(naoverteld deur P. Heerkens S.V.D.)

Ze hiette Mevrouw Van Hoogh. As ge "juffrouw" zeedt, dan wier ze zoo giftig as 'n spin, as 'n kwaai kat! D'r buurvrouw in Den Bosch zee: "'t Meensch wil nou eenmaal partoe 'mevrouw' hieten, en afijn, ze kan et hebben, al snap ik nie waorom ze daor op stao!" 't Was zeker de kift van die buurvrouw, want zelf kreeg ze 't nie klaor om mevrouw betiteld te worren deur de slaogers- en bakkers- en gruuntewaogellui aon de deur. En ze ha toch 'n bel aon d'r deur en ze dee zoo veurnaom meugelijk! Mar jè, ze ha geen hitje, mar dè ha mevrouw Van Hoogh toch ók nie! Ze snapte d'r niks van! Genog - mevrouw Van Hoogh hiette mevrouw Van Hoogh en as ze aon de deur oot "juffrouw" genoemd wier, dan wier de klandizie geweigerd! Uit en aaf!

Mevrouw Van Hoogh d're man was al lank dood en begraoven - en ook z'n alderbeste vrienden hebben 'm daorover nie beklaogd, want iederendeen die 'n gezond stel harsens onder z'n huudje droeg, moes toegeven: "De kerel is van veul verlost! - Hij maag blij zijn! - 't Was nog et alderbeste wat ie doen kos: er van tusschen uit piepen, zoo gaaw as 't mar efkes gonk!" Mar as mevrouw Van Hoogh oot over d're man praotte, dan was 't: "Mijn onvergetelijke Eduard zaliger," en dan keek ze zoo schuins in de locht en friemelde naor d'ren zaddoek, "och, leefde hij nog maar!"... Mar den onvergetelijken Eduard was wel zoo verstaandig om nie meer terug te komen, al zu ie et gekunnen hebbe!

Nou, en dees mevrouw Van Hoogh had 'n dochter en die luisterde naor den wonderschoonen naom "Amanda". Mar deze wonderschoone naom kos geniemand uitspreken zooas 't eigenlijk heurde. Dè kos alleenig mama Van Hoogh zelf: ze neep dan d'r oogen half toe, trok d'r uitgereffelde lippen in 'n heele boel plooikes en dan kwaamp et er heel fijn en dun uit: "Amaaaaanda!" 't Ha wel iets weg van 't gekwaok van 'n jonge end! Amanda was 'n buitengewoon net meiske - dè moet gezeed zijn - tenminste d'r mama was daar heel vaast van overtuigd. Nou, en 'n moeder kan zooiets toch 't bist van alle meensche weten, is 't zoo nie? "Ze heeft haar ranke gestalte van mij, en al dat teere en fijne, die zwevende gang, die bekoorlijkheid van bewegingen - werkelijk charmant!" En zég daor mar 'ns iets tegen! En 't was werkelijk waor ook: Amanda had 'n taille as 'n wesp, vingers ha ze net as braainaolde - en as iemand dè schoon vendt, nou, dan kos ie er z'n hart aon ophaole, dè's iets dè zeker is! D'ren hals waar opvallend maoger en lang, iederendeen valt daor nie in, mar d'r mama vond dè 'nen zwanenhals en volgens heur moesen de lijnen van dieën hals iets aparts zijn! Mar genog!

't Meiske waar al zis en twintig jaor oud - dè wil eigentlik zeggen aacht en twintig, mar ge kunt oe eige makkelijk 'n paor jaor vergisse - en ze ha nog geen goei partij kunne maoke! D'r moeder ha d'r best genog gedaon: ze ha d'r dochter naor alle meugelijke bals meegesleurd, en naor concerten ook al - as er mar ergerand iets te doen was, dan was er Amanda bij. En mama Van Hoogh ha theevisites gegeven en mee bloeiend hart dunne kuukskes gepresenteerd ook al; ze ha relaties aongekneupt mee alle meugelijke families waor jonge heeren waren - mar geniemand beet toe...

"Amaaaaanda," riep mama dan weer 'ns, "de luitenant komt veurbij, gauw op de piano!" Amanda gaaw-gaaw op de piano en begos dan heel smaachtend "Het gebed eener jonkvrouw" of de "Wals eens Waanzinnigen" of "Kloosterklokken", mar midden in de klokken bleef ze dan gemenlijk steken omdè ocherm, d'r braainaolde van vingers nie meer kosse... Goed, de luitenant kwaam alle daoge veurbij en keek geregeld naor et raom waoruit de muziek kwaam en mevrouw Van Hoogh daocht er al over nao waor ze de verlovingskaorte zu laoten drukken. Amanda dee d'r uiterste best, ze liep ok al 'ns deur de straat - op z'n Paoschbest toegetaokeld - op 'n uur dè ze den luitenant tegen daocht te komen mar... ineens waar iedere kaans weer verdwenen: de luitenant z'ne naom kwaam in de kraant: verloofd mee die-en-die! 't Was mee 'n dochter van den dokter die neffen Amanda en d'r moeder woonde!!!! "De trouwelooze!" zuchtte Amanda toen ze dè laas en ze ha veul zin om flauw te vallen, mar dè ha weinig doel, omdè alleenig d'r eige moeder in huis waar. Mar ze kreeg toch maogpent en bleef enkelde daogen in 't bed!

"Amaaaaanda," riep mama 'nen aanderen keer, "de jonge secretaris, die gisteren hier was, interesseert zich voor de kunst, neem gauw uw verfdoos en palet en begin nog 'ns een aquarel!" Amanda kos van alles, behalve dan koken en zoo van die alledaogsche dinger! Goed! Amanda trok d'r blauw moesseline kleed aan en begos te schilderen dè 't hoemde! Eerst schilderde ze 'n poesje mee 'nen dikken kop en kromme pootjes en toen de secretaris weer 'ns mee 'n smoesje wier binnengehaold, zaag ie et mormel eerst veur 'n takshundjen aon! Toen begos ze blommen te schilderen, rooie en blauwe en gruune, en dè liep heel wè beter aaf. Ge kost wel nie zeggen wè veur blommen dè't waren, mar 'nen schilder is naaw eenmaol geenen bloemist, ieder hee zoo z'n eige vak, is 't nie zoo? "Kijk," zee den secretaris, "juffrouw Van Hoogh schijnt graag fantasiebloemen te schilderen!" "O ja!" riep mevrouw en haokte geweldig aon d'r spraai, "onze Amanda heeft veel fantasie!" Amanda gaaf d'r eigen alle moeite om wè te blozen, en et lukte ook zoo half en half, mar den secretaris kreeg ze nie... Nou was Amanda, zooas al gezeed is, 'n tikske oud geworren en den schoonsten bloei was er al zoo'n bietje aaf, mar den moed ha ze toch nog nie verlore. Toch durfde mama d'r dochter den krant nie in handen te geven, waarin te lezen stond dè de secretaris verloofd waar, want iederen keer as Amanda laas dè een van d'r mannelijke kennissen verloofd waar, kreeg ze krampen hier of daor. En dan kos mama er van op aon, dè d'r dochter enkelde zure daogen kreeg, omdat er dan geen huis mee te haawe was. Kortom: dan was 't meiske zoo onhebbelijk as 'n takshundje det op z'nen start is getreje!

Ineens steeg er 'n nuuwe ster aon 't firmament op! Er kwaam 'ne jongen dokter, pas afgestudeerd, en ie bleef enkelde weken op vacantie bij z'n ouwe lui, die in de buurt van Amanda en d'r moeder woonden. Of ie 'n bietje uit wou rusten van 't harde studeeren, ofwel dettie z'n studies thuis nog voortzette, dè kan ik oe nie krek zeggen, in alle geval: hij dee niks as vacantie haawe! Mama Van Hoogh ha al daolijk in de smiezen, dè hier 'n schoon kaans gebojen wier. "Amaaaaanda, voelt ge u niet ziek? Ik vind dat ge er zoo slecht uitziet, kind, we moesten den jongen dokter eens om consult vragen." "Och mama, zoo'n dokter wil immers een gezonde vrouw en geen zieke! Maar weet u, ik heb al lang Amalia, de zus van den dokter, 'ns op willen zoeken, die is met mij op het pensionaat geweest. Ze was eigenlijk mijn beste vriendin daar op school, en ik heb ze al verschillende jaren niet meer gezien. Ik zal ze eens bezoeken!"

