Soms heb ik last van verkeerde zuinigheid. Zo liet ik laatst op
een rommelmarkt in Luik de kans voorbij gaan om in het bezit te
komen van twee opmerkelijke ansichtkaarten. Wel maakte ik er
foto's van. De ene kaart bevat onder het motto 'Een wonder der
Natuur' vijf portretjes van mejuffrouw Francine Van Impe, 'GEBOREN
ZONDER HANDEN op 10 januari 1913 te Idderghem (België)', aldus de
begeleidende tekst. Op het eerste fotootje naait mejuffrouw Van
Impe, op het tweede zit ze achter een naaimachine, op het derde
schrijft ze, op het vierde typt ze ('30 woorden per minuut') en op
de laatste foto heeft ze, in een mooie jurk gestoken, de handeloze
armen over elkaar geslagen. Haar gezicht en hele houding stralen
uit dat de vrouw het ondanks haar handicap goed stelt.
Dat lijkt me minder het geval bij het meisje op de andere
kaart. 'Het Goesche wondermeisje, Oud 10 jaar' staat er onder. Het
meisje in kwestie heeft wel handen maar dan handen die doen denken
aan kreeftscharen. Bovendien lijkt haar onderlichaam op te gaan in
een tafeltje waarop een mooi kleedje ligt.
Waarom die eerste kaart geproduceerd is, zou ik niet weten. Of
probeerde mejuffrouw Van Impe op die manier nog een extra centje
bij te verdienen naast haar naai- en typewerkzaamheden? Van dat
wondermeisje uit Goes kan ik het me beter voorstellen dat het om
een 'bedelkaart' gaat. Of 'schooikaart'. Zo noemt de Moergestelse
verzamelaar Ad Wolfs de ansichtkaarten die kennelijk ooit langs de
deur verkocht werden door de op die kaarten geportretteerde
gehandicapte mensen. Zelf heeft Wolfs in zijn bijzonder rijke -
deels heemkundige - collectie een sterk voorbeeld dat hierboven
getoond wordt.
Voorzover ik het kan zien gaat het om een gezin met zeven
kinderen, van wie er vier ernstige afwijkingen hebben aan benen,
armen en handen. Er staat helaas helemaal geen informatie op de
kaart, maar het zou mij niet verbazen als de foto in de jaren
twintig zou zijn gemaakt in Brabant.
Wie zou er meer over kunnen vertellen?