Brabant Cultureel • Brabant Literair

Tijdschrift voor kunst, cultuur en literatuur

63ste Jaargang - februari 2014

Rob Ruggenberg. foto Kees Beekmans

©Brabant Cultureel – februari 2014 

Rob Ruggenberg, verteller pur sang

Na een bloeiende carrière als journalist is Rob Ruggenberg alweer enige tijd bezig aan een even voortvarende carrière als schrijver van bloedstollende, historische verhalen voor de jeugd. Voor iedereen die graag leest, eigenlijk. Hij blijkt telkens weer een rasverteller.

door JACE van de Ven

‘Het enige wat ik heb verzonnen, was nodig voor de structuur van het verhaal,’ zegt Rob Ruggenberg. Met De Boogschutter van Hirado publiceerde hij zojuist zijn vijfde historische jeugdroman. Telkenmale onderzoekt hij ergens een bijna vergeten stukje geschiedenis en dient dat op als een spannend verhaal. Iedereen vanaf de hoogste klassen van het basisonderwijs smult ervan, jong en oud. Ik kan elke volwassene die van goed historisch drama houdt, het werk van Ruggenberg aanbevelen. Niet voor niets ontving hij al tal van onderscheidingen voor zijn boeken.

Rob Ruggenberg. foto Kees Beekmans

De Boogschutter van Hirado gaat over Reyer Willeboorts, een puber uit Veere die door zijn vader naar het Japanse eiland Hirado wordt gestuurd om er te werken als leerling-koopman in dienst van de VOC. Daar komt hij in contact met een meisje dat moet trouwen met de Hollandse koopman Wonderaer, zodat de Japanners via haar de plannen van de VOC in de gaten kunnen houden. De jonge Reyer wordt hevig verliefd en weet na bloedstollende avonturen het leven van het meisje te redden.

‘Al die mensen hebben echt bestaan, evenals alle andere figuren in het boek zoals VOC-zaakgelastigde Caron, schipper Clock, kannonier Claes, piratenkoning Ikuan, zijn zoon Sichizaemon en de kwaaie samoerai Nabusama Matsura.’ Na zich te hebben ingelezen in oude logboeken en verslagen, ging Rob Ruggenberg vijf weken naar Japan. De kijk op de feiten waarover hij wilde schrijven veranderde daar door de nieuwe wetenschap die hij opdeed. Toen hij nog journalist was, in 1993, bezocht hij ooit Japan voor de krant. ‘Ik vond het een rotland met afstandelijke mensen. Maar op Hirado was iedereen vriendelijk en sympathiek. Ze toonden emoties en je mocht de mensen zelfs aanraken.’

Trefzeker

Ruggenberg hanteerde in Japan dezelfde methode die hij in Brazilië en Groenland toepaste bij het onderzoek voor zijn boeken Slavenhaler (2007) en IJsbarbaar (2011). Hij gaat naar de plaatselijke middelbare school en vraagt of er iemand Engels spreekt. Ook op Hirado werkte dat weer bijzonder goed. Hij vroeg de schooljeugd de volgende dag een briefje mee te brengen met drie tips voor westerlingen om Japan en zijn inwoners te snappen. ‘Ik vertel ze onmiddellijk dat ik een boek aan het schrijven ben over hun dorp en ze komen met allerlei tips van hun ouders en grootouders.’

Zo leerde hij dat jongens en meisjes in Japan leren schieten met een yumi, een boog die anderhalve keer groter is dan zij zelf zijn. Ruggenberg schafte zich ook zo’n oudtijds wapen aan en leerde ermee schieten. Hij was vooral onder de indruk van de meisjes die met hun dunne polsjes een yumi schijnbaar moeiteloos spannen en er bijzonder trefzeker mee zijn. ‘Met enkele van die meisjes heb ik zo’n goed contact gekregen dat ze hier in Nederland bij me op bezoek zijn geweest en nog eens terugkomen ook.’

‘Ook kwam ik erachter dat Japanners zeventiende-eeuwse Hollanders gruwelijk vonden stinken. Dat klopt, want ze wasten zich nooit, terwijl Japanners daar ook toen al erg secuur in waren.’ Beide gegevens zijn, naast andere, uiteraard elementen in het boek.

Kannibalen

Het volgende boek van Rob Ruggenberg gaat over een klein atol in de Stille Zuidzee. In 1729 bleven drie mannen en twee jongens daar achter, omdat zij niet verder wilden met Jacob Roggeveens expeditie op zoek naar het Zuidland.

‘De vijf weten niet dat al die eilanden daar bewoond worden door kannibalen. Ik wil er nog niet teveel over vertellen. Ik heb nog een afspraak in Australië met een hoogleraar die in de eilandculturen is gespecialiseerd en uiteraard ga ik zelf nog naar het betreffende atol waar ze nog steeds enkele Nederlandse woorden gebruiken als ‘aks’ voor bijl en ‘poepen’ voor neuken. Mogelijk waren er Vlamingen tussen de vijf deserteurs.’

Ruggenberg moet zijn teksten in augustus aanleveren en denkt dat het boek Schadelijk Eiland gaat heten. ‘Maar de kinderen op de basisscholen waar ik al uit het verhaal voorgelezen heb, vinden de titel De Kannibaal van Takapoto interessanter. We zullen zien.’

Voorlezen

Uitnodigingen op scholen, Ruggenberg krijgt er zoveel, dat het vreet aan de maaktijd van een nieuw boek. Toch gaat hij er graag op in, temeer daar hij dan teksten kan uitproberen. Zo gebeurt er aan het eind van De boogschutter van Hirado een tamelijk gruwelijk incident. ‘Door het voor te lezen kon ik checken wat de kinderen daarvan vonden. Tot mijn verbazing gingen ze er heel rationeel mee om. Daarom heb ik het laten staan.’

Rob Ruggenbergs historische jeugdroman Manhatan over avonturen op dat eiland toen de Hollanders er nog de dienst uitmaakten, wordt binnenkort verfilmd. De film gaat waarschijnlijk in december 2016 in première.

De boeken van Rob Ruggenberg, Het verraad van Waterdunen (2006), Slavenhaler (2007), Manhatan (2009), IJsbarbaar (2011) en De boogschutter van Hirado (2013) worden uitgegeven door Querido en zijn nog allemaal te koop. Ieder boek heeft zijn eigen website, op te zoeken door de titel op internet in te voeren.