CUBRA

INHOUD PIERRE VAN BEEK
HOME 
BRABANTS
KUNST
FOTOGRAFIE
TEKSTEN
AUTEURS
AUDIO
SPECIAAL

PRINT

Pierre van Beek - Heemkunde-artikelen

 redactie: Ben van de Pol

 

"De Reijshof" onder Tilburg een vergane grootheid

Het Nieuwsblad van het Zuiden - vrijdag 20 november 1970

 

"De Reijshof onder Tilburg, een vergane grootheid", zo luidt de titel van een studie van de hand van C.J. Weijters, die de hele jongste aflevering van het orgaan van de heemkundekring "Tilborch" in beslag neemt. Als we nu vertellen, dat "Reijshof" de oorspronkelijke naam is van wat thans in Tilburg "Reeshof" heet, dan weet men meteen waar het hier over gaat. Weinig of niet bekend is echter wat er allemaal achter die "Reijshof" schuilgaat. De tegenwoordige weilanden ten westen van onze stad in "De Kievit" verraden niets meer van een vroeger gedemonstreerde ondernemingslust, die uiteindelijk op een mislukking uitdraaide.

 

Breed gezien

De schrijver heeft zijn zichzelf opgedragen taak niet licht opgevat. Hij bepaalde zich niet tot de geschiedenis van de "Reijshof", welke zich in de 18de en begin van de 19de eeuw afspeelt, maar hij deinsde zelfs niet terug voor een duik in een dieper verleden, de middeleeuwen. Zo bouwde hij een historisch decor, waartegen het leven van de "Reijshof", die zijn naam ontleent aan de eerste eigenaar Charles Rey de Carle, zich afspeelt. Dat is dan de politiek met de zg. "gemene gronden van Tilborgh", waardoor zijn studie een diep perspectief krijgt maar tegelijkertijd aan breedte wint. Het gaat nu niet meer over de "Reijshof" alleen, maar over een boeiend en zelfs bewogen stuk Tilburgse historie. De materie van de "gemene of gemeijnt gronden" heeft in Tilburg ooit heel wat herrie veroorzaakt, waarin een controverse tussen drost Maas enerzijds en de schepenen met de Heer van Tilburg, Gijsbertus Steenbergensis van Hogendorp, anderzijds een rol heeft gespeeld.

 

Verrassend

Wie dit alles met stukjes en brokjes te weten tracht te komen, doet al spoedig de ervaring op met een ingewikkelde stof te maken te hebben. In de voor ons liggende studie van Weijters valt het echter op hoe de schrijver er een bijzonder slag van blijkt te hebben deze materie door een logische opbouw in korte hoofdstukken en door een klare taal bevattelijk te maken. Daarnaast komt hij met verrassend nieuwe gegevens voor de dag, die we nog nooit in vroegere publikaties hebben aangetroffen. Het is duidelijk, dat wanneer niemand minder dan Tilburgs gemeentearchivaris drs. H.J.A.M. Schurink in een "Ten geleide" de grote toewijding en accuratesse prijst, waarmee de auteur de geschiedbronnen pleegt na te speuren en zegt: "Zijn artikelen zijn steeds weldoordacht en volkomen betrouwbaar", wij daaraan geen lof meer kunnen toevoegen.

 

Waardevol

De uitgave is verlucht met een reproduktie van een schilderij van voormalige bewoners van "De Reijshof", de familie Van Breugel, een fragmentgenealogie van deze familie, een fragmentkaart van het landgoed, beide laatste van de hand van de archiefambtenaar L. Langeweg, en een reconstructietekening van het sinds lang verdwenen landhuis. Deze tekening werd vervaardigd door F. v. Iersel, eveneens ambtenaar op het Tilburgs archief. De ernst en toewijding van de schrijver komt ten slotte nogmaals tot uitdrukking door een flinke lijst van geraadpleegde literatuur en bronnen.

Tekenend voor de algemene historiewaarde der studie voor onze stad is het feit, dat de gemeente er toe is overgegaan haar in haar geheel, in een speciaal daarvoor ontworpen omslag, uit te geven. Ook wij achten de stof interessant genoeg om hier t.z.t. meer uitvoerig op terug te komen.

 

PIERRE VAN BEEK