Brabant Cultureel • Brabant Literair

Tijdschrift voor kunst, cultuur en literatuur

64ste Jaargang - nummer 1 - februari 2015

¶ Fading Figures, zaterdag 21 maart 2015 in het Palazzo Theater, Maasstraat 12 in Grave, tel. 0486-472593. Aanvang: 20.15 uur. Kaarten kosten € 10,00.

Bij voldoende belangstelling volgt er een extra voorstelling op zondagmiddag 22 maart.

Info en kaartverkoop: www.fadingfigures.nl

©Brabant Cultureel – februari 2015

Rockopera Grave wil naar verlichting leiden

Muziektheater in de vorm van een rockopera. De bedenkers Edwin de Maeyer en Ellen Hermens zijn er veertien jaar mee bezig geweest. ‘Er waren brokstukken en toen kwam Ellen als het cement om het af te bouwen.’ Fading Figures gaat op 21 maart 2015 in première in het Palazzo Theater in Grave.

door Rinus van der Heijden

Een rockopera, dat was toch een verschijnsel uit de roerige jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw? Jazeker, maar dat weerhield Edwin de Maeyer en Ellen Hermens er niet van een hedendaagse versie te creëren: Fading Figures. Hoewel ze er wel een lijntje met het verleden in hebben, omdat de rockopera leunt op twee fenomenen: de muziek van Pink Floyd en het schilderij The Angelus of Millet van Salvador Dalí.

Fading Figures wordt een totaalspektakel. De productie leunt op toneel, instrumentale muziek, zang, dans, schilderkunst, film en lichteffecten. De bedenkers zijn Edwin de Maeyer en Ellen Hermens uit Grave, die de rockopera op 21 maart 2015 in het Palazzo Theater in Grave de première laten beleven. ‘Het draait allemaal om bewustwording en verlichting,’ zeggen de beide makers. ‘De kijker wordt meegenomen en beleeft hoe je via loslaten tot het punt van bewustwording en verlichting komt.’

Ellen Hermens en Edwin de Maeyer. foto Gemma van der Heyden

Edwin de Maeyer (42) liep al enkele jaren rond met de wens een rockopera te creëren die gelijkenis zou vertonen met het oeuvre van de psychedelische rockgroep Pink Floyd. En in het bijzonder met de songs van de basgitarist van de groep, Roger Waters. Die wens kreeg vorm toen hij in 2001 Ellen Hermens ontmoette. ‘Op dat moment waren er alleen nog maar brokstukken, Ellen bleek het cement om het project af te bouwen,’ zegt Edwin de Maeyer.

Surrealisme

Als je over Pink Floyd spreekt, dan heb je het over surrealisme. En voor Salvador Dalí geldt hetzelfde. ‘Het basisidee is een reis door het onderbewuste,’ zeggen De Maeyer en Hermens. ‘Daar past Dalí bij.’ ‘Ik wilde een reis door muziek maken en tegelijk op zoek gaan naar mezelf. Nadat ik Ellen in 2001 had ontmoet, maakte ik kennis met haar gedicht ‘Vervagende figuren’ (Fading Figures). Toen had ik het hoofdthema. Het stuk ontstond nadien naarmate wij ontstonden.’ vult Edwin de Maeyer enigszins cryptisch aan. Maar de uitleg is eenvoudig: zij werden een echtpaar.

Het schilderij van Dalí beeldt uit waar Fading Figures over gaat: de mens die in bepaalde omstandigheden tot een ruïne vervalt. Edwin de Maeyer maakte het aan den lijve mee. ‘Het hoofdthema van ons project gaat ook over licht en duister, angst en hoop. In Fading Figures vertoef ik in de schaduw, precies zoals het ooit was in mijn leven. Ik had last van depressies, kwam in een psychose terecht. De werkelijkheid is wat je zelf van je leven maakt. Op enig moment werd ik me bewust van de duisternis waarin ik vertoefde. Ik ging me bezig houden met de vraag hoe ik daarin terecht kwam, wat de oorsprong van de angst was.’ Ellen Hermens schuift er haar visie onder: ‘Iedere mens maakt in zijn leven wel een zoektocht. Ons stuk is ook een soort zoektocht, hoe je leert los te laten om weer in het licht te geraken.’

