HOME CUBRA

INHOUD AUTEURS

Brabant Cultureel • Brabant Literair

Tijdschrift voor kunst, cultuur en literatuur

62ste Jaargang - december 2013

 
HOME BC / BL Contact / Reageren Archief Brabant Cultureel Archief Brabant Literair
 
 

 

Het rijk van de illustratoren in Brabant is groot. Wie schuilt achter een tekening die we in de krant zien, een tijdschrift, boekomslag of op een website? En vooral, hoe werkt de illustrator? Brabant Cultureel zoekt die illustratoren op. We beginnen de serie bij Willem de Visser uit Kaatsheuvel.

 

www.willemdevisser.nl

 

© Brabant Cultureel / Brabant Literair – december 2013

Schuren tot het klopt

 

Wat in de woorden van illustrator, houtbewerker, verzamelkunstenaar en tekenacrobaat Willem de Visser steeds terugkeert is ‘eigenzinnig’. In zijn werk zoekt hij naar wezenlijkheid en een beeld dat klopt, zowel van hartslag als van inhoud.

 

door Gemma van der Heyden

 

Willem de Visser begint aan een beeld met nadenken. Als hij een opdracht krijgt om een verhaal te illustreren, zet hij zichzelf eerst aan het denken. Het verzamelen van ideeën en lijnen op papier begint. Na het eerste vel met een schets volgt een tweede vel waarop kleurvlakken ontstaan en een derde vel waarop hij vlakken overtrekt van de eerste schets. Zo ontstaan er op papier verschillende lagen, een procedé zoals we dat nu in tekenprogramma’s op de computer kennen.

 

 

Willem de Visser in een van zijn werkplaatsen. foto Gemma van der Heyden

 

Al die lagen scant hij in en bewerkt hij in Photoshop laag na laag tot een definitieve illustratie. ‘Ik kan niet alles met de hand inkleuren want het moet ook af, er is een deadline. In Photoshop kan ik een fout snel herstellen.’

Het denkproces moet leiden tot een beeld dat klopt bij het verhaal en ook bij de eigenzinnigheid die hij zoekt. Dat is opbouwen, schuren, gummen, weggooien en ergens overheen tekenen. Zijn beelden zien er doorwrocht en handmatig uit. Tot in de kleinste details.

In zijn illustraties gebruikt hij zijn eigen handschrift om teksten te verwerken. Dit handschrift heeft hij per letter digitaal vastgelegd: ‘Elke letter heeft een hoeveelheid wit. Zo weet ik precies hoeveel ruimte een letter heeft. Dat werkt praktisch’.

 

 

Illustratie door Willem de Visser over de eindexamens, voor de regiodagbladen van Wegener.

 

Verzamelen

‘Verzamelen doe ik niet om iets te bezitten, maar om iets mee te maken. Als ik een voorwerp vind waarmee ik ooit nog iets wil doen, belandt het in een kist. Ik heb nu kisten vol met spullen die op een of andere manier bij elkaar horen. Waarom, dat weet ik nu nog niet. Dat komt wel.’

We kijken naar een prachtige driedimensionale collage die bij hem aan de muur hangt. Foto’s van soldaten zijn bewerkt tot een grafische weergave van de historische gezichten. Willem de Vissers gezicht zit er ook tussen. In een stille hoek staat in scrabbleblokjes de tekst:

 

And in the

Middle of the

Night we walk

With our bags

Under the

moonlight

 

Hij schreef deze woorden voor een liedje toen hij achttien was.

Het zijn ingelijste letters en beelden die bij de tweede wereldoorlog horen. Hij vond ooit foto’s en brieven van een piloot die doorvocht zonder dat hij wist dat de oorlog voorbij was. De Visser zoekt naar een vorm voor dit verhaal dat klopt. Na jaren schuren, zagen, bewerken, plakken en inlijsten ontstaat een collage in hout en druktechnieken met inkt, die respect afdwingt. De dichterlijkheid in dit beeld waarin de droefenis van de wereldoorlogen besloten ligt, demilitairiseert de onderdelen.‘De meeste mensen denken dat ik altijd met potlood en papier achter mijn werktafel zit, maar dat is helemaal niet zo. Ik zaag veel, timmer, giet een vorm in beton of hars. En maak muziek.’

 

 

Willem de Visser, Radio. Collage met hout, inkt, druktechnieken,

bewerkte foto’s en voorwerpen.

 

Middengolf

Samen met Goof Salimans en Erwin Werkers vormt De Visser de niet nader te omschrijven band Trans Luv Airlines. Ze experimenteren met elke noot die ze vinden. Aan tekst en muziek wordt gewerkt, gesleuteld en gezaagd. Geluid moet zelf gemaakt worden, origineel en eigenzinnig zijn. Ooit gebruikten ze bij een boekpresentatie van Ingrid Oonincx' psychologische thriller 'Sluipweg' een nummer van David Bowie. Dat hadden ze zo bewerkt dat uiteindelijk niemand het herkende.

De Visser is gefascineerd door geluid dat over lange afstanden wordt uitgezonden. Als kleine jongen zocht hij op de middengolf uiterste frequenties op, waarop getallen werden voorgelezen. Dit moesten geheime codes zijn voor geheime diensten. Die heeft hij destijds genoteerd en zijn in een map verdwenen. Jaren later vindt hij ze terug en een beeld valt samen.

Onderdelen van een bandrecorder, plankjes, de codes van de middengolf, speelgoedtanks en soldaatjes, De Visser legt er lijsten omheen. Er ontstaat een structuur van glas in lood. Zijn vader was ooit glasinloodzetter. Dat beeld is hij nooit kwijt geraakt. Het komt vanzelf terug in zijn werk als hij alle onderdelen assembleert tot een geheel. Technieken die hij gebruikt mogen nooit voor de hand liggen. Daarom zoekt hij lang en bewerkt hij veel. Tot het klopt.

 

 

Willem de Visser. foto Gemma van der Heyden