Uit
't Klokhuis van Brabant
"St.
Jurris" hee z'ne teiraovond gehad en "Sinte Ketrien"
ôk al, zoo dè we voorloopig gin fistje mir vur de boeg hebben.
"Sint Jurris" en "Sinte Ketrien" zèn twee Gulds
bij ons op 't dorp. Ik zè lid van alle twee, wè 'k heel goed bij
kan sloffen omdè "Sinte Ketrien" toch nooit mir schiet:
De miste leejen hebben nie eens nog 'nen boog, mar dè
doe-t-er-ok-nie toe. De guld bestao in ieder geval. Ok zonder boogen
kunde gerust twee keer per jaor teirdag hawen zooals ik oe na
vertellen gao.
"Sinte
Ketrien" hô dan d're traditioneele teirdag. 't Vurspel van 't
fist begon 's mergens om negen uur toen we allemol, pontificaol
uitgedost - dè wil zeggen mee 't wit visje en den oranje sjerp aon
en den hoogen hoed op - nor de Mis gewist zèn, die dur den Pestoor
zelf wier opgedraogen vur de levende en overlejen leden. In 'nen
stoet zèn we nor de kerk getrokken en ôk wir teruggekomen mee de
groote aauw trom en 't vendel veurop. Bij den burgemister vur de
deur hee Jantje van Hest 't vendel gezwaaid, zô schoon as hij dè
alleen kan en zô lang tot dè 't zweet in lange pierwurmstraoltjes
van onder z'nen hoogen zije over z'n kaoken slibberde. 's Middags om
twee uur hebben we in 't Guldhuis bij Merieke Kuijpers in "'t
Engeltje" groot maol gehawen. 't Biljart, dè aanders midden op
den vloer stao, was vur dees gelegenheid in 'nen hoek geschoven
neffen 't buffet. Van slangs dur 't café hô Jan de Timmerman mee
schrogskes en plaanken 'n wel tien meter lange toffel getimmerd mee
on wirskaanten baanken van plaanken-op-biertunnekes. Leuningen waren
er nie aon, mar dè hoefde nie want omdè de ruimte in "'t
Engeltje" vur ons groote Guld op z'n kleinst is, zaten we al
zô dicht op elkaar gepropt, dè den eene haawvaast hô on den
aanderen. Bende gek zô naauw motte nie speuren. Omdè echter 't
gemak den mensch toch wel dient, hô 'k mee den brawer 'n plotske
gezocht in 'nen hoek onder 't bild van Sinte Ketrien, we hôn toen
in ieder geval ne vaaste kaant want ge kunt vantevuure nooit weten,
waor dè soms goed vur is.
De
toffel was mee gruun en blommen versierd, dè heurt zoo zeggen
meenschen, die ooit meer toffels gedekt hebben. Mar ik hè hil die
blommerij - waor haolen ze ze op dezen tijd van 't jaor vandaon -
nog al 'ns mee opzij gezet. Van hil die flauwe kul mot ik niks
hebben, zóó zè'k 't thuis ok nie gewoon. Ik zie liever 'nen
dampenden berg zuurkoolstaamp mee 'nen kwartmeter verkensworst
erbij.
Op
zonnen dag as deze konde natuurlijk gin zuurkoolstaamp eten, hoe 'ne
goeien kost dè overigens ôk is. Mee 't teiren van de Guld beheurt
er fender spul vur den dag te komen. Daor zorgt de waordin zelf veur
en dè kunde gerust aon heur overlaoten, want ze hee vruger vurdè
ze getrouwd was bij 'nen grooten heer in Tilburg gewoont en daor mos
ze zulke aorige vremde dingen kooken dè 'ne gewone meensch er vies
van was as ie 't zaag. Dè ze zukke kost vur ons nie mokt is nog al
wiebus, aanders zô ze mee hil d'r gekook gaauw d'r erten uit
hebben, doch ik vertelde dè alleen omdè ge mar snappen zoudt dè
ze in ieder geval goei verstaand van lekker kooken hee.
