Naarus


Brieven van 'n oud Tilburger


Geaachte Burgers,

We lèven nu wel in innen aorigen tèd. Wè vreuger van eiges gong kan naa himmaal nie mir, en wè vruuger nie hoefde dè mot en zal naa.

’t Schènt dè dè al meer opgemerkt is geworre, want in wèkje geleeë zaag ik op ’t bordje van de Tilb. Cursus, hil meewaorig afgedrukt staon: "Niks meude mir". Naa motte nie mène dè ik innen dreinoor zè, die tegen alles in de oppusietie komt, maar daor mot ik toch èfkes tegen protesteere, want dieën inzender dès innen pestimist. Ge meugt nog méér as vruuger. Búveurbild: Wij lekken tegesworrig bekaant ammel smiddags ons bord aaf. Daor hadde vruuger is om motte kome: dè moog toen nie, mar naa worrut fèn toegelaote zonder protest. Dur de tijen heen is dè altij al onfesoenlik gevonde, want onze vadder zaoliger vertelde aaltij al dèt ie vruuger bij de kwezel op de kattekiesemus was, en desse dan eens in ’t jaor innen tèrdag krege. Dan krege ze ielk in pèr die gestoofd was. D’r stind dan innen pot stroop op toffel en daor mooge ze die pèr in soppe vur dè ze opgegete wier, mar netuurlik mar ééne keer. Mar na was er inne jonge en die lekte z’n pèr gaaw aaf en toen sopte ie nog eens. Dè zaag de kwezel en ze zi: "dès onfesoenlik"; mar ‘de spoor’ – zo hietten ie,- die was nog pertaol d’r bij, en hij zi: "dè kamme niks schillen, ’t is toch mar lekker", en gelèk haj mar hij kreeg van Mieke de kwezel in paor opdoffers en hij mos er uit.

Naa zo’k uilie is wille vraage: Wet is er naa vur onfesoendelijks aon degge oe bord aflekt?

"Jè" heur ik oe zegge: Dè vuugt naa eenmaal nie". Mar waarom vuugt dè nie. Enkel en alleen omdèt naa eenmaal gin gewònte is? Ik vèn dèt hil veul goeie kaanten hee, vural in dezen tèd; ten irste krègde méér in oe lèf as degger innen kwak van op oe bord lot zitten en twiddens is ’t lekker, dardes veurdeelig, vierdes gemak veur den omwaas, vèfdes zuiniger in ’t wèrme omwaas waoter, zisdes hedde vur ielk gerecht gin schoon bord noodig. Zoo zò ik nog wel wè vort kunne gaon; en wè staat er tegen over? Dè ’t nie vuugt, mar waarom vuugt dè naa nie? Alleen omdè de meensen lijen aon meenselik opzicht, en desse vaast wille haauwe aon aauw gewòntes, en die motten er onderhaand mar is uit. Ik vèn buvurbild, as ge naa is efkes wegdenkt dè ’t nie vuugt, dègge de gaastvrouw nie beter zòt kunnen eeren dan deur oe bord af te lekken tot ’t leste kremieleke toe; de zò ’t schonste bewès zèn dè ’t maol puik in orde was, en dè ’t hil lekker gevonde wier. As dè naa mar is algemèèn in de mode wò koomen, dan zodde gaauw heure de in gastvrouw tege d’r vriendinne laoter vertelde: "Ja en dat dinér, je weet wel, nou dat was zóó schitterend geslaagd, de gasten waren zóó tevreden, ze hebben hun bordjes afgelikt dat ik niet kon zien dat mijn servies gebruikt was. Zóó heerlijk vonden ze het". ‘k Heb is geheurd van ’n fène irste klas Tilburgse fermielie, die gonken mee de kermis nor den Haag en nor Scheveninge. D’r ware wet opgeschote bakviskes bij, die mènden desset persies wiessen hoe ’t mos, die maakten vurnaome beweginkskes, en trokken deftige pruimemondjes, en daa Vadder en Moeder en in klein m ènneke van ’n jaor of zis.

Toen ’t middag was geworre gongen ze in den Haag nor "de twee Steden" en bestelden er innen fènen dinèe; ’t kwaamp er nie op aon, geld zat. ’t Smokte overheerlijk, verukkelijk, copieus, en ’t was charmant zin de jonge dametjes, en dè vonne schènt ammol, dè klen mènneke ook want in eens aachter in fèn gerècht vatten ie z’n bord op, en begos ut af te lekken, zoo midden in ’t volle deftigste restaurant van den Haag. Van den dichtst bijzittende kreeg ie in peut tege z’n kaoke, en ’t klutsje begreep er niks van want hij ha niks gedaon, docht ie. Vandaor dèt ie zoo luid meugelijk protesteerde en uitleg vroeg. "Sst", zinne toen, "ge meugt hier oe bord nie af lekke". Mar dè was gin excuus vur zon onrefaerighei van hum te slaon as ie niks ha gedaan, en zo hard as ie kos kweek ie dur de zaal: Dè doe onze Pa thuis ook". Wurrom maag dè naa nie? Wurrom naa zon mènneke geslaon? As ’t algemeen in de mode was zodde in de kraanten advertenties vène van fène hotels, deskundig opgesteld als volgt:

Hotel Zus en Zoo

Gerenomeerde keuken – uitgezochte spijzen.

Na de maaltijden vindt men bij ons steeds 
de meest zorgvuldig gelikte couverts. Beleefd aanbevelend.

Tilburgers wimmet is ineens algemeen invoere? Stuurt mèn adhesie betuiging as ge mee doet, of protest as ge vaast wilt haauwen aon dieën aauwen laast van den Etiket. ’t Za men is benuuwen!

Allée haauwdoe.

Naarus