Het Wilhelmus

Analyse van de inhoud, de structuur en de boodschap

Dr. Theo H. van Doorn

Nogal  wat leerlingen en hun leraren, studenten Nederlands op universiteiten en op  NLO’s hebben me gevraagd aan mijn site een literatuurlijst toe te voegen. Voor het Wilhelmus is dat niet zo moeilijk, omdat B.W.Duijzer-van Dijk en D.Duijzer mij daarin op grondige wijze zijn voorgegaan. Er staat in dit boek getiteld: ‘in der  gerechtigheid’ Het Nederlandse volkslied als lied van de bevrijding, (G.F.Callenbach, 1995, ISBN90 266 0441 6) een literatuurlijst van 18 bladzijden; bovendien vatten de auteurs op beknopte wijze door heel hun boek heen deze studies samen en bespreken ze. Ik zou hier eigenlijk mee kunnen volstaan, toch noem ik ook hier L.M.P. Scholten, Het Wilhelmus, Zwijndrecht, 1987, ook al wordt het in bovengenoemd boek genoemd.

er studies aan toe, omdat ze verschenen zijn na ‘in der gerechtigheid’.

Louis Peter Grijp (redactie), Nationale hymnen Het Wilhelmus en zijn buren (SUN / Meertens Instituut Nijmegen / Amsterdam 1998 ISBN 90 6168 693 8) In deze bundel gaan vooraanstaande historici en volksliedkundigen uit binnen- en buitenland in op de nationale hymnen van West-Europa en uiteraard dus ook op het Wilhelmus, dat als oudste van deze reeks een centrale plaats krijgt. De auteurs analyseren fluctuaties in populariteit in verband met de conjunctuur van het nationaal bewustzijn. Een uitvoerige recensie op dit boek schreef  A.Maljaars in Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, Leiden 2000, deel 116 alfl. 3.

Coen Free, in zijn boekje Willem van Oranje, ’s-Hertogenbosch en de dichter van het Wilhelmus voegt aan de reeks auteurs van ons volkslied die genoemd worden, toe: Willem van Haecht. Zie op deze site: Het auteurschap van het Wilhelmus. A.Maljaars schrijft naar aanleiding van  genoemde studie van Free en die van E.Hofman: Nieuw licht op het Wilhelmus en zijn dichters een artikel in Tijdschrift voor Nederlandse Taal en Letterkunde Leiden 1998 Deel 114, afl. 1 onder de titel: Nieuw licht op het dichterschap van het Wilhelmus?

In 1996 verscheen de dissertatie van A.Maljaars, Het Wilhelmus: auteurschap, datering en strekking Een kritische toetsing en nieuwe interpretatie, Kampen 1996 . Ik heb dit proefschrift met veel belangstelling gelezen en het heeft mijn standpunt ten aanzien van het auteurschap grondig veranderd.

E.Hofman, Het lied van Oranje en Nederland  Nieuw licht op het Wilhelmus en zijn dichters, Kampen 2003