Irst
kregen we vleeschsoep mee bollekes. Daornao gekookte ham, gin gewone
zooas ge in de winkels koopt, nèè ham die bij den bakker 'n
wijltje in den oven gesmoord hô, half en half gebraojen zoodè 't
er 'nen geur afsloeg om waoterachtig van te worren. Toen kwamen er
èrappels mee gebraojen worst, savoyen, abricozen, koud
rollekesvleesch mee houtjes erin en appelmoes erbij en op 't list
pudding mee kuukskes erin, die nor cognac smokten. Krimmeneel, van
z'ne lèven hèk zukke pudding nie gegeten. Lekker. Iedere keer as
ik 'nen hap naam kreeg ik 'n gevuul of er 'n engeltje mee 'nen
fluweelen sok over m'n hart aaide. As ge 'n vrouw hed die koken kan
as dè Merieke, nou dan weet ik zeker dè ge nooit ruzie krijgt want
goei eten mokt 'nen meensch ommers zô zacht as 'n buikzute peer.
Ik
heb 't me goed laoten smaoken mar ôk den brawer hee op 'n reuzen
menier zitten schransen. 't Is ongelogen waor - ik heb 't mee m'n
eigen oogen gezien - dè-t ie twee keer z'ne leeren broekbaand 'n
gaotje wijer hee motten zetten. En ie zee mar niks aanders as:
"'t smokt me goed, ik vat nog wè", welke woorden iederen
keer gevolgd wieren dur 'n maneuvre mee z'n bierglas, waarvan ie de
helft van den inhoud ineens dur z'n keelgat liet klokken. Dan
zette-n-ie 't glas wir mee 'nen harden smak op toffel terug om
vervolgens mee de rug van z'n haand z'ne knevel glad te strijken...
Toen
't eten goed en wel gezakt was zén we on 't daansen gegaon tot 's
naachts 12 uur toe. Netuurlijk hebben we daor bij ôk op tijd
gegeten. Er waren tien worstenbrooikes de man gereserveerd mar omdè
't vrouwvolk er mistal zôveul nie lustte, zaag den braawer kaans er
wel 'n stuk of vijftien te verdouwen.
In
tegenstelling mee aandere jaoren wanneer we 'n orkestje van de
Hermonie hadden, hôn we deze keer 'ns twee trekmonnicaspeulers
genomen, den Doedel en den Tjoeker. Die kèrels speulen vur 'n paor
gulden d'r vingers blauw as ge mar zorgt dè ze volop te drinken
hebben, want dè 'ne monnica-artiest zonder bier nie speulen kan is
zo klaor as 'n klontje. Ze zèn er dan ook gin een van alle vies
van! Den Doedel en den Tjoeker zèn 'n paor goei. 't Blijft vur die
mannen precies eender wè ze speulen motten, 'ne mezurka, 'ne
kruispolka of 'ne wals, 't komt er allemol èven rap uit.
Ik
hè zoowè hil den aovond mee Keekes van Nol van Willeke de Goey
gedaanst, ge wit wel die bij Sjef Koolen vur meid wont en die
gevrejen hee mee dieën Osterwijkschen huzaar. 't Is al lang uit en
ik zè blij toe. Vergimme wè is dè Keeke toch 'n ferm jonk! Ik
snap nie dè ik daor al nie vruger èrreg in gehad heb. En daansen
as ze kan! Ze wit van gin uitschaaien en ze sjouwt oe aaf as 'nen
hond in 'nen botermeulen. Tenlangeliste hè 'k m'n frontje van m'ne
nek motten gooien omdè 'k bang was te stikken.
Toen
't pelitie-uur was, hè 'k ze in den errem nor de stee van Sjef
Koolen gebrocht. Onderwege hee ze me verteld dè 'k 'ne goeie jongen
was zooas er nie veul rondloopen en dè ze gère mee men daanste.
Toen ik dè heurde docht ik dè 'k ineens wel 'ne kop grooter wier,
want 'n ferm keind is ze; dè waast al 't waoter van de zee nie aaf.
KUBKE
KLADDER