon schôon zwarte krulhaor, zôo…”

“De pestoor krêeg de schuld. Èn… mar dòr waare ze ònt schilderen ammel èn toen, toen krêeg de köster de schuld èn toen heej de schilder de schuld gekreege. Smiddags om twaalef uur moet et gebeurd zèèn. Snaachs, snaachs nie, ooverdag!

“Èn toen is de schilder nòr België gegaon èn toen nò de moobieliezaasie is de schilder truggekoome!”

“Tis nôot ötgekoome wiet gedaon heej! Et was en moord boove in de, et toorentje in de Noordhoekse kèrk!”

“Èn alleman krêeg en prèntje toen, hi Piet!?”

Luister naar het bestand

I-14

Het Venetië-paviljoen op de tentoonstelling Tilburg Stad (1909). Foto: Regionaal Archief Tilburg.

Mevrouw verhaalt over de Tentoonstelling Stad Tilburg van 1909 ter gelegenhgeid van 100 jaar stadsrechten, die gehouden werd achter de fabriek van Kessels waar ook een mini-Venetië was opgebouwd. Ze vernoemt de secretaris van de Tilburgse Velox, Hubert van den Muizenberg.

“Aachter de febriek was en grôote tetôonstèlling èn daor was …Venetië himmel meej zwèm...  meej grôot waoter èn alles!”

“En toen was daor “Vrolijk Trio in Venetië” èn die footoos van et bestuur omdè onze pa daor….Dieje, de heer van dieje winkel, de heer Muizenbèrg… ouw meense kènnen em ammòl!”

“Dan waare ze ammel zôo, ammel verkleed nèt in Venetië, hè.Wè zonge ze toen? “En hebben zij die schöne Berta al in der onderbroek op straat gezet!””

Luister naar het bestand

Naar het begin van de pagina