Brabant Cultureel • Brabant Literair

Tijdschrift voor kunst, cultuur en literatuur

62ste Jaargang - april 2013

foto: Ruth van Beek

foto: De clown - Melvin Liebergen

Reframe Festival: niet documentair maar autonoom

In 2011 vond in Eindhoven fotomanifestatie Photo 3.0 plaats. Als vervolg hierop wordt van 12 tot en met 21 april het Reframe Festival gehouden. Is Eindhoven op weg naar een fotobiënnale?

door Joep Eijkens

Wormhole - Alexa Meyerman

Documentaire fotografie vormt vaak de hoofdmoot op fotofestivals. Wat Nederland betreft, is dat het sterkst het geval bij de internationale fotomanifestatie Noorderlicht. In Eindhoven doen ze het anders. Eindhoven? Hebben ze daar dan ook al een fotofestival? Jazeker, Reframe Festival is de naam en de organisatie wil er zelfs een biënnale van maken.

Voorlopig is de opzet veel bescheidener dan wat Noorderlicht, BredaPhoto en FotoFestival Naarden laten zien. Niettemin vermeldt het programma zes exposities op vijf locaties waaraan in totaal zo’n 35 fotografen meedoen. Het deelnemersveld is breed, van Eindhovense amateurfotografen tot internationaal opererende kunstfotografen als Denis Darzacq en Joan Fontcuberta. Daarnaast zijn er diverse lezingen, workshops en andere activiteiten.

‘Grensverleggende trends’

In het najaar van 2011 vond in Eindhoven de fotomanifestatie Photo 3.0 plaats. ‘Dat ging over de toekomst van de fotografie nu er zoveel digitale mogelijkheden zijn,’ zegt woordvoerster Irma van Bommel. ‘Reframe is daar een vervolg op, maar de vraagstelling is anders. Vandaar ook de naam reframe: we kijken nu naar alle digitale mogelijkheden en ook naar het verhaal achter de foto.’

Het festivalconcept komt volgens haar het duidelijkst naar voren in het Temporary Art Centre (TAC). Daar hebben Klaartje Esch en Marleen Hartjes onder de titel ‘Beyond Frames’ een tentoonstelling ingericht over wat zij noemen ‘grensverleggende trends binnen de autonome fotografie’.

‘Anyone is a photographer’. De curatoren halen dit vaker gebruikte citaat aan en wijzen op de enorme hoeveelheid beeldmateriaal waarmee we dagelijks omgeven zijn. ‘De authenticiteit van de maker zit niet meer in het drukken op het knopje', schrijven ze, 'maar in de keuze die de fotograaf of kunstenaar maakt, in de gedachten die erachter zitten en daarmee het verhaal dat wordt verteld.’

‘Het gaat daarbij niet zozeer om de esthetiek,’ licht woordvoerster Van Bommel toe, ‘maar om de diverse mogelijkheden die kunstenaars en fotografen toepassen in hun werk.’ Die mogelijkheden moet je heel ruim zien: van driedimensionale kunstwerken tot collages die opgebouwd zijn uit ‘gevonden’ foto's en van zogeheten cinemagraphs (foto’s gecombineerd met video) tot digitaal geconstrueerde berglandschappen.

Meetingpoint Eindhoven

Het festival kent overigens ook een meer documentair gericht onderdeel met de titel ‘Meetingpoint Eindhoven’. Het betreffende project is opgezet door het Centrum voor de Kunsten Eindhoven (CKE) in samenwerking met wooncorporatie Woonbedrijf. Met buurtbewoners als gids trokken amateurfotografen de wijk in om allerlei plekken vast te leggen waar mensen elkaar ontmoeten, van de hondenuitlaatplek tot de supermarkt. ‘Maar ook daar zit een autonome, kunstzinnige kant aan’, zegt Irma van Bommel. ‘De fotografen kiezen zelf hoe ze die plekken in beeld brengen, met een collage, serie of hoe dan ook.’

Nina Verbruggen - Doll house

Jaap Scheeren - Mother Nature Anna

foto-object NoB03 - Paul Bogaers

'Trap' uit de serie 'A Gift' - Sjoukje van Gool