Nao de middag gong ze al op pad! Ze had d'r eigen verschrikkelijk schoon toegetaokeld en rook op verschaaie meters naor onjeklonje. Amalia waar thuis en daor hadde 't gerammel in de glaoze! Amanda wies geen hemelsche raod van geluk dè d'r vruugere vriendin werkelijk thuis waar en dus weer te zien kreeg, al had ze 'r verschaaie jaoren nie meer naor om gekeken - misschien nie eens aongekeken as ze ze tegenkwaam op straot... Nou was et "liefste Amalia" veur en nao! De jonge dokter wier aon d'r veurgesteld en waar zoo vriendelijk dè Amalia enkele daoge lang gewoonweg "zaolig" waar. "Ge gelooft niet, Amalia, wat ik er dikwijls naar verlangd heb om u terug te zien! We zullen elkaar voortaan toch 'ns dikwijls bezoeken, niet waar?" Amalia vond het natuurlijk best - Amalia vond álles best - Amalia was 'n goei ziel! "Weet je nog, Amalia, van die eene non, hoe heette ze ook weer - Rozalia geloof ik - ze had compleet een snor, herinner je je niet meer? Ze gaf Engelsche les!" "O jaa, jaaa!" zee Amalia en keek stillekes naor d'r bruur, die krek aon z'n jong kneveltje plukte... En bij 't afscheid nemen wier d'r gekust dè't klapte tegen et plafon omhoog - en de jongen dokter kreeg et er haost benauwd van!

Van dieën dag af aon kwaam Amanda haost iederen dag van klinkklaore heimwee naor d'r beste vriendin - ze had alleenig haost en "kwam zoo maar 'ns even aanwippen" as ze aon den kapstok in den gang merkte dè den jongen dokter nie thuis waar! Amanda ha d'r mandolien ok al van den zulder gehaold, want as den jongen dokter bij Amanda's aon huis 's aovons laot z'n zuster 'ns af kwaam haolen, dan lee Amanda 't blauw-zije lint om d'ren zwaonenhals, begos mee d'r braainaoldige vingers te tokkelen en zong et "Gondellied"... En dan haolde ze aondoenlijk uit en ze spalkte d'r oogen wijd open, veuls te wijd om aontrekkelijk te blijven - as ze 't misschien wáár - en dan zong ze van maoneschijn en van gondelen over azuur en ze docht daorbij heel zeker, hoe zuut et zu zijn as ze mee zoo'nen jongen dokter in 'nen gondel op de huwelijksreis in Genua op et waoter zu drijven... Mar ineens was de dokter verdwenen! Hij was 'n praktijk begonnen, ergerand op et laand - hij waar buiten schot - en Amanda kreeg er de krampen van! Er waar geen rechte voor meer mee te ploege... Mar mevrouw Van Hoogh wies raod!

Amanda ha dus weer krampen en mevrouw Van Hoogh zaat mee de stukken te kijke... "Zoo'n lastig meubel!" gromde mevrouw... Jao, ze was wel fijn van maniere, mevrouw Van Hoogh, mar zoo nouw en dan kos ze d'r eigen nie goed inhaawen en zoo kos et gebeure, dè ze zoo iets zee van "meubel", al is 't nie deftig! Nood maokt vindingrijk en zoo had mevrouw Van Hoogh al gaaw 'n middel gevonden om Amanda weer op dreef te brengen: ze viet 'n briefpapier en ze schreef eenen brief. En dieën brief schreef ze aon 'nen pastoor van 'nen klein dörpke - et dörpke waor den jongen dokter z'n praktijk begonnen was - en ze vroeg hem of hij nie een goei adres op kon geven in zijn parochie waor ze mee d'r ziekelijke dochter een landkuur van enkele maonden kos doen. Zij en d'r dochter ha'n et eigenlijk allebaai op d'r zenuwen en wouen "in Gods vrije natuur" weer 'ns flink op dreef komen. Ze ha'n geen pretenties: as ze mar 'n paor nette kaomerkes ha'n om er in te wonen, en as 't mar 'n net huis was, dan waren ze al lang kontent. En of ie 't heur asteblieft nie kwaolijk naam, da ze hum laastig viel mee zoo'n vraog... Meer kos mevrouw Van Hoogh, as goeie moeder zijnde, toch ok al nie doen - is 't wel zoo?!

Den pastoor van Baozel laas den brief enkelde keeren over en waar wel wè verwonderd. Toen stapte de goeie man resoluut naor... den Haaikaant... naor oome Teun en taante Hanna toe... Mar taante Hanna zette groote oogen op en wou er niks van wete... "Tut-tut-tut, taante Hanna, ge hebt 'n net en proper huis, groot zat, geen kender - toe-toe, et gao best!" "Mar, meneer pastoor, ik kan mee zu'k stadsvolk nie opschiete, dè's niks veur aawerwetsche boeremeensche net as wij!" "Dè's klets, taante Hanna, die lui kome nie veur den omgang, ge hebt er niks mee te maoken as dè ze hier twee kaomerkes krijgen en goeie boerekost. Veur de rest moeten ze d'r eige mar behelpe mee de buitelucht!" "En dan is zu'k soort volk zoo pitserig, meneer pastoor, ze motte natuurlijk alle daoge biefstuk en pudding en ik weet nie wè-d-al meer op taoffel hebben en dè's allemaol geen doen veur 'n aaw meensch lek ikke!" "Gewone boerekost en niks bezunders! Mar ge mot et zelf wete, taante Hanna!"

"En God-weet-wè-veur raar volk ik over den vloer krijg. In de stad is 't hongerlijerei, ze komen d'r eigen hier goed in 't vet zetten en opeens is de vogel gevlogen en dan kunne we misschien nog naor de cente fluiten op de koop toe! Daankoe vriendelijk!" 't Pastoorke schoot in 'nen gezonden laach! "Onmeugelijk is et nie, maar bij déés volk hoefde daor nie bang veur te zijn, taante Hanna, 't zijn fijne lui, deftige lui, dè's aon alles goed te merke! Mar, zooas gezeed, ge moet et eiges weten, ik zeg oe alleenig mar dè die mevrouw me zoo-en-zoo geschreven hee en ik heb daolijk aon uillie gedaocht!" Taante Hanna overlegde efkes en zee toen ineens: "Nou goed dan, veur mijn port, laot ze mar komen - en as ze ons nie aonstaon, dan kunneme ze nog altij buiten de deur zette!" "En wè motten ze betaole?" vroeg et pastoorke, "dan kan ik ze dè schrijve!" "Jè, meneer pastoor, wè denkte gij zoo al? 'nen Gulden per dag, zu dè kunne?" "Dè kan zeker - as dè nie kan, dan hoeve ze nie te kome! As ze wille kure, dan moeten ze mar dokke!"

Daogs daorop kreeg mevrouw Van Hoogh al 'nen brief terug en ze joeg er alle krampen mee uit Amanda's lijf! "Amáánda!" riep mama. Amanda kwam mee 'n afgezakt gezicht van de trappe, ze had d'r mousseliene kleejken aan en keek as 'n kiep die ziek is. "Kind, wees nu niet meer zoo melancholisch! Ik heb iets bedacht: we trekken er enkele weken uit tot herstel van uw geschokte gezondheid, we gaan naar den buiten en nog wel naar 't dorp waar de jonge dokter, je weet wel..." "O, mamáá! Záálig!" en Amanda vloog d'r moeder om d're nek. D'r zwartgalligheid waar bij Amanda's in de kortste keeren naar de maan en 't was of ze ineens vol kwikzilver waar gegoten... "O mamáááá, 't is héééérrrrlijk, 't is fijijijn - wat zullen we genieten van den zonsopgang en van de maneschijn en de bloeiende klaver! O, ik leef er nu al van op! En als de nachtegalen zingen en de leeuweriken 's avonds bij de volle maan... of doen ze dat alleen overdag, mama? Of is dat de nieuwe maan misschien, als ze zoo vol en rond is?... O, ik zou wel kunnen dansen van plezier!" En ze begos te huppelen as 'ne sprinkhaon.

