Naarus


Brieven van 'n oud Tilburger

Geaachte Tilburgers,

Leve de gas en de kole diestrebuutie, dè zeg ik, en dè mèn ik. Wes dè na wir, zulde wel zegge, hoe kan iemes dè naa toejuiche? En toch is ’t zoo en hoe ’t komt zakkoe vertellen: Ik heb in aorig sort gevuul vur huiselikhei, zon sort daor ge alle geduurige mee in botsing komt mee de aander helft. ‘k Zè zoo huiselik as ik weet nie wè, mar ‘k geef himmel nie om den opschep, daor bedoel ik mee, wè de vrouwkes schon en sjiek vènen. Aan glad gebuunde zeil of perketvloeren hèk innen mier, as innen Israëlliet aon spek. ’t Liefst zie’k mar in effe vloerke, waor ge de nek nie over brikt, gewone gemakke stuultjes, en nie te veul flauwe kul op en over de vloer.

Den bisten aord hèk nog bij innen boer onder de schaauw mee in open vuur, waor ge zoo fèn in de vlamme kunt staore en aaf en toe is mee innen maaste knippel in  ’t vuur kunt peuteren. Neggerans ter waereld kunde zoo fèn pèpkes rooken en aonsteke mee in gloeiend maaste tekske, en zoo gezellig in de gloeiende aasen spiersen, as onder zonnen boeren schaauw. Eeeuwige sunt detter ok al pekaant gin stee mir is, daor ge zon Goddelijk plotske nog aontreft. Schaauwen zèn d’r nog zat, mar mistal staot er op de plak van dè heerlijk open vuurke zón messien, mee veul nikkel en glaanzende tegels of gimmeljeerd gewitwel “kwiezeljaer” noemen ze die dinger. Aorige dinge. ‘k Heb er niks tege, mar ak ze zie staon op in plak waor vruuger zon fèn ope vuur was bij innen boer dan kan ik ze diepgrondig haoten, dè mèn ik.  Ak oe naa de volle “worrent” mot zegge; dan is me de trouw nie vur honderd percent meegevallen. Ik ha gedocht: “naa doe’k vort wè’k wil”, mar dè was er ginnen. Al mèn visioene van ope schaauwkes en zaante vloerkes, waren mee innen ik en innen gij nor de knoppe, en ikke: die docht kaptein te worre op dè punt, ‘k zè amperaon kajuitsjongen geworre en gebleve op onzen huweliksboot.

Mar naa hèk m’n overmaotig geluk te daanke aon de gas en kole distrebuutie; luistert. Ons vrouw was al weken lang aon ’t joekeren detter in ons kacheltje niks wo braanden as den bisten antreciet, en desser nog gin keteltje waoter op kost wèrme. ‘k Zeg: dè weet ik al twintig jaor dè dè in pestkacheltje is mar ’t stao toch sjiek, mar ‘k zal oe redde, wocht mar!”

Ik staauwde weg, en op innen siebot kwaamp ik terug en hak me in plattebuiskachel gekocht om te zoene, pekaant vur niks. Ze doeget zonder antreciet, ze lust alles, koksen, aaier, nutjes, briketjes, ’t gao altij te hard. Hil den dag staoter ketelwerk op te stoomen, en alle gedurige moet ik er in dil aase en sintels in kwakke of ge leggut aaf van den hits. Mar daor haawt ons vrouw van, ’t kan d’r nie te werm zen. Toen ik dè sjiek prul aon dieë plattebuizevent nog ingeruild ha hiel ik host nog geld over, en naa heb ik in kachel waor ik mee plezier nève zit, en waor ik gère mee omgao: Bestuite doe ons vrouw  mèn nie gemak want dan wor ik overmoedig zeese, mar dees hek er naa goed afgebrocht. We hebben er ammel genaoi van, en durrom zeg ik nog eens: “Leve de gas en de kole diestrebutie”; want aanders was er dè genaoiïg kacheltje noot nie gekomme.

Alla, veel vrundelike groeten,

 

Uilieë Naarus