HOME CUBRA

INHOUD AUTEURS

Brabant Cultureel • Brabant Literair

Tijdschrift voor kunst, cultuur en literatuur

64ste Jaargang - nummer 3 - juni 2015

 
HOME BC / BL Contact / Reageren Archief Brabant Cultureel Archief Brabant Literair
 
 

 

Zelfportret. foto Ahmet Polat

 

www.ahmetpolat.nl

 

©Brabant Cultureel – juni 2015

 

Openstaan voor het moment en de waan van de dag

 

Ahmet Polat (Roosendaal 1978) is uitgeroepen tot Fotograaf des Vaderlands. Hoe hij het thema van de Fotoweek 2015, Kijk! Mijn Straat, gaat invullen, houdt hij nog geheim. ‘Maar ik ben al wel aan het filmen.’

 

door Joep Eijkens

 

Een Dichter des Vaderlands hadden we al, een Denker des Vaderlands volgde en toen kwam de Fotograaf des Vaderlands. Dat gebeurde in 2013 op initiatief van de organisatoren van de Fotoweek. Die landelijke week – dit jaar van 11 tot en met 20 september 2015 – is in het leven geroepen door het Nederlands Fotomuseum en het Amsterdamse fotografiemuseum FOAM. Ze omvat een groot aantal activiteiten, van exposities tot educatieve programma’s, voor ‘iedereen die van foto’s en fotograferen houdt.’

Ook de Fotograaf des Vaderlands is uiteraard tijdens de Fotoweek van de partij. In FOTODOK, het in Utrecht gevestigde internationale centrum voor documentaire fotografie, toont hij of zij dan een fotoserie die gemaakt is over het jaarlijks wisselende Fotoweekthema.

 

 

Kussen, Kemals Dream. foto Ahmet Polat

 

 

Kijk!

In 2013 werd Ilvy Njioktjien de eerste Fotograaf des Vaderlands. Zij greep het thema Kijk! Mijn Familie aan om honderd verjaardagen in Nederland te fotograferen van mensen in de leeftijd van één tot honderd. Dat resulteerde in het fotoboek Slagroomtaart en slingers. Nederland in 100 verjaardagen. Of het ook tot een boek zal komen bij Koen Hauser, de tweede Fotograaf des Vaderlands is de vraag. Hij vertaalde het thema Kijk! Mijn Geluk in een serie die vorig jaar ook op Breda Photo te zien was. En nu is er dan de derde nationale fotograaf: Ahmet Polat. Die is inmiddels aan de slag gegaan met het thema Kijk! Mijn Straat.

 

 

Tatoo, Kemal’s Dream. foto Amhet Polat

 

 

Docenten

Naar de functie van Fotograaf des Vaderlands kun je niet solliciteren. Het is het bestuur van de Fotoweek dat iemand benoemt. Mede met het oog op het thema van de Fotoweek wordt een professionele fotograaf met een ‘eigen identiteit’ gekozen die ook geschikt is om voor een breed publiek de rol van ‘ambassadeur van de fotografie’ te spelen.

Ahmet Polat kan dat. Hij werd in 1978 in Roosendaal geboren als eerste kind van een Turkse vader en Nederlandse moeder en groeide op in het West-Brabantse Fijnaart. Hij ging naar de Bredase kunstacademie St. Joost met het idee om grafisch ontwerper te worden, hoewel hij toen al veel aan het fotograferen was. ‘Een docent op St. Joost heeft me aangeraden om de fotografie in te gaan, omdat dat veel beter bij me paste.’ Lachend: ‘Nou, dat blijkt.’ Hij is zijn fotografiedocent dankbaar, net zoals andere ‘bijzondere docenten’ van wie hij les kreeg. ‘Dat is ook één van de redenen waarom ik zelf les ben gaan geven.’ Tegenwoordig doceert hij op de academie voor beeldende kunst en vormgeving AKI in Enschede, maar hij heeft ook fotografie gegeven in Istanbul, waar hij jarenlang woonde alvorens terug te keren naar zijn geboorteland.

 

 

Twee jongens op een touw, Kemal’s Dream. foto Ahmet Polat

 

 

Afroturken

De in Amsterdam gevestigde fotograaf werkt in opdracht – met name voor modebladen en ngo’s in binnen- en buitenland – en publiceerde ondermeer in The New York Times en Vogue. Hij werkt daarnaast aan eigen, vaak langlopende projecten. Desgevraagd noemt hij twee voorbeelden. ‘Dark Moon gaat over Afroturken, Afrikanen die verhandeld werden naar en in het Ottomaanse Rijk. Voor een ander project, The Gift of the Periferie, heb ik zes jaar lang, tussen de bedrijven door, een stuk of vijf Braziliaanse jongeren gevolgd die weg wilden uit de favela’s om modeontwerper te worden.’

In 2001 kwam zijn eerste fotoboek uit: Gurbetçi. ‘Die titel kun je vertalen als: Zij die migreren. Het gaat over emigranten uit het Turkse dorp Kayapinar. Ongeveer negentig procent van de Turkse Dordtenaren komt daarvandaan.’

 

 

Boulevard, Roosendaal / Fotoweek 2015. foto Ahmet Polat

 

 

Straatfotografie

Het thema van de Fotoweek voor 2015 is zoals gezegd Kijk! Mijn Straat. Polat: ‘In eerste instantie vond ik het plat overkomen, maar aan de andere kant is het ook een toegankelijk thema.’

Over straatfotografie als genre zegt hij: ‘Een straatfotograaf moet open staan voor het moment en de waan van de dag registreren.’ Het klinkt bijna docerend. ‘Niet te verwarren met reportagewerk, waarbij je op pad gaat om een bepaald verhaal te vertellen. Sommige mensen noemen me wel eens straatfotograaf, maar ik ben een fotograaf die actief is op verschillende terreinen. Straatfotografie kan voor mij ook inspireren bij mijn werk als modefotograaf.’

Wat voor dingen moet je kunnen om een goede straatfotograaf te zijn? ‘Zelfkennis is belangrijk, net zoals emphatisch vermogen. Je moet het ook begrijpen als mensen liever niet op de foto willen – dat dat niet tegen jou als fotograaf gericht is. Je moet ook iets weten van de geschiedenis van straatfotografie. En je moet natuurlijk kennis van je vakgebied hebben.’

Hij houdt zijn studenten wel eens voor dat je met straatfotografie geen geld kunt verdienen. ‘Maar het is wel een vorm van fotografie die je dwingt om jezelf te ontwikkelen als mens en die bepaalt hoe je tegen de wereld aankijkt.’

 

 

Boulevard, Roosendaal / Fotoweek 2015. foto Ahmet Polat

 

Multimediaal

Op de vraag hoe hij het thema van de Fotoweek gaat invullen, antwoordt hij: ‘Ik ben aan het filmen. Daar laat ik het bij voor nu.’ Hij lacht er smakelijk bij. Weer serieus: ‘Ik ben op St. Joost afgestudeerd met een korte film. Nu ben ik fotografie en film aan het combineren.’

Nee, hij is absoluut niet van plan om er net zoals de eerste Fotograaf des Vaderlands een fotoboek van te maken. ‘Ik aas niet meer zo op boeken,’ zegt hij. ‘Ik werk liever met multimediale presentaties, op verschillende locaties, binnen, buiten of online.’

Polat werkt ook mee aan de tentoonstelling Imagine Istanbul die komend najaar van start gaat in Bozar (Palais des Beaux-Arts) in Brussel. En wel in het kader van de vijfentwintigste Europalia dat deze keer Turkije in de schijnwerpers zet.