"M'n kind," zee de moeder, en ze zette d'r eigen in de houding, "ge ziet hoe bezorgd ik ben voor uw welzijn en hoe ik voor geen enkel offer terugdeins om u eindelijk eens gelukkig te zien. Maar gij van uw kant moet dan ook uw uiterste best doen en iedere kans ten volle benutten. Ik zal je de noodige wenken wel geven, en jij moet dan..." "Maar mama, die menschen daar zullen ons toch niet hinderen in onze plannen?" vroeg Amanda, terwijl ze veur den spiegel stond te kuren mee geweld. "Och kom, kind, dat zijn immers maar boeren, en boeren hebben immers geen idee van wat wij voor plannen kunnen hebben! Ze heeten - och, hoe heeten ze ook weer, wacht 'ns - o ja, Van Halder, Van Halderen! Een oude boer met zijn zuster, overigens zeer nette lui!" "O, hoe lollig, hoe drollig! Wat een boerenaam! Hoe kan iemand toch in Gods naam zoo'n ordinaire naam dragen! Zijn 't ook ordinaire menschen, mama?" Mama liet 'ne zucht en zee: "Het fijne leven zullen we daar wel missen kind, maar we moeten een offer weten te brengen," en ze trok een gezicht of ze naor et vaogevuur moes, "maar we zullen zooveel mogelijk kleeren en flink wat eau de cologne meenemen, want die ordinaire geuren van zoo'n boerenbedrijf, foei - ja, we zullen wel een offertje moeten brengen, kind! Maar misschien valt het nog mee en wie weet: de boerekost en de gezonde lucht doen ons misschien wel het een en ander vergeten. De menschen daar hebben natuurlijk echt boerebrood, volop boter, eieren en melk. Bij de koffie krijgen we natuurlijk enkel echte room, en ik zal ten strengste verbieden om peekoffie te gebruiken, want dat prikkelt de zenuwen!" Toen begos de inpakkerij!

't Was net of ze een heel jaor naor Parijs trokken, zooveul rommel moesten ze meesleuren! "Mama, zou ik het kleed met de crème kant ook meenemen?" "Natuurlijk kind, dát vooral, het staat je gewoonweg feeëriek! En vergeet vooral uw mandoline niet, want een piano zullen ze bij Van Halderen wel niet hebben! Pak ook een bundel gedichten in, ge kunt nooit weten waar 't goed voor is, misschien houdt de dokter daar wel erg veel van!" "En de rose parasol of de blauwe, mama?" "De róse, de róse, de blauwe niet, kind, ge ziet toch al wat bleekjes... ach kom, kind, dat geeft niets, enkele dagen op den buiten en 't is weer in orde! Ik neem mijn parelgrijs kleed mee, dat staat voornaam, en uw jeugdige, fleurige kleeding zal daartegen goed uitkomen!" Eindelijk waren ze klaor, heurre! Twee groote koffers, twee kleine, twee hoeiedoozen en vier of vijf pakketten stonden gereed veur de groote reis...

Amanda bracht nog een kort bezuuk bij Amalia's en liet d'r eigen veul groeten meegeven aon den jongen dokter, Amalia's bruur. "O," zee Amalia, die in d'r onneuzelheid nog aaltij niks merkte, "ik zal hem natuurlijk terstond schrijven en hij zal u heel zeker een bezoekje brengen aan de boerderij en ik zelf kom ook heel zeker 'ns eventjes over!" "O jáááá, doe dat, Amalia," en Amanda omhelsde d'r zoogenaomde 'vriendin' nog 'ns mee d'ren langen zwanenhals, "dat zal héééérrrrlijk zijn. En nu tot ziens dan, dáááág!" En ze trok af, zoo trots as 'ne pauw!

's Aovons viet ze d'r dagboek - want zu'k soort gewichtige lui teekenen al d'r ervaringen in dagboeken op - en schreef: "Morgen trekken we naar den buiten, ach, en nog wel in zijn onmiddellijke nabijheid! Hoe klopt mijn hart! Zou hij mij even graag zien als ik hem?" Toen gonk ze veur de piano zitten en tokkelde heel sentimenteel "Avondrood in de Alpen"... Tegelijkertijd vroeg taante Hanna aon oome Teun: "Wa denkte, zou da stadsvolk ok mulkepap lusten?" "As ze 't nie lussen dan motten ze ze mar laoten staon, zu'k zoo zegge!"

Taante Hanna ha de goei kaomer geschrobd en mee fijn wit zaand in kringskes bestrooid. Daorneven was 'n nette kaomer mee twee bedden, de logeerkaomer; die zaag er aaltij even netjes uit, mee witte gordijne langs de vensters en aon den buitenkaant mee den wilden wingerd as lijsten erom heene. En daor woonden nouw dan de twee fijne dames uit de stad. Den eersten naomiddag waren ze doende mee uitpakken en taante Hanna trok alvast 'n zuur gezicht toen ze 't groot kamnet leeg moest ruimen omda die dames aon één kast nie genog ha'n! Toen ze 's aovons 't aovondeten op de kaomer braocht, kwaam 'n stevige onjeklonjelucht d'r tegen, en zelfs oome Teun, die aon den herd z'n pijpke zaat te rooken, kos dieën onjeklonje goed ruuken toen de deur 'ne keer open en toe was geweest. "'t Is om den doojen dood geene stallucht", zee ie toen taante Hanna terugkwaam. "Ze hebben 'n heel appeteek meegebraocht", giechelde z'n zuster. "Da's geen appeteek! Da zijn ammaol schoonheidsmiddelen, Hanna, die smeeren ze op d'r smoelekes om knap te worden as ze 't nog nie zijn!" "En er lee zóóveul rommel op de waschtaoffel, dat er 'ne fetsoendelijke christenmeensch geenen goeien raod mee zu weten! Mar in één ding hedde gelijk gehad, Teun: ze hebben eetlust asof ze uitgehongerd zijn: den aaierkoek hebben ze heelemaal op - ge begrept et nie: ze zijn zoo maoger as 'n hekken!"

Den eersten mergen was Amanda mee zonsopgang al buiten en liep te waandelen in den tuin om te genieten van den "poëtischen dageraad" zooas ze gezeed ha tegen d'r moeder, die d'r toilet stond te maoken. "Kek me daor naa toch 'ns aon!" zee oome Teun en keek deur et keukevenster den tuin in, "daor loopt me da juffrouwke dauw te trappe op hooge poote, net 'n kiep! Ik zal d'r 's heene gaon, aanders vat ze nog 'n klets!" "Laot ze mar loope!" zee taante Hanna, "d'r is ommers tóch geen zeggen aon! Ik heb ze al gezeed da ze nie deur 't natte gras mot loopen, mar ze zee dè dè krek mót." Oome Teun stapte d'r op aaf mee z'n pijpken in z'n mond en mee z'n lollig boeregezicht daoromheene. Hij tikte zoo 's tege de klep van z'n klak en zee: "Goeie merge, juffrouw! Al zoo vruug op de been?!" "O!" zee Amanda en ze draaide d'r eige kwiek om, "'t is verrukkelijk, mijnheer Van Halderen! Overal die blinkende dauwparels en dan die frissche schoonheid van de natuur! O! Heerrrrlijk!" "Jao-jao, frisch is et genog, juffrouw, en dauw is er hier ok al mee de vleet! Mar, zudde nie wa veurzichtiger zijn mee dieën dauw aon oe dunne kouskes! Op die manier kunde gauw 'n klets gevat hebbe!" "'n? 'n Wat?" "'n Klets! 'n Kaaw! Nat gras is koud aon de been 's mergens in de vruugte! As ge da nie gewend bent, dan kunde 'r makkelijk verkaawe van worre!" "O, wees maar niet bezorgd, mijnheer Van Halderen! Dat is gezond! En ik wou zoo 'ns zien of de viooltjes en de vergeetmenietjes al bloeien." "De viooltjes zijn al laank uitgebloeid, juffrouwke, mar 'n flinke klets zudde wel vatte mee oe dunne kleerkes, juffrouw! Me dunkt dat oe neus al zoo rood zie as 'n radeske, 't begient al! Wor mar nie ziek!" Amanda trok d'r neus wat op... "O, neen, deze heerrrlijke dauw, daar zou ik me in kunnen wasschen!" "Jao, jao, ze zeggen da den dauw 'n goei middel is tegen de sproetels! Ge kost et allicht 'ns probeere, misschien raokte er oe sproetels wel wa mee kwijt!"

Amanda wier zoo kwaod as 'ne kalkoen, ze draaide d'r eigen om en zee niks meer. Mar oome Teun dee net of ie niks merkte, pafte 'ns aon z'n pijpken en zee: "Is den tuin nie fijn in orde, juffrouw?" "O ja-wel!" zee ze kortaf mee d'r snebbige stem. "Ik heb et wel gedaocht! Fijne dames moeten plezier hebben in zoo'nen prachtigen tuin as den onze!" Mee die "fijne dames" was 't bij Amanda weer ineens in orde en ze kreeg d'r praotwaoter weer terug. "Ja, de erwten staan uitstekend!" "Nimmeniekwaollik, juffrouw, da zijn groote boone - de erten staon gienderwijd!" "O zeker, en hoor die nachtegaal eens lollig zingen, mijnheer Van Halderen, hij zingt heerlijk, niet waar?" "De naachtegaol? Die zingt gemenlijk alleenig mar 's aovons! Da zijn spreuwe, die komen op mijn kersen aaf, ik za daolijk m'n geweer 's vatten om eronder te schieten, want ze vreeten al mijn karsen op, die lillekers!" "Houden jullie hier dan geen nachtegalen?" "Of we die hááwe? O, jao, d'r zijn d'r wel, mar d'ren tijd is ommers al laank veurbij, juffrouw!"

