PRINT DEZE PAGINA

Het Woordenboek van de Tilburgse Taal wordt mede mogelijk gemaakt door

Bijlage

Dossier baomes - baomis - bamis - bames - St. Bavo-mis

Samengesteld door Ed Schilders / 20100617

► baomis

De zoomer is naa aon de gang

Mar wie hee dè geweete?

Want dur de regen en de wend

Waar'de dè glad vergeete.

't Was alle daoge baomisweer

Mee storm en donderbuie

In plak van 'n klèn zwembruukske

Droege we dikke truie.

Lechim

Et waar ene echte baomisdag, regen en wènd. Bij et foto’s maoke vur de kerk blêef et gelukkig efkes drêûg.

Lodewijk van den Bredevoort – 2007

Goud is 't zonlicht, 't ketst uit de ruiten

en lokt in de herfst, de meènsen nor buiten.

'n Processie van blaoikes, als 'n waandelend tapijt.

Straks zen we mee baomis al die schoonheid wir kwijt.

Wim van Boxtel – in 'Brabants Bont'

Nu de lente van dit jaar ons niet veel mooi weer gebracht heeft, kan men nogal eens de uitdrukking "baomisweer" in gesprekken opvangen. Het betekent: slecht weer oftewel: herfstweer. Het woord komt van Sint Bamis of eigenlijk Sint Bavomis. Die "Sint" is een heilige wiens feestdag in de kerk op 1 oktober valt.

Pierre van Beek – TTP (op CuBra) – nr. 38

Bamis is in Tilburg niet alleen in het dialect gebruikt, maar ook in de standaardtaal.

Hieronder enige krantenberichten die de activiteiten rond 'Bamis' weergeven.

Uit de NTC, 5 november 1929; auteur niet genoemd.

't Is negen uur 's morgens. Het personeel van het notariskantoor opent kasten, laden, schuiven en zet alles gereed, wat elk bij zijn dag-arbeid geregeld te gebruiken heeft. Het geheime slot der brandkast wordt met eenige vaste handbewegingen gedwongen z'n prooi los te laten: de zware stalen deuren draaien open. De daggeldkas wordt opgenomen en vooral dezen dag onder het direkte bereik van den boekhouder gezet, want het is 'bamistijd' dus tijd van ontvangen en uitbetalen van gelden.

Uit de NTC, 14-11-1934. Auteur = Lambert de Wijs

Heleind-op-Twisselt is een in de Kempenstreek der 'Acht Zaligheden' verdoken gehucht van tien huizen in totaal. Het behoort met man en muis den landheer toe, baron van Tienhuizen zullen we hem maar noemen, om zijn nog bestaande identiteit niet te verraden. Hij woont in de stad en behoort tot het geslacht der edele landheeren die hun arme pachters nauwelijks kennen. Baron van Tienhuizen was nog nooit te Heleind-op-Twisselt geweest en hij zou er ook nooit gekomen zijn, ware het niet dat de slechte tijdsomstandigheden hem er toe gedwongen hadden. Zijn tien Twisseltsche pachtboeren waren namelijk in opstand gekomen, door hem, per telegram, het volgend uitdagend ultimatum te stellen: 'Thans ons jachtrecht of met Bamis geen cent. De pachters van Heleind-op-Twisselt.' U weet, Bamis (van Sint Bavomis) is 1 October, alias betaaldag der pacht. En baron Van Tienhuizen kon die pacht niet missen.

Uit NTC; 5 oktober 1899

Maandag werd te Nieuwenhoorn met Bamis de gewone halfjaarlijksche knechtjesmarkt gehouden; de andere heeft plaats met 1 Mei. Niettegenstaande den naderenden winter, waarin de werkzaamheden uit den aard der zaak schaarsch en daardoor de kansen om werk te vinden gering zyn, bestond er toch weinig lust om zich te verhuren. De aardigheid om voor boerenknecht te spelen schynt er in deze streken af te zyn. Toch zyn zy evengoed noodig als vroeger; vandaar dat de vraag naar knechts het aanbod verre overtrof en zy, die gekomen waren om "een boer te zoeken", flinke loonen konden bedingen. De Knechts waren duur.

Uit TC van 8-10-1891

De bekende Bamis- of Bavomarkt mocht zich verheugen in goed weder. Er waren zeer vele bezoekers, doch de kooplust gering. Veel en puik vee was aan de lijn: circa 300 runderen van 35 a 38 cts. per pond en een 250-tal biggen en varkens van f 3.— f 11.— per stuk.