Naarus

Brieven van 'n oud Tilburger

Geaachte Tilburgers,

Vruuger wonden er in Tilburg innen meens die hier van dees kaante vandaon was gekomen. ’t Was in laastig mènneke hij leek veul op in smoushundje;’t was in deftig heer (ze zèn hier ammol deftig mar dikkels kaol) hij ha innen schoonen naom, mar wij noemden hem aaltij Kiske.
Hij ha in schoon pesiesie, mar gin vrinden en dè kwaam omdè tie zon aokelig mènneke was. Mee alleman hattie ruzie of hij zocht ut, alles wies ie aaltij ’t biste, en hil dè boere Brabant was er zowè net niks dè deugde. D’r kos dan ok gin tien woorde gesproke worre of hij kwaam mee de vergelèking van ons goei Tilburgske mee “bij ons in Gelderland”. Dè was al hil walg èchtig manr dè zommum nog wel vergeve hebbe, mer d’r ware nog honderd aander dinger daor tie z’n ège gehaot mee mokte. Deftig was ie mar ok kaol. Hij liep aaltij netjes mee in perrepluu of mee in deftige rotting in z’n haand, en alleman mot hum groeten mee diepe buiging en nog dieper hoed gezwaai en dan verwaordigden ie z’n eige om is hil vereerd mee z’ne smoushundjeskop te knikke mar zelf vatte ie z’nen hoed nie aaf.
De straot waor tie wonde was nie bestraot, en dè was me daor aaltij innen modderpoel van diekomsa. Mee in gewoon stotkèrke kosser nie deur kome of ge most wel mee zis man zèn: mar veur voetgangers was er aaltij nog wel in klèn pedje langs de kentjes. Nou han aander meense dè pèdje gemokt, mar Kiske speulden er den baos over, as hij er over liep gonk ie vur gin man innen duim opzij en koste tot oe kuite dur de plaase, dan moste nog eerbiedig groete, en buige en dan was ’t pas goed, mar dè din d’r nie veul. ‘k Heb ze wel is net as twee bokke tegenover bekare zien staon, mee grote gebaore, mee op ’t kentje aaf haandtaastelikheeë. Niks kos ie velen, niks gunden iemes, en niks moog er. Aon ’t schuttingske van z’n huis hattie hil publikaosies hangen wè er ammel nie moog in de buurt van z’n huis mar dè was  bronolie op ’t vuur want dan din ze ’t precies omdèsse ammel zo ’t laand aon dè menneke han. As ’t aon hum gelege ha, zot ie wel innen pliessie of innen schildwaacht vur z’n huis hebben gehad om de wetten dietie alleman stelde nao te laote kome, en omdè dè toch nie kos, gonk ie zelf vur allerhande wissewasjes mar nor de pliessie toe. Daor heurden ze hum dan ambtshalve wel aon, mar aachter z’ne rug wier ie uitgelaache. Hoe langer dèt ie daor wonde hoe meer dèt er kwame die ’t laand aon hum han en hoe meer dèt ie gepest wier en op ’t lest kos ie wel zeggen net as Uilespiegel: de meense haote me mar ik maok ut er naor, want hoe meer det ie gepest wier hoe sjachrèniger dèt ie wier.
Van alles wier d’r uitgespokt: Ruiten tikkerkes tegen z’n raomen mee in naoidraoike, bakkeze en rèmpkes op z’n deur geteekend, z’n proclamaotieborden besmeurd en God wit wè al meer. Tot zelfs klèn kènder kossen hum niemir zien, en d’r kos gin school mir uitgaon of d’r gebeurde iets bij Kiskes.
Eens op innen keer hèk ut gezien, twee mèskes zig zag plaassen springend kwamen dur de straot. Bij ’t huis van Kiskes verdwenen ze evekes daorna sprongen ze wir huppelend weg. Kort daornao kwaam Kiske thuis en veur z’n portiek bleef ie in een theatrale houding staon z’n haanden uitgestrekt en ’t geheel as de beleedigde majesteit zelf.
Toen tie efkes binnen was gewist kwaamp ie wir mee innen zelfden grooten stap nor buiten, en waanddelden ie mee snellen stap nor buiten, en waanddelden ie mee snellen stap over het verhoogde Sintelpad regelrecht nor ’t pliessiebureau.
Minder as de Commissaris zelf dittie ut nie en omdèttie nogal in pesietie ha, wier ie er dan ok bij toegelaote en dè gonk er daor hartig toe, in de deftigste bewoordingen wier daor breedvoerig uitgeschilderd wè z’um naa wir in z’n portiek han gebakke en de commissaris op z’n plicht geweze om de daoders te pakke en aon z’n verstaand gebrocht dè zoo iets “bij ons in Gelderland” nooit gebeurde. Toen tie eindeluk utgeprot was, naam de commissaris ’t woord, en die zaag ut nie zoo verschrikkeluk in, det ie hum daorveur laastig mos kome valle, “want” zittie “we hebben hier nog meer te doen dan zulke bagatellen”. Mar toen steeg Kiskes verontwaordiging ten top en hij riep uit; “Maar Meheer! Noemt U dat “bagatellen” (z’n haand aon zènen elleboog en vandaor nor zènne pols), zóó lang en zóó dik en dan twee stuks”. Hij wir nor huis, mee de grooten stap nar binnen, en wè laoter koste aon dien extra grooten waotermodderplaats zien detter flink geschrobt was.

Alla haauwdoe ,

Naarus