Ondertusschen stond mevrouw Van Hoogh in de keuken bij taante Hanna's om te kijken of ze soms van plan was peekoffie bij de koffie te doen, en toen ze naor zoo'n buske vatte, zee mevrouw: "O, nee, vrouw Van Halderen, gebruik toch vooral geen peekoffie, dat slaat zoo op mijn zenuwen!" "Zoo?!" Taante Hanna waar kortaaf, want die pottekijkerij kon ze nie veel... "En dan nóg iets anders: ik ben vanmorgen in m'n beste slaap gestoord: er was namelijk een koe aan het schreeuwen! Kunt u er niet voor zorgen, dat zoo iets niet meer voorkomt?" "Mar, mevrouw, ik kan m'n koeie toch nie verbiejen om te loeie!" "Eenvoudig muilkorven - gaat dat dan niet?" Taante Hanna schoot stiekum in d'ren laach om da dom stadsvolk en zee: "Muilkorven? Daor zegde zoo iets, daor heb ik nog nooit nie aon gedaocht! Ge zoudt zo'n koei ok kunne slachten, dan loeit ze ok nie meer! Mar, muilkorven, 't was te probeere! Mar as ze dan geen roome meer geeft, wa dán gezonge? Dan zitteme mee zwarte koffie te kijke!" "Och, zijn die dieren zóó eigenwijs?! Dan moet u ze toch wat beter dresseeren! Die beesten moeten toch kunnen leeren om niet te bulken en tóch netjes roome te geven! Dáárvoor zijn et toch koeien, niet waar! En ja, nóg iets, kunt u dat wit zand dadelijk niet uit de kamer wegvegen; dat kraakt zoo vreeselijk als je erover loopt. Ik kan dat niet goed hebben, 't valt zoo op mijn zenuwen!"

't Gromde binnen in taante Hanna: ze ha 't mee d'r wit zaand krek zoo kraoknetjes wille maoken en daor krijgde dan staank veur daank! "Me dunkt zoo, mevrouw, da ge toch wel rare zenuwen hebt, as ge nog geeneens wit zaand onder oe voete kunt verdraoge!" "Och, vrouw Van Halderen," en mevrouw trok 'n gezicht as 'n martelares, "daar heeft u geen idee van wat zenuwen zijn! Zenuwziekte komt dan ook alleen in de steden voor, bij fijner besnaarde menschen en zoo! Maar, het is eenvoudig niet te beschrrrijven wat 'n marteling dat is: krakend zand onder de voeten, een piepende deur kan heel uw zenuwstel in oproer brengen! O, en nog iets anders, ik denk daar juist aan: kunt u ons bij het ontbijt altijd ook enkele gekookte eieren brengen? Maar dan heel zacht gekookt, héél zacht?" "Héél zacht? Dan is 't misschient nog beter om ze heelemaol nie te koken! Ze zeggen, da gruun aaier heel gezond zijn!" "Neen-neen, vooral niet ruw, dat vind ik vies! O, mag ik nog vragen: hoeveel eieren legt zoo'n kip wel per dag?" "Nou, mevrouw, mee één aaike schaaien ze er al uit! En ik ben al heel content as ik van ieder kiepke één aaike krijg! Ge mot van zoo'n klein beesje nie te veul verlange." "Ja-ja, dat dacht ik wel! Dat is de ouderwetsche methode! U laat natuurlijk altijd een of twee eieren in den nest liggen, niet waar? Dat is glad verkeerd! Neem er alle eieren uit! Ik heb wel 'ns hooren vertellen: als een kip langs haar nest komt en er géén ei in ziet liggen, dan denkt ze, dat ze nog geen ei gelegd heeft, ze gaat dadelijk op den nest zitten en legt wéér een ei! Ziet u, zóó moet u dat doen! Op die manier kunt u van 'n kip veel eieren per dag krijgen!" "Ocherrem kiepkes dan, as da waor waar." "Ocharm? Een kip is er toch alleen maar om eieren te leggen."

Onder al die bedrijven kwaam oome Teun mee Amanda de keuken instappen; ze kregen den indruk, da die twee in de keuken et heel goed mee mekaar kossen vinden; mar toen mevrouw zaag da Amanda mee oome Teun daor zoo gemoedelijk aon kwaam stappen, wier ze kortaaf en zee: "Amanda, kom, we gaan ontbijten." En op de kaomer: "Kind, niet te vertrouwelijk worden met die man, dat is geen gezelschap voor ons! Het zijn echt domme menschen! We zouden er onze fijne omgangsvormen mee bederven. Laten we ons op een eerbiedige afstand houden!"

's Aovons zee taante Hanna tegen oome Teun: "Gaddorie, Teun, wa kunnen ze eten, ze eten as spaoiers! Ge begrept nie waor ze mee d'aaikes blijve! Ge snapt nie waor ze ze stoppe, want ze zijn zoo dun as panlatte, allebaai!" "'t Zal ze goed bekomen, aanders lieten ze 't wel staon! En ge mot eens kijken wat ik oe zeg: over enkelde weken zijn ze allebaai zoo rond as tunnekes!

't Was in de veurmiddag, zoo om 'n uur of tien. De zon stond al lang aon den blauwen hemel en keek vriendelijk naor de wereld die volop zomer vierde. Het koren op den ekker woei langzaam op en neer, op en neer, en de blommen laagden zuutjes naor et zunneke. 't Waar zoo'nen dag da ge mee oe oogen kunt zíén, dat O.L. Heer veul mee de meenschen op hee. En nie mee de meenschen alleenig, mar mee al wat er zoo al leeft. De veugeltjes en de vlinderkes scheenen et ok te weten en de vliegskes en de muggen ok al, want ze kossen d'r plezier haost nie op: 't waar me 'n zingen en 'n zoemen, 'n vliegen en 'n fladderen van belang! 't Leefde en 't laagde allemaol effe lief.

Amanda gong waandele. Ze waandelde mee d'r rose parasol langs den hooge rog. "Krek 'n klaproos", ha taante Hanna tegen Teun gezeed toen ze ze naokeek. Ze had 'n busselke korenblommen in d'r een haand; mar ineens zaag ze in de verte over 'ne zaandweg iemand fietsen. "Hé, een fietser, die ziet ge hier niet veel! O, zou hij 't misschien zijn?" Ze keek d'r oogen haost uit, mar kos alleenig 'nen witten slappen hoed onderschaaie, en heel lange beene die vlug trapten... en ie waar weer foetsjie... Amanda liep zoo vlug ze kos naor huis toe. Mevrouw zaat in et prieeltje te haoken en gaopte tusschenbaaie, want ze verveelde d'r eige verschrikkelijk. "Kind, kind," riep ze bezorgd, toen ze Amanda daor zoo aon zaag komen loopen, "wat zijt ge toch opgewonden? Maak u toch niet zoo heet in de zon! Ga toch liever niet het veld in, ge zult uw zachte tint op die manier nog kwijtraken! Foei, een boerinnekleur is toch immers geen ideaal voor een dame!" "Ach mama," en Amanda viel tegen d'r moeder aon, "ik heb hem gezien, ik heb hem gezien! Hij was het heel zeker! Op een fiets! En hij reed zoo vlug, zoo elegant, hij zwéééééfde compleet."

Precies kwaam taante Hanna daor veurbij mee 'n groot mes in d'r haand om soepgruunte te gaon snije... "Vrouw Van Halderen," riep mevrouw, "komt u toch 'ns even hier!" "Nimmeniekwaollik, mevrouw, mar ik bén nie 'vrouw', ik ben de zuster van den baos, ik hiet 'taante Hanna'." "Goed, tante dan, zeg, kunt u ons inlichtingen geven over den nieuwen dokter die daar in het dorp is gekomen onlangs?" "O, ge bedoelt dieën meneer mee z'n vlaskneveltje en z'n lange beene? Jao, die komt hier wel 'ns veurbij gerejen op z'n fiets!" Amanda ha wel gift willen spiersen van venijn toen ze den jongen dokter zóó heurde beschrijven... mar: hij was et dan toch geweest! En ze keek zoo verrukt omhoog, da taante Hanna daocht: zu ze d'r verstaand wel hebbe, die kiep?! Mevrouw knikte gedurig bij de verklaoring van taante Hanna en zee: "Juist, vrouw... eh, tante Van Halderen. Wilt u zoo vriendelijk zijn om een boodschap te sturen naar den jongen dokter om eens hier aan te komen en mijn zenuwen te onderzoeken, want die zijn weer erg van streek!"

