Kubke Kladder
Uit 't klokhuis van Brabant  (slot)
Nieuwe Tilburgsche Courant van 22 februari 1930


Illustratie: Kees Koster; digitale bewerking van omslagtekening 'Terugblik op Tilburg' door Pierre van Beek (1994)

Uit 't Klokhuis van Brabant

"St. Jurris" hee z'ne teiraovond gehad en "Sinte Ketrien" ôk al, zoo dè we voorloopig gin fistje mir vur de boeg hebben. "Sint Jurris" en "Sinte Ketrien" zèn twee Gulds bij ons op 't dorp. Ik zè lid van alle twee, wè 'k heel goed bij kan sloffen omdè "Sinte Ketrien" toch nooit mir schiet: De miste leejen hebben nie eens nog 'nen boog, mar dè doe-t-er-ok-nie toe. De guld bestao in ieder geval. Ok zonder boogen kunde gerust twee keer per jaor teirdag hawen zooals ik oe na vertellen gao.

"Sinte Ketrien" hô dan d're traditioneele teirdag. 't Vurspel van 't fist begon 's mergens om negen uur toen we allemol, pontificaol uitgedost - dè wil zeggen mee 't wit visje en den oranje sjerp aon en den hoogen hoed op - nor de Mis gewist zèn, die dur den Pestoor zelf wier opgedraogen vur de levende en overlejen leden. In 'nen stoet zèn we nor de kerk getrokken en ôk wir teruggekomen mee de groote aauw trom en 't vendel veurop. Bij den burgemister vur de deur hee Jantje van Hest 't vendel gezwaaid, zô schoon as hij dè alleen kan en zô lang tot dè 't zweet in lange pierwurmstraoltjes van onder z'nen hoogen zije over z'n kaoken slibberde. 's Middags om twee uur hebben we in 't Guldhuis bij Merieke Kuijpers in "'t Engeltje" groot maol gehawen. 't Biljart, dè aanders midden op den vloer stao, was vur dees gelegenheid in 'nen hoek geschoven neffen 't buffet. Van slangs dur 't café hô Jan de Timmerman mee schrogskes en plaanken 'n wel tien meter lange toffel getimmerd mee on wirskaanten baanken van plaanken-op-biertunnekes. Leuningen waren er nie aon, mar dè hoefde nie want omdè de ruimte in "'t Engeltje" vur ons groote Guld op z'n kleinst is, zaten we al zô dicht op elkaar gepropt, dè den eene haawvaast hô on den aanderen. Bende gek zô naauw motte nie speuren. Omdè echter 't gemak den mensch toch wel dient, hô 'k mee den brawer 'n plotske gezocht in 'nen hoek onder 't bild van Sinte Ketrien, we hôn toen in ieder geval ne vaaste kaant want ge kunt vantevuure nooit weten, waor dè soms goed vur is.

De toffel was mee gruun en blommen versierd, dè heurt zoo zeggen meenschen, die ooit meer toffels gedekt hebben. Mar ik hè hil die blommerij - waor haolen ze ze op dezen tijd van 't jaor vandaon - nog al 'ns mee opzij gezet. Van hil die flauwe kul mot ik niks hebben, zóó zè'k 't thuis ok nie gewoon. Ik zie liever 'nen dampenden berg zuurkoolstaamp mee 'nen kwartmeter verkensworst erbij.

Op zonnen dag as deze konde natuurlijk gin zuurkoolstaamp eten, hoe 'ne goeien kost dè overigens ôk is. Mee 't teiren van de Guld beheurt er fender spul vur den dag te komen. Daor zorgt de waordin zelf veur en dè kunde gerust aon heur overlaoten, want ze hee vruger vurdè ze getrouwd was bij 'nen grooten heer in Tilburg gewoont en daor mos ze zulke aorige vremde dingen kooken dè 'ne gewone meensch er vies van was as ie 't zaag. Dè ze zukke kost vur ons nie mokt is nog al wiebus, aanders zô ze mee hil d'r gekook gaauw d'r erten uit hebben, doch ik vertelde dè alleen omdè ge mar snappen zoudt dè ze in ieder geval goei verstaand van lekker kooken hee.