Ellen Hermens en Edwin de Maeye. foto Gemma van der Heyden

Het verhaal van Fading Figures wordt voornamelijk verteld door muziek. Edwin de Mayer en Ellen Hermens spelen een dubbelrol: als acteur en als musicus. Het podium is minimalistisch ingericht, het boven de bühne bevestigde filmdoek is het decor. De geprojecteerde filmbeelden ondersteunen de muzikale verhaallijnen. De zang van de beide acteurs/musici wordt ondersteund door een violiste, gitarist en drummer. ‘En er loopt een dikke geluidsband mee,’ lacht Edwin de Maeyer. ‘Het verhaal is minimalistisch, het deel acteren is zo klein mogelijk gehouden en de musici maken deel uit van het toneelbeeld.’

Interpretaties

Aan het Dalí-schilderij The Angelus of Millet zijn vijf eigen interpretaties ontleend, die deel uitmaken van de voorstelling. Uitvoerder van die variaties is de Millse kunstschilder Jo Willems, volgens De Maeyer ‘de bekendste surrealistische schilder van nu’. Als filmer werkte aanvankelijk de Graafse cineast Lou Kruisbergen mee, maar die moest afhaken wegens tijdgebrek. Zijn plaats werd ingenomen door Tilburger Daan van Helsdingen. ‘Daan kwam net van de filmacademie,’ leggen De Maeyer en Hermens uit. ‘Bij zijn komst legden we automatisch de lat weer hoger, waardoor het concept groeide. Dat kost dan weer extra tijd. Hoe meer je groeit, hoe hoger de lat komt te liggen. Niettemin heeft Daan de film eenvoudig gehouden, om zo de inhoud van het project duidelijk te laten overkomen.’

Jo Willems, schilderij uit Fading Figures.

Fading Figures kreeg in 2001 zijn eerste contouren, hoe kan het dan dat de makers er nog veertien jaar over deden om het zijn definitieve vorm te geven? ‘Er waren ideeën, maar die moesten tot rijpheid komen. We wilden eerst de muziek en zetten daartoe een band op, die de dertien stukken moest gaan spelen. Dat was in 2006. Maar die band werd ’t ’m niet.’

Waarop Edwin de Maeyer besloot van voren af aan te beginnen. Maar nu met een zelfgeschreven script in de hand. Na enige aarzeling – ‘Ik durfde eerst niet’ – trok hij bij filmer Kruisbergen aan de bel. In 2011 had hij de eerste contacten met schilder Jo Willems. ‘En toen ging het vrij snel. We zijn gewoon aan de gang gegaan. Violiste Tamar Slooves kwam op ons pad, we maakten nieuwe arrangementen, omdat we niet meer uit de voeten konden met alleen stevige rockarrangementen. Nu is de muziek voor een deel klassiek bewerkt.’

Scenefoto met Edwin de Maeyer en Ellen Hermens in de ruïne van Sint Walrick nabij Overasselt. foto Matt Gerrits

Achterover

Hoewel het stuk op dit moment nog niet helemaal af is, leunen Edwin de Maeyer en Ellen Hermens op sommige momenten al lekker achterover. ‘De droom van Edwin komt nu uit,’ zegt Hermens. ‘Hij laat zien dat je je niet moet laten weerhouden door de gedachte “je denkt toch niet dat…”. Je moet je niet laten beperken door de meningen van anderen.

Wij hebben voor Fading Figures mensen gevonden die dit net als wij ook uit liefde wilden doen. Het mooie is dat we hebben kunnen creëren zonder tijdsdruk. Aanvankelijk zou het stuk afgelopen november in première zijn gegaan, maar dat ging niet door omdat het Palazzotheater waterschade had opgelopen. Door dit uitstel is het stuk alleen maar beter geworden.’