Taante Hanna zette d'r haanden in d'r zij, en da zaag er gevaorlijk uit mee da groot mes aon den eenen kaant, en ze zee: "Ge mot et zelf weten, mevrouw, mar as ik oe eenen goeien raod maag geve: laot dan den aawen dokter kome, want dieën nuuwe, neeë, da's zoo mar 'nen wendbuil!" "Hoe ordinair, o, hoe ordinair!" riep Amanda en stond op. Taante Hanna gong soepgruunte snijen en zee nog: "Nou-jao, ge mot et zelf dan ok mar weten, as ge dan zelf alles beter weet!" "Tante," zee mevrouw nog, "wij geven de voorkeur aan den jongen dokter; men zegt, dat hij zéér bekwaam is!" "'t Kan zijn, mar dan moet ie et eerst toch nog bewijze! Mieke van Jan van Tookes hee-t-ie eenen taand getrokken en ie hee d'r halve kaok mee naor buiten gesleurd! Mar ik mot aon m'n eten denken! Alla, zie mar wa ge doet!" En ze trok den tuin in mee d'r groot mes.

Op den middag vuulde mevrouw d'r eigen echt nie lekker: al die aaikes en dieë room ha'n d'r maog van streek gemaokt, denk ik, want in de stad - en veural zullie mee d'r kaole deftighei - waren ze schraole kost gewoon. Ze laag dus op d'aaw sofa en kreunde over d'r zenuwen. Amanda ha al 'n half fleschke onjeklonje op d'r haoren uitgejiept, mar de maogpent was er natuurlijk nie mee overgegaon. Mar bij dat al waar mevrouw nog aaltij de bezorgde moeder. "Amanda!" steunde ze - en ze trok da zuute woordje as 'n trekmonica uit mekaar- "Amaaanda, als de dokter komt, ga dan in het prieeltje zitten met je mandoline. Ik zal hem dan verzoeken om u te gaan roepen." Da verstond Amanda. "Wat dunkt u, mama, zou ik niet liever mijn Bordeaux-kleurig kleed aan doen? Dat ziet er het fijnst uit van alle." "Maar-wel-neen, kind, dat róóde kleed? Dat is veel te scherp in den fellen zonneschijn van nu! En 't is te opvallend, alles moet zoo natuurlijk mogelijk verloopen, dat is verreweg het beste!" "Och mama, dit kleed maakt heelemaal geen indruk." "Kind, die crème-kant, staat uitstééékend bij die kleur! Kind, haast u toch, de hond blaft, hij is op komst!"

Amanda was as de bliksem mee d'r mandoline in het prieeltje, mar onderwegen ha ze nog gaaw 'n rooske geplukt om et op d'ren boezem te planten. Ze gong zitten, lee de plooien van d'r kleeren in d'r alderschoonste fatsoen, hong de mandoline om d'ren slanken "zwaonenhals", leunde 'n tiksken aachterover, keek mee smaachtende oogen schuins omhoog deur et loof naor de blauwe locht en begos te tokkelen om er meelijen mee te krijgen! Toen kos et spul begiene! Dokter, paas op, heurre! Ze speulde het "Gondellied", en 't waar aondoendelijk schoon! 't Duurde nie lang, toen heurde ze iets komen, dat is ie - veuruit, speule! - ze dee d'r uiterste best: d'r braainaoldevingers stonden als spinnepooten op de snaoren van de mandoline... Krek, hij kwaamp naor et prieeltje toe... Toen kos ze d'r gevuul nie langer meer in toom haawen en ze begos te zingen da 't galmde deur den tuin: "Ik denk altoos aan u bij 't zoete maneschijnen..."

"Wel verdezeme!" Oome Teun keek, mee z'n pijpken in z'ne mondhoek deur et prieeltje naor binnen... "Ik ben er wezenlijk van verschrokke, juffrouwke, ge hebt potdorie 'n stem, daor kunnen ons verkens nie tegen aon!" Amanda zaat stijf van veraltereering en venijn... "Speul mar gerust deur, juffrouwke," zee oome Teun en pafte stuup-deur aon z'n pijpke, zooda den blauwe damp om z'ne kop krinkelde, "toen ik da getokkel heurde, daocht ik: wel vergimd, daor zitte woonwaogemeensche in m'n prieeltje!" Amanda kos geen woord zeggen van giftighei, en 't wier d'r geel veur d'ooge. "Jao," zee oome Teun, en gong gemoedelijk tegenover d'r zitten in et prieeltje, "ik heur 't wel geeren, zoo van da getingeltangel, ik denk dan aaltij aon de kermis! Kek, 'n reuske, juffrouw? De meiskes hier in 't dorp steken zoo'n reuske gewoonlijk op de borst, gij steekt et op oe maog..." "Mijnheer Van Halderen," riep Amanda, en sprong omhoog as 'n duuveltje in 'n dooske, "ik wil niet langer aanspraak maken op uw tijd!" "Da's netjes, juffrouw, mar ik heb tijd zat, och jao, zoo op den aawen dag hedde tijds in overvloed", en ie spraaide z'n beenen luikes uit mekare." "Maar," en Amanda d'r stem wier scherp, "het is een andere vraag of ik tijd voor ú heb!" Ineens hield ze op: de jongen dokter stond veur et prieeltje. Amanda wier vuurrood van ergernis en kaoiigheid, naa had ze kleur genog! 't Liefst van al ha ze Van Halderen z'n oogen uitgeklauwd...

"Dag juffrouw," zee de jongen dokter en kos z'n laagen haost nie verbergen, "u bent zoo opgewonden, bent u nerveus?" De traonen sprongen mee geweld uit d'r oogen en ineens sjeesde ze 't prieeltje uit, den hof deur en et huis in... "Uit da stadsvolk kunde toch mar geen wijs worre", gromde oome Teun langs z'n pijpken heene, terwijl ie mee den dokter op huis aon dee... 's Aovons schreef Amanda in d'r dagboek: "Mijn hart is gebroken! Het zou zoo schoon zijn geweest, en alles zou gelukt zijn, als dat verschrikkelijke ongeluk niet gebeurd was! Ach, ik ben geheel vernietigd! Alle hoop is nu verdwenen! En toch, moed, mijn arm, arm hart, eens zal het toch nog lente worden!" "Wil ik oe 's wa zegge, Teun? 't Meiske vrijt om den jongen dokter, ik heb et al lank in de smieze! Zoo'n geel venijnig ding toch!"

't Waar Zondag. Taante Hanna waar naor d'eerste Mis geweest en schoefelde al in de keuken rond. Ze had d'r goei kleeren al uitgedaon en braocht de dames et ontbijt in de kaomer mee 'n half dozijn aaier erbij. "Ik laot m'n eige toch nie kennen," zee ze tegen Teune, "genog zullen ze hebben, al eten ze nóg zoo veul, mar de boel léég eten, da zal ze nie overkomen, al hebben ze 'n maog as 'n perd!"

Mevrouw had nie te best geslaope. Ze waar verdrietig omda d'r planne mar nie wo'n lukken, al had ze ze dan zoo schoon in mekaar gezet. 't Wier tijd veur de leste Mis. De dames tuigden d'r eigen bijtijds aon en trokken erop aaf. "Tante, hebt u het wagentje in laten spannen?" vroeg mevrouw. "Mee zu'k schoon weerke, mevrouw? En 't is mar 'n ketierke wijd?" "Dat doet er niet toe," gromde mevrouw, "ik dacht dat u toch wel begrepen zoudt hebben dat wij zoo iets aan onzen stand verschuldigd zijn!" "Och, och, wie kan er aachter komen wa gulle altij veur kaskenaodes eropnao haawt! As ge 't bijtijds had laten weten, dan was 't een kleinigheike geweest, mar naaw is 't perd in de waai! "Maar, u had toch wel kunnen denken, dat wij niet behooren te doen als het gemeene volk!" "Gemeen volk?" zee taante Hanna en ze zette d'r haanden in d'r zij, wiegelde wat aachterover en keek mee klein eugskes naor mevrouw Van Hoogh, "dus mee aandere woorde: wij zijn hier 'gemeen volk'?" "Nu, nu, zóó bedoel ik het niet," zee mevrouw en rimpelde d'r veurnaome neus omhoog, "maar als u het zoo wilt verstaan, ook goed, ga uw gang!" Ze gooide d'r deftig hoofd achterover, neep d'r dunne lippen wit op mekare en liep mee wije treeje, as 'ne pauw, deur de keuken naor buiten. Taante Hanna keek ze nao en schudde mee d'r aaw gezicht. "'t Zal me erg benuuwen, hoe lang dè hier schoon stao! Ik heb et aaltij wel gedaocht en gezeed: et is en 't blijft mar stadsvolk: geen verstaand en veul verbilding."

