Kubke Kladder
Uit 't klokhuis van Brabant 7
Nieuwe Tilburgsche Courant van 30 november 1929


Illustratie: Kees Koster; digitale bewerking van omslagtekening 'Terugblik op Tilburg' door Pierre van Beek (1994)

Uit 't Klokhuis van Brabant

Bij ons in de gementeraodsvergadering is dees week 'n commisie ingesteld om plannen vur trottoir-onleg te bestudeeren. Jè, we doen nie min mir! We hebben dus kaans, dè we over ennigen tijd vort wè meer belaasting meugen betaolen, doch daorveur schoon stoepen in de plots krègen. Belaasting betaolen is wel een van de dingen die 'ne meensch 't nooist doe, 't is hard geld, mar daor zè'k naa toch nie zô op tege: sleur mot wijken vur vuruitgang en ieder dörp is nie zô rijk en gelukkig as 't Belze Poppel. Ik hè heure zegge, dè de meenschen daor hillemol gin gementebelaasting betaolen, ôk trottoirs krijgen en wir ut de grooten buil zonder dè't de Poppelnèren 'ne centiem kost. Dè's daor dus nog 'ns 'n laand van peperkoek en sucade! Ge zô't potdorie zin krège om daor te gon wonen al werkte ôn deze kaant van de meet. Van oe belaastingcente, waorveur ze oe hier 't vel over oewe kop streupen kunde gemakkelijk 'n Fordje koopen om mee op en neer te rijen. Dan hedde tenminste nog plezier van oe centen!...

 

As we bij ons naa ok eenmaol trottoirs hebben dan hoop ik nog één ding en dè is, dè ze 'n bietje fesoenlijker zullen zèn as die in Tilburg; aanders kunde er beter gin hebben! As er kuilen mee waoter in de straot zèn, allée, die ziede overdag nog en dan kunde er neffen stappen mar die Tilburgsche trottoirs dè lekt wel snert. Ge kunt ze 't bist vergelijken mee fijn meenschen en motrègen. 'n Aorige vergelijking hè? En toch goed want ze nemen oe er allebaai tusschen en ge zijt nat vur dè ge er erreg in hed! De Tilburgsche trottoirs lappen 'm dè ook. As ge in de vurnomste straoten van Tilburg, dè dan toch de naom van stad wil draogen, mee règenweer op 'ne trottoirtegel trapt dan spat 't waoter en 't slijk oe on alle kaanten om oe ooren, nog erger as wanneer er 'nen auto vurbijroetst. 't Is dan ook gin wônder dè de dames hier vort hooge Russische lèrzen draogen of lichte sjanskouskes mee zwarte hielen, die nog 'n end boven de schuuntjes utsteken. Dè's netuurlijk allemol vanwege de losliggende plavuizen! En 't schonste van 't geval is dè ge zonne toestaand precies op de vurnomste plotsen van de stad vendt. De Heuvelstraot spant de kroon terwijl de Kurvelscheweg en den Heuvel d'r bist doen om mekare niks toe te geven. Ik hè m'n eigen wijs laoten maoken, dè in de Heuvelstraot van die nuuw café aaf tot on den Heuvel toe precies nog tien tegels vaast zitten. De rest lee, as ge d'r op trapt te wiebelen as 'n keekwalk op de kermis. Dè duurt zoo al weken en nog 'ns weken. D'r zèn meenschen, die d'r eigen loopen op te vreten van sjagrijn en ze tippelen zelfs mee de verschrikkelijke gedaachte rond om tenenderaod in 't hemels naom mar wir 'n vereeniging op te richten. Die vereeniging zal dan de schoone naom krijgen van: "Vereeniging tot het voortdurend wakker houden van den dienst van Publieke Werken".

 

Toekomst hee zo'n organisatie zeker!...

 

Ik veronderstel zoo bij m'n eigen - nie dè'k 't weet - dè hil de winkeliersvereeniging van de Heuvelstraot "en block" lid wordt want die hebben er toch groot belang bij, dè de meenschen op 'n fesoenlijke menier bij d'r winkels kunnen komen. Ze zèn hier de liste weken toch al zô actief geworren! Ik hè de verlichting gezien; 't was crimmeneel!... "'n Laon van licht" noemen ze 't. Mar dan toch 'n laon mee kaol plakken erin, want er hangen nie overal lempkes. Ik docht irst, dè ze 'r nie genog bij mekare hôn kunnen vènen - er hangen er wè - mar laoter zè'k te weten gekomen dè't-er meer aachter zit. De winkeliers, bij wie gin lempkes vur d'r huis hangen, hebben straf. Gin lempkes hebben beteekent naa in de Heuvelstraot ongeveer 't zelfde as op school in den hoek staon.

 

Dezer daogen laas ik in de kraant, dè, al is de winkelweek afgeloope, de lichtjes toch tot nô Sinterklaos blijven hangen.

 

Sjonge, sjonge, dè's nie mis hurre! Wè zal 't electriesfebriek ze verdienen!