Irst kregen we vleeschsoep mee bollekes. Daornao gekookte ham, gin gewone zooas ge in de winkels koopt, nèè ham die bij den bakker 'n wijltje in den oven gesmoord hô, half en half gebraojen zoodè 't er 'nen geur afsloeg om waoterachtig van te worren. Toen kwamen er èrappels mee gebraojen worst, savoyen, abricozen, koud rollekesvleesch mee houtjes erin en appelmoes erbij en op 't list pudding mee kuukskes erin, die nor cognac smokten. Krimmeneel, van z'ne lèven hèk zukke pudding nie gegeten. Lekker. Iedere keer as ik 'nen hap naam kreeg ik 'n gevuul of er 'n engeltje mee 'nen fluweelen sok over m'n hart aaide. As ge 'n vrouw hed die koken kan as dè Merieke, nou dan weet ik zeker dè ge nooit ruzie krijgt want goei eten mokt 'nen meensch ommers zô zacht as 'n buikzute peer.

Ik heb 't me goed laoten smaoken mar ôk den brawer hee op 'n reuzen menier zitten schransen. 't Is ongelogen waor - ik heb 't mee m'n eigen oogen gezien - dè-t ie twee keer z'ne leeren broekbaand 'n gaotje wijer hee motten zetten. En ie zee mar niks aanders as: "'t smokt me goed, ik vat nog wè", welke woorden iederen keer gevolgd wieren dur 'n maneuvre mee z'n bierglas, waarvan ie de helft van den inhoud ineens dur z'n keelgat liet klokken. Dan zette-n-ie 't glas wir mee 'nen harden smak op toffel terug om vervolgens mee de rug van z'n haand z'ne knevel glad te strijken...

Toen 't eten goed en wel gezakt was zén we on 't daansen gegaon tot 's naachts 12 uur toe. Netuurlijk hebben we daor bij ôk op tijd gegeten. Er waren tien worstenbrooikes de man gereserveerd mar omdè 't vrouwvolk er mistal zôveul nie lustte, zaag den braawer kaans er wel 'n stuk of vijftien te verdouwen.

In tegenstelling mee aandere jaoren wanneer we 'n orkestje van de Hermonie hadden, hôn we deze keer 'ns twee trekmonnicaspeulers genomen, den Doedel en den Tjoeker. Die kèrels speulen vur 'n paor gulden d'r vingers blauw as ge mar zorgt dè ze volop te drinken hebben, want dè 'ne monnica-artiest zonder bier nie speulen kan is zo klaor as 'n klontje. Ze zèn er dan ook gin een van alle vies van! Den Doedel en den Tjoeker zèn 'n paor goei. 't Blijft vur die mannen precies eender wè ze speulen motten, 'ne mezurka, 'ne kruispolka of 'ne wals, 't komt er allemol èven rap uit.

Ik hè zoowè hil den aovond mee Keekes van Nol van Willeke de Goey gedaanst, ge wit wel die bij Sjef Koolen vur meid wont en die gevrejen hee mee dieën Osterwijkschen huzaar. 't Is al lang uit en ik zè blij toe. Vergimme wè is dè Keeke toch 'n ferm jonk! Ik snap nie dè ik daor al nie vruger èrreg in gehad heb. En daansen as ze kan! Ze wit van gin uitschaaien en ze sjouwt oe aaf as 'nen hond in 'nen botermeulen. Tenlangeliste hè 'k m'n frontje van m'ne nek motten gooien omdè 'k bang was te stikken.

Toen 't pelitie-uur was, hè 'k ze in den errem nor de stee van Sjef Koolen gebrocht. Onderwege hee ze me verteld dè 'k 'ne goeie jongen was zooas er nie veul rondloopen en dè ze gère mee men daanste. Toen ik dè heurde docht ik dè 'k ineens wel 'ne kop grooter wier, want 'n ferm keind is ze; dè waast al 't waoter van de zee nie aaf.

 

 

KUBKE KLADDER