Toen de twee dames in de kerk kwamen, keken de boeren en de boerinnen d'r oogen haost uit, ze gaopten ze van onderen toe bovenen aon. De leste Mis waar al begonnen en daorom ha'n ze nog zooveuls te meer bekijks. Zoo iets waar zelden of noot te zien in Baozel en die dames roken zoo lekker en zoo ver naor onjeklonje dat er heel et kerkske van geurde. De meiskes waren ineens alle zin veur bidden kwijt en loerden ammaol naor Amanda, naor d'r kleeren, naor d'r huudje, naor d'r ermbaanden en d'r gouwe ringen en naor alles, naor d'r zomersproeten en d'ren langen hals ocherm ok al.

"Nee, nee," zee Mieke van Dommelen na de Mis, toen heel et dorp over de dames praotte, "'t is me 'n comedie mee die dames tegesworrig! En dan hadde die mouwe moete zien, veuls te kort, veuls te kort! Mar ge mot 's kijke: Boer Verheien z'n dochters gaon 't naodoen! Moete 's kijke, wè'k oe zeg!" "Dè's zoo zeker as tweemaol-twee-vier-is!" zee Stientje Melis. "Wè hebbe-me lest staon kijken toen Marieke Helmonds van de kookschool terugkwaam! En ze zaag er piekfijn uit, dè moet gezeed zijn, maar híérmee vergeleken was 't net 'n musch neffen twee kwikstertjes!" "'t Kan wel zijn," zee Mieke, "maar mee dèd-al zie'k Marieke Helmonds toch nog liever mee d'r rooi kleurke as dees twee steltepoote mee d'r geel huid, dees porselein-pupkes! Marieke is 'n ferm meiske en altij vriendelijk tegen iederendeen - en dan: den aawe hee moppes, opval méér moppes as die twee sprinkhaone daor!" Dè gaaf Stientje geere toe: "Daor kunde gelijk in hebbe! Mar hedde 't al geheurd: de nuuwen dokter hee 'n eugske op Mariekes!" "Zoo-zoo! Is dè waor? Mar-mar-toch! Nou dan kan den dokter z'n eige filliciteere... Kek-kek-kek, over den duuvel gepraot is z'n stertje gezien: den dokter neffen Mariekes! En Moeder Helmonds is er bij! 't Is dikke mik mee krente!" 't Was mar 'n groot geluk dè Amanda die twee nie zaag, want dan had ze de krampe noot van d'r leeve meer kwijt geraokt!...

De twee dames hadden d'r middageten op. De kiepesoep ha ze goed gesmaokt en mevrouw ha d'r goeie zin van gekregen en waar volop aon 't buurte geraokt mee taante Hanna. "Beste tante," zee ze en gong er gemakkelijk toe in den leuningstoel zitte, "uw kerk hier in het dorp is echt smakeloos, wansmakelijk, werkelijk gruwelijk om aan te zien, heelemaal niet aesthetisch!" "Est-tee-tis?! Wè's dè? Bedoelde dè ze lillijk is beschient? Nou jao, ieder z'ne meug, zee den boer en ie aat zuurkool mee den riek, mar wij vinden ons kerkske heel aorig, en we kunnen er ammaol heel goed in bidden, en dè's de hoofdzaok!" "Ja, maar het kunstgevoel, beste tante, het kunstgevoel wil toch óók iets hebben, niet waar, verondersteld natuurlijk dat men kunstgevoel hééft!" "Och, mama," viel Amanda in, "hoe kunt u dáárover híér toch praten! Heeft u dat Mariabeeld op het zij-altaar gezien, met kleeren aan van stof? Afschuwelijk!" "Afschuwelijk?" riep taante Hanna, rood van ergernis, "hoe kunde van 's lieve Vrouwke in Gods naam toch zóó iets zegge! 't Is schaand veur God en..." "Kalm, kalm wat, tante," weerde mevrouw aaf, "we bedoelen immers heelemáál niet ons lieve Vrouw, alleen haar klééd! Trouwens de preek was ook niet op peil, erg saai, en dan die gesties, oei-oei, neen, 't was niet veel zaaks!" "Over onzen Pastoor valt hier in huis niks af te keure, daorveur zijn wijllie veuls te goeie katholieke lui! 't Is 'ne goeie meensch, en daormee uit! En veur de zieken is ie búítengewoon goed!" "Hoe ééééénig, deze ijver, deze eenvoud!" kreesch Amanda. "Ik zeg immers niet, tante, dat hij niet góéd is! Maar als je in de stad zooveel fijne predikanten hoort, dan is men wat verwend en dan valt zoo een dorpspredikant wat vreemd op! Zoo'n fijne predikant, dat is weer kunstgenot, dat is weer, o, heel anders! Dat wil weer niet zeggen dat de predikanten van de kathedraal ook allemaal eerste klas zijn, maar daar heeft men tenminste kéúze, maar hier: altijd een-en-dezelfde, o, wat moet dat saai zijn op den duur..."

De hond blafte en gong te keer... "Alla, Kees, wilde 's stil zijn mee dè geblaf, 't lijkt wel of den duuvel op 'm af komt!" "Goeden dag, mijnheer Van Halderen," riep 'n krachtige stem achter het huis, "zijn de dames thuis?" Amanda veerde omhoog. "O God, hij is 't!" Ze vloog naor den spiegel op d'r kaomer en streek d'r haore fatsoenlijk, viet dan gaaw 'n boek mee 'nen schoonen band, viel in den stoel en begon te leze. "Amanda," fluisterde mevrouw, "meer in den hoek, het licht valt zoo fel op uw gezicht!" "Mar-mar-mar, wè'n drukte," riep taante Hanna, "'t is ommers den dokter mar!" Mee kwaam den dokter binnen! Dè was me een verrassing en 'n begroeting, taante Hanna wier d'r swiemelig van in d're kop.

Den dokter vroeg hoe 't stond mee mevrouw d'r zenuwe en praotte in-één-stuk-deur en toen ie 'n menuut of vier-vijf gepraot ha, wo ie aweer gaon, mar d'r hielp geen moederkelieve aon: hij zu en ie moes 'n tas thee meedrinken. Amanda goot 'm zelf in. Ze dee 't wel erg onhandig, mar daor merkte ze zelf niks van... "Ik zal het u heelemaal klaarmaken", zee ze en ze keek daorbij zóó zuut, dè den suiker er zuur van kos worre... "Graag!" zee den dokter en keek wè benauwd. "O, o, ons Amanda, dat is zoo'n moedertje-zorg! Dat kan u niet gelóóven, mijnheer dokter, hoe zij voor mij zorgt en hoe handig zij in alles is! Ze haalt me de wenschen uit mijn oogen!" "Maar mama, u moet me niet te veel prijzen", en Amanda neeg zuutjes veurover en... bloosde zoo'n bietje. Verder ha'n ze 't over alderhande thema's, zooas over "de schoone natuur" en over "de kostelijke eenvoud van den landman" en veural over "de edele kunsten muziek en schilderkunst" en meer van dè spul. En Amanda draaide mar mee d'r oogen en kuurde z'n best... Mar den dokter zaat op gloeiige kolen, want hij daocht aon Marieke Helmonds mee d'ren gezonden eenvoud. Eindelijk kreeg ie de kaans om 'm weer te piepen, toen ie heilig beloofd ha om weer gaaw terug te komen, jao, den volgende dag al...

Amanda zaat in den tuin en schilderde. Ze schilderde 't hondehok in aquarel, mee den keeshond erveur. Kees zaat op 'nen steen veur de aachterdeur en keek strak naor de waai of er niks te zien waar om ertegen te blaffen want hij dee niks liever. Van de groote eer dè-t-ie geschilderd wier deur juffrouw Amanda, daor had ie geen benul van, aanders had ie wel weggeloopen, veural as ie van te veurre geweten ha, hoe-t-ie er uit kwaam te zien... Mar Amanda waar heel trots op d'r geklodder en ok taante Hanna sloeg d'r haanden in mekaare toen ze't stuk te zien kreeg. "Mar-mar-toch, hoe schoon! Dè's ons hondehok, zoo duidelijk en zoo echt as 't mar kan! Mar waor komt dè schaop daor vandaon?" "Dat schááp?!" vroeg Amanda, "dat is geen schááp, dat is een hond, úw hond is dat!" "Onzen Kees? Die hee toch geen horens?!" "Horens?! Dat zijn z'n óóren, die heeft hij altijd zoo spits omhoog steken!" "O-zoo, naa snap ik et! Mar, as 't dan onzen Kees is, dan moet ie toch ok 'nen start hebben, want die héé 'nen start en 'ne schoone!" "Och, dat begrijpt u niet, tante, dat komt vanwege 't perspectief, die staart kan men niet zien als de hond zoo ligt!" "'t Kan ammaol wel waor zijn, mar 'n beest zonder start, dè gao toch nie! Ieder 't zijn!" Toen 't stuk klaor waar, wou ze 't op de kast zette, mar 't licht viel nie gunstig en ze zette 't mar eraachter, en daor stond et nog et best van al!