 

As 't naaw ok mar zô lang goei weer blijft en nie begient te vriezen dè de kaaien er van barsten. Gelukkig schent de wenter 't deurgat van ons laand nog nie te kunnen vènen om binnen te kruipen. Ik zè daor niks bedroefd om. Hebben is hebben en krijgen is de kunst; al 't goei weer dè vor Nuuwjaor vurbij trekt is meeval en de schotsenrijers hoeven d'r eigen ôk nog niks ongerust te maoken al krijgt de Tilburgsche IJsclub 'n nuuw baon op de Hoeven en Gool 'n baon op de aaw vloed net as vruger jaoren.

 

De echte wènter komt tóch nie vur Januari! 's Aovens en 's mergens vuulde 't dövver toch wel dè we al wijd aachter Allerhelligen gesukkeld zèn. Ik hè verleje week wir de toer mee den möllukwaogen gehad en ik kan oe vertellen dè 't 's mergens om half zeuven nie meevalt. Eenen mèrgen hè'k 't getroffen: 'n Zaoterdag. Toen was 't weer as worst mar nie zô vet, glèk wij dè zeggen. Op d'aandere daogen kon ik m'n kasjeneej wel om m'ne nek en m'n haanden in m'n broekzakken velen en ik was jandories blij as ik bij de stee van Sjef Koolen kwaam want 'n lekkere... Ojé, daor denk ik naaw ineens on iets waorover ik dezer daogen nog ben laastig gevallen!

 

Ik stond bij ons vur 't huis - 't was tegen den donkere - m'n pepke te rooken toen Jaanske van Koos van Riel vurbij kwaam. Ik zaag al in de verte dè ze me hebben mos en ik docht: ze wit zeker wè nuuws. Eigenlijk hôn we bij ons ginne kraant noodig, omdè we mee Jaanskes bist volstaon kunnen. Ze wit klinkklaor alles! Komt er op 't moment op 't Haai-end ievrans 'ne kleine, ze zal 't oe 'n kwertier nodderhaand weten te vertellen en er bij zeggen of 't 'ne jongen of 'n meske is. Stao bij Sjoke Pukkel op 't Roekske - dus hillemol on d'n aandere kaant van 't dörp - de vlam in de spekpan, Jaanske zal oe vertellen hoe 't kwaam, hoe laot 't gebeurde en of er runds- of verkenslepkes in de pan lagen...

 

Om al dè nuuws te wete stao ze zoowè driekwart van den dag on de deur van d'r huiske tegenover de pastorie te jengelen. 't Is zô erg mee d'r, dè d're eigen meensch z'n huis 'n weerhuiske ment te moeten noemen. Mar 't is 'n kepot weerhuiske, zee-t-ie er dan bij, want 't wefke stao aaltij buiten, mee goei en ôk mee kwaoi weer. As ge denkt dè Jaanske d'r eigen van zukke grappen iets ontrekt dan hedde 't glad mis. Ze lot 'm mar kletsen en verdraaid er d'r haand nie om.

 

Zooas ik dan zee, ze kwaam op me afgedrippeld mee d'r bodschappenbenneke onder d'ren errem. Ik geleuf dè ze nor den slachter gewist was: vur de vrouwen 't zelfde adres as vur ons, manvolk, de barbier. Ge mot me goed verstaon hurre; ik wil alleen zeggen dè-t-er op allebaai de plotsen veul afgesaweld wordt. "En Kubke, hoe stao-ge-'t mee de vrijerij?" vroeg ze me zoo mar langs m'n neus weg.

 

"Eh!"... zee ik beduusd, "vrijerij?"... mar Jaanske hedde 't of krijgde 't... Vrijerij!"...

 

"Jè, jè, haaw d'oe eigen mar nie zô onneuzel, ge wit vergimmes goed, wè'k bedoel aanders za'k 't oe nog wel 'ns vertellen!" schetterde ze.

 

"Al kos ik er den hemel mee verdienen Jaanske, ik weet nie weffre kaant ge ut wilt."

 

"Naa, is 'k jou de pap mee de lepel in mot geven, dèr dan: Hoe stao-g-'t mee oe brievenschrijverij vur Keeke van Sjef Koolen d're huzaar, waor ge list 'ns over verteld hed in de kraant."

 

"Ooooh!... bedoelde dè!" zee ik opgelucht want ik was al bang dè ze iets meer wies, "kèk 'ns hier Jaanske 'k weet dè ge gère 't nuuws wit en dè 't on jou is toevertrouwd mar daor kunnen van die confidenties bestaon, die ge Jan en alleman nie on de neus meugt hangen. Over die brievenschrijverij maag niks mir verteld worren; ik hô m'n mond toch al vurbij geprot zee Keeke.

 

Toch dörf ik nog wel iets los te laote. 'ne Goeie verstonder..."

 

"Heej mar 'n half motje noodig!" viel Jaanske me in de reje.

 

"Juustement, ge hed 'm. Allée dan, luister! Iedere mèrge as ik de toer heb en bij Sjefkes stee koom, krijg ik van Keekes 'n lekkere tas koffie mee suiker dus... ge wit wel hoe laot 't is! Mundje dicht, hurre!"...

 

Jaanske knipte 'n ugske alsof ze zeggen wô: Lot dè mar on mèn over en voldaon omdè ze iets wies waor aander meenschen niks van weten, kwakkelde ze verder mee d'r benneke stuup onder d'ren errem.

 

 

KUBKE KLADDER