De bommen en schepen op en rond de Landschotse heide


Klik hier voor een aanvulling op 2-10-2008 door Bart Beex en Ruud Wildekamp.

Bart Beex uit Bladel tipte mij om eens te gaan kijken in het gebied tussen Hoogeloon en Middelbeers. Op de aldaar gelegen Landschotse heide oefende de Duitse bezetter in de tweede wereldoorlog met het werpen van bommen. Om het zo realistisch mogelijk te maken heeft men toen op de Landschotse heide 7 zandverhogingen opgeworpen in de vorm van schepen van zo'n 40 x 6 meter. Op deze aarden schepen heeft men zelfs van hout een kajuit nagebootst. De heide werd onder water gezet en alleen de schepen bleven boven water uitsteken. Dit waren ideale doelen om vliegtuigbommen op te werpen. Deze schepen zijn hier en daar nog steeds herkenbaar op de heide.


Een schip op de Landschotse heide. U kijkt tegen de verhoogde achterkant.


Wat moeilijker zichtbaar, maar in het donkere ovaal ziet u het langgerekte schip liggen.


Een schip bekeken vanaf de punt van de boeg.

Het oefenen gebeurde overigens niet met echte bommen maar met betonnen namaakmodellen. Dit was veel goedkoper. Na de oorlog zal de Landschotse heide bezaait hebben gelegen met deze gevaartes. De boeren in de directe omgeving wisten er wel raad mee en sleepten de bommen naar hun erf om dienst te doen als markeringspaal aan het begin van de oprit. Nog steeds kun je op verschillende boerderijen deze bommen terugzien, al dan niet beschildert met of een vrolijke koe of heel nationalistisch , de Nederlandse vlag op een Duitse bom.

Om de oefenvluchten goed te kunnen bekijken heeft men zuidelijk van de Landschotse heide aan de huidige Ir. Mettropweg richting Hoogeloon een observatiebunker gebouwd. Op het dak van deze bunker was een installatie gemaakt om met behulp van spiegels het werpen van de bommen goed te kunnen bekijken. Bart Beex schrijft mij dat op deze bunker een manke Duitser gestationeerd was die men Kareltje noemde. Hij liet de boeren in de directe omgeving toe het land te bewerken tegen vergoeding van een aantal eieren. Ook schoot hij op hazen uit verveling; hij beschikte evenwel slechts over een kogelgeweer.


De observatiebunker.

Het Loons Heem heeft de afgelopen jaren vergeefs geprobeerd de bunker te laten benoemen tot rijksmonument.

Han van Meegeren

Met dank aan: Bart Beex uit Bladel voor de tip en de informatie.

Aanvulling op 2-10-2008 a.d.h.v. informatie verstrekt door Bart Beex uit Bladel en Ruud Wildekamp van de Documentatiegroep Volkel.

Door enkele mails van Bart Beex en Ruud Wildekamp is deze bijdrage van vergane Glorie weer vollediger geworden.
De sleuven aan de zijkanten van de cementen bommen blijken te zijn aangebracht voor het herbergen van een glazen ampul. Hierin zat materiaal dat een forse rookontwikkeling veroorzaakte als de bom de aarde raakte. De sleuven met ampul waren afgedekt met een houten balkje. Bij onderzoek door
de Werkgroep Erfgoed & Landschap Kempen zijn resten van zo'n ampul en het hout gevonden.


Een houten afdekbalkje met glasresten. (Foto: Bart Beex)


(Foto: Bart Beex)

De bommen die gebruikt werden bij de oefeningen op de Landschotse heide waren van het type ZC250 cementbommen. Vanuit de bunker werden de resultaten beoordeeld van de bombardementen o.a. door een periscoopachtige installatie. Op de volgende door het Duitse leger gemaakte foto's kunt u zien hoe zo'n oefenbombardement er vanuit de lucht uitzag.


De schepen vanuit de lucht (foto: Documentatiegroep Volkel)


De bommen vallen. (foto: Documentatiegroep Volkel)


Een Duitse kaart van het gebied. (foto: Documentatiegroep Volkel)

Op 20 september 2008 is er bij de bunker een informatiebord onthuld. Het Loons Heem dat al jaren bezig is om de bunker te benoemen tot monument, heeft het initiatief hiervoor genomen. De heer Jan Janssen van Het Loons Heem, helaas in 2008 overleden, heeft hier een groot aandeel in gehad. Op dit bord kunt u lezen wat de functie van de bunker was en het relaas over de schepen op de heide. Naast het bord is een goed geconserveerd exemplaar van een ZC250 geplaatst.


Bovenstaande foto's zijn van de hand van Bart Beex.