Tegen den aovond liet mevrouw Van Hoogh alderhande soorte kuukskes haolen in 't dorp en taante Hanna moes wafels bakken. Mevrouw stond er zoowa heel den tijd bij en probeerde of de wafels goed knapperden; ze prees taante Hanna d'r kunst buitengewoon en aon d'ren eetlust te oordeele was die kunst dan ok buitengewoon!

Amanda plukte blommen in den tuin; ze wou 'nen schoonen ruiker plukken om die midden op taoffel te zetten en den dokter te bewijzen da ze van huiselijkheid verstaand ha. Ze kwaam ok in de buurt van den bieënstal en oome Teun die er in aon 't werk waar, waorschuwde 't meiske: "Juffrouwke, veurzichtig 'n bietje, nie te dicht erbij komen, heurre, want de veugeltjes pikken in oe beene!" "O, die lieve bijtjes," zee Amanda, "wat 'n vlijt en wat 'n heerrrlijk gezoem, zoo... aw! aw! aw! Help! O, wat 'n valsche beesten!" Ze liet d'r blumkes vallen en sprong as raozend in 't rond, sloeg mee d'r ermen in de locht en gilde as 'n kat in 't naaw! Den keeshond sprong om heur beenen en blafte veur geweld! 't Waar 'n spektaokel asof er iemand vermoord wier!

Taante Hanna liet d'r wafelijzer vallen en mevrouw sprong op, liep de schaol mee wafels over den vloer en ze liepen allebaai effe gaaw naor buite. Toen mevrouw d'r lief dochterke op de waai rond zaag springen as bezeten, daocht ze warendig dè Amanda gek geworre waar... "Amááááánda! Amááááánda! O, hemel, die ongelukkige liefde is in haar hoofd geslagen, ze is waanzinnig! O, mijn kind, mijn kind toch!" "Nee-nee, mevrouw," zee oome Teun langzaam, terwijl ie uit z'nen bieënstal te veurschijn kwaam gekropen, "nee-neeë, zóó erg is 't nog niet, mevrouw! Ze hee geen greintje minder verstaand as giesteren op dezen tijd, mee aandere woorde: ze is effe dwaos as teveure! Een bie hee d'r in d'r gezicht gestoken, aanders is er in d'r hoofd niks gebeurd!!"

En zoo zaat Amanda daor mee 'n opgezwolle gezicht in huis. 't Zwol zoo lillik op, dè d're mond er hillemaol scheef van stond. "Dè zakt ommers vanzelf weer wel weg", zee taante Hanna, die Amanda's gezicht mee roome afwaschte. "O, o, o, o, en dat dat juist nú moest gebeuren, juist nú, nú!" Ze daocht aon den dokter die 's aovons zu komen, en van louter ergernis over d'r ongeluk gong ze naor bed toe: zóó kos ze toch ommers nie veur den dag kome! Maar de moeder kwaam ze weer et bed uitjaogen: "Wat een dwaas kind toch! Het is uw eigen schuld! Ge had maar op moeten passen, mijnheer Van Halderen zal u wel gewaarschuwd hebben voor die valsche bijen! Het bed uit, Amanda! Deze mooie gelegenheid mogen we niet voorbij laten gaan!" Amanda schreuwde en snikte van verdriet. "Wees nu maar rustig, Amanda, en wind u niet nóg meer op! Bij lampenlicht en maneschijn ziet men dat maleurtje niet zoo goed. Ge moet u vooral maar aan de ongeschonden zijde laten zien, daarvoor zijt ge slim genoeg, och, en dan mérkt hij het misschien niet eens!!" Amanda kraffelde uit d'r bed omhoog! Nou, ze zou dan d'r alderuiterste best 'ns doen! Ze trok d'r alderschoonste kleed aon en d'r moeder maokte mee tangen en-zoo-meer d'r haore manjefiek in orde: de krullekes wieberden om d're kop dè 't 'n lieve lust waar. Naa nog 'n reuske op den boezem, 'n scheutje onjeklonje hier en daor... dokter, paas op, et wordt gevaorlijk!

De taoffel was mee 'n wit laoken gedekt, de kumkes stonden klaor, de beschuiten en de wafels ook, en daor ham en worst en 'nen grooten klont boter, oo, et zaag er köstelijk uit! Midden ertusschen in stond 'n boeket mee blomme. Den dokter kwaam. Taante Hanna ha kokend waoter gereed en Amanda dee thee op den trekpot. Ze droeg d'ren pot fier en zwierig de kaomer in en begos in te giete... "In 's hemels naam, Amanda!" en mevrouw trok d're mond in honderde plooikes, "kind, kind, wat heb je toch gedaan?! Dat is geen thee! Dat is... heb je niet de verkeerde bus genomen... kaneel? Ik ruik kaneel!" "Och mama, dat kan toch niet! Dit was gemálen! Dat in die ándere waren hééle blaadjes!" Mama zee niks meer! D'r dochter ha d'r eigen daor efkes veur schandaol gezet mee d'r "heele blaadjes" en d'ren "gemalen thee". Mevrouw waar een-en-al gift toen ze de kan viet en er mee naor de keuken liep. Amanda zaat neffen den dokter, mee d'r dikke wang aon den aanderen kaant, dáóraon ha ze toch wel gedaocht, al zjeneerde ze d'r eigen geducht; ze vuulde d'r eigen as 'n bedropen poedelhundje, veural toen ze merkte dè den dokter d'r moeite mee ha om z'n laagen in te haawe. Mar er kwaam goeie thee en er kwaam weer gang in et gesprek, deur de goeie zörgen van mevrouw Van Hoogh die daocht: redde wè-t-er te redde valt.

Efkes laoter gongen ze efkes waandelen in den tuin! 't Waar buitengewoon schoon weer dieën aovond en de maon scheen zoo schoon, om er van te smilten. Ze waren nog mar amper buiten de keukendeur of mama zee: "Wandel maar vast verder, ik heb nog eventjes wat te doen, ik kom wel na!" En weg waar ze. "Lieve deugd," daocht den dokter, "was ik mar weer thuis!" Amanda kwaam in z'nen erm hangen, mee d'r geeve kaok naor den dokter toe en de scheeve aon den aanderen kaant, en ze begos dichterlijk te worre... "O, mijnheer dokter, wat een zaaalig weertje niet waar! Wat 'n dichterlijk maanlicht! Als van zilver! En die liefelijke avondrust! Alle vogeltjes slapen! Is dat niet als balsem voor het hart?" "O ja", zee den dokter en verlangde weer sterk naor huis. Mar Amanda dáócht daor nie aon. "Willen we even in het prieeltje gaan zitten? Daar is het wonderbaar, vooral wanneer de maan door het loover zeeft en dan in het bizonder als we daar zoo met ons tweeën kunnen zitten genieten - ik hoop dat mama nog wat wegblijft." En in et prieeltje liet ze 'nen zucht, dè 't den dokter koud over z'nen rug liep. En daorbij keek Amanda hum zoo smaachtend aon, mar aaltij mee de geeve wang aon den goeien kaant en de scheeve in de schaduw... Daor piepte de keukendeur open. Taante Hanna kwaam naor buiten en riep mee d'r schelle stem: "Juffrouw, wilde daolijk komen, mevrouw waocht al 'n hortjen op oe!"

Mevrouw Van Hoogh waar woest! "Jongelui alleenig 's avons in et donker, dè-d-is hier geen mode, mevrouw", ha taante Hanna gezeed en ze waar resoluut naor de deur gestapt en ha geroepen dè mevrouw op d'r dochter zaat te waochten... 's Aovons zee taante Hanna tegen d'r bruur: "Ik hè'r allang spijt van dè ik er aon begonnen ben! We krijgen op die manier nog 'ne kwaoie naom bij de gebure!" "Och," zee oome Teun, "dè stadsvolk hee in die dinger ruimere opvattingen, ge mot et ergste nie daolijk veronderstelle, Hanna!" "Opvattingen hier, opvattingen daor," knorde taante Hanna, "laot ze in de stad doen wè ze wille, daor motte ze d'r eige peere mar gaor stoove, mar hier op ons hoef nie. Slaopwel!"

Bij boer Verheien waren 't fijne lui, mee van de deftigste boeren uit heel de buurt. De schoone groote stee zaat wel vol schulden en er drukte 'n zwaore hiepoteek op et dak, mar dè gaaf allemaol niks: et was er 'n deftighei van belang! Den aawen boer en ok de boerin ha'n et allebaai hoog in d'ren kop gehad, mar de leste jaore liep et de spuigaoten uit. Den jongen boer ha bij de soldaoten gediend en waar van dieën tijd aaf 'n freet menneke geworren: hij praotte as 'nen Hagenaar, de "g" kos ie ineens nie meer deur z'n boerekeel krijgen en ie maokte er 'n soort van benepen "r" van en de "aa" lee ok al veul geweld... As ie gong hooien, deet ie glacé-handschoenen aon. En dè nog toe-daor-aon-toe. Mar toen de dochter Tony - vruuger hiette ze Cathrientje - van de huishoudschool gekomen waar, die ze nao 't pensionaat deurloopen ha, sjonge-sjonge, wè wier et 'n deftighei op de stee van Verheien! Daolik wier d'r 'n piano aongeschaft en 'n nuuw schoon tapijt veur de goei kaomer... Den aawen boer was er den eersten dag den besten al mee z'n voeten in vaast geloopen, zoodat ie leelik op z'n neus terechte kwaam. Veur de raomen hongen schoon gordijne, die wel 'n heel el over de vloer vielen, zoo echt royaol. En veur de sofa borduurde Tony dag-in dag-uit kussens, net asof er op de hoef van boer Verheien den godsgaanschelijken dag niks aanders meer gedaon hoefde te worren as te luilakken en te slaopen...

Verheien ha geheurd dè die dames, die daor bij oome Teun en taante Hanna lozjeerden, buitengewoon veurnaome en deftige lui moessen zijn en dè ze den dokter ok kenden. 't Kon gaon zooas 't wo, mar díé lui moes ie ok 's in z'n huis hebbe! Tony had al lang 'n eugske op den jongen dokter, want boerin wo ze in geen geval worre, dè waar ze te min aaf. En 'n aawe jonge juffrouw worre, dè wo ze nog veul minder! Den dokter, dè waar net zoo iets veur d'r! Kortom: boer Verheien en z'n vrouw zetten 'n Brabantsche koffietafel op touw om er de twee deftige dames, den dokter en ok Marieke Helmonds uit te noodigen.

"Wat denk je, Amanda," vroeg mama, "zullen we 't aannemen?" "Natuurlijk, mama, 't zal zeer interessant worden, die familie beeldt zich in een deftige familie te zijn, dat is duidelijk! Het is wel aardig om aan te zien hoe zij zich in zullen spannen deftig te doen! En wij behoeven hén niet uit te noodigen naar de stad te komen, zoodat wij ons niet behoeven te blameeren met ons bovenhuis..." En zoo tuigden de dames d'r eigen op z'n alderdeftigst aon veur de visite bij boer Verheien. Dezen keer trok Amanda d'r kleed in Bordeaux-tint aon, daorbij de rose parasol en de lange geele glacé-handschoenen en den witten bloes... Taante Hanna had et ding veur 'ne naachtjak verslete... en toen ze 't meiske daormee toegetaokeld zaag, waar ze erg verwonderd. "Nee-nee-nee," zee ze tegen d'r bruur, "et meiske moes d'r eige schaomen om dáórmee rond te spoken, 't is nie netjes meer!" Oome Teun braocht de twee in den brik toe vlak veur de deur van Verheiens hoef. Afhaolen hoefde ie ze nie, zee Amanda toen ze uitstapten... ze ha natuurlijk 't plan om d'r eigen deur den dokter in den erm naor huis te laoten brengen...

En 'n spektaokel in de stee van Verheien! De boerin ha 'n bruinzijen kleed aon en ruischte daormee op de dames los, toen die binne kwamen en ze maokte heel veul komplementen... "Heb je nu toch..." giechelde Amanda in de deur naor d'r moeder, mar die gaf ze 'n por in d'r ribben mee d'ren elleboog. "'n Groote eer, 'n groote eer," riep vrouw Verheien en boog mar en boog mar - heel stijf natuurlijk - "het is ons werkelijk een groote eer dat gullie de uitnoodiging hed aangenomen. Zund dè't zoo warm is, ik zweet er van, moete gullie, eh... u... ok zo zweete! Ik ben er kletsnat van, mar komt erin, komt er toch in dames!" En ze veegde 't zweet van d'ren veurkop, want veurnaom-doen is zwaor werk. "Ach," zee mevrouw Van Hoogh vanuit de hoogte, "vrouw Verheien, we hebben uw uitnodiging graag aangenomen, hoewel wij tot nu toe nog geen kennis met elkaar hebben gemaakt, maar dat is gauw gebeurd, niet waar - mevrouw Van Hoogh - mijn dochter Amanda!" En de twee dames bogen zoo fijn, dè de boerin finaol benauwd wier. Ze wies er niks meer op te zeggen en zee mar 'ne keer of vier-vijf: "Wè'n eer! Wè'n eer!" en ze boog zoo goed ze kos mee d'r dik lijf, waarbij ze ok nog 'n paor stoelen over de vloer knikkerde. 't Was mar goed dè Tony veur den dag kwaam, want toen begossen de komplementen nog 'ns oppernuut en kos de boerin d'r eigen weer wè in evenwicht brenge. "Aha, uw dochter?" vroeg mevrouw Van Hoogh, en Tony gaaf d'r moeder 'ne por in d'r zij mee d'ren elleboog, dè ze ze veur zu stelle, mar de boerin wies alleenig mar te zegge: "Wè'n eer, wè'n eer toch! Komt er toch in en blijf nie ammaol zoo bij de deur staon, 't huis is groot zat, en trek oe kleeren uit!" Amanda hield d'r zadduukske veur d're mond om et nie uit te proesten van 't laage. Tony zaag dè daolijk heel duidelijk, en ze kreeg nog 'n rooiere kleur dan ze al ha. De boerin zweette mar...

Eindelijk zaten de dames in de goei kaomer. Den dokter en Marieke Helmonds zaten er al toen de twee binnekwamen, want die twee waren natuurlijk 'n half uurke laoter van huis gegaon! Amanda ha al daolik in de smiezen dè den dokter mee Marieke Helmonds meer gepraot ha, ze zaten zoo gemoedelijk neffe mekaren en ze praotten zoo natuurlijk en zoo gewoon mee mekaar... en dè beviel d'r heelemaol nie, dè's wel te begrijpe! Ze mengde d'r eigen daolijk in et gesprek en vroeg den dokter: "Ach, mijnheer dokter, waar was u gisteren toch heel den dag! Mama had het gisteren weer zoo op haar zenuwen. En heeft uw zus Amalia nog al niet geschreven? O tóch? En waarom heeft u ons dat nog niet komen zeggen! Ik zou nog bijna kwaad op u kunnen worden, om uw beste vrienden zoo te verwaarlozen!" Zoo gong dè in eenen trek deur - en Marieke Helmonds keek mar in d'r kumken en zweeg.

Mar 't wier gaaw beter: den jongen boer kwaam neffen Amanda zitten, den aawe Verheien wreef mar in z'n haanden en laagde, de boerin rende mar rond en goot de kumkes boordevol of erover heene, en den jongen boer zaat gelukkig neffen Amanda en presenteerde heur 't een kuukske nao 't aander. "Jae, juffrouw," - net 'ne luitenant - "neem u maer rerust horr, neem u nor maer een koekje, of liever een besruitje? Niet? O rroed!" Daor kwaam de boerin weer mee d'r koffiekan aonrenne. Den jongen boer presenteerde mar weer 'n kuukske, wè kos ie beter doen om z'n eige mee Amanda's bezig te haawen. "Laet mij u maer eens rroed doen, juffrouw Amanda... O, wart, ik zal u rroome inrieten!" KLABOTS! Hij liet et roomkenneke uit z'n vingers schieten en et liep leeg over Amanda d'r schoon Bordeaux-kleed!

't Waar net 'n oproer in huis ineens! Ze sprongen allemaol op d'r aachterste beene, den jongen boer z'nen stoel vloog enkelde meters achteruit tegen de muur en ie zee alleenig mar "ae!" en "ae!" - meer wies ie nie uit z'n keel te haole... De boerin rende de keuken in om 'n kom waoter mee 'nen handdoek te haolen, mar ze haokte mee d'r kleed aon 'nen stoel en heel d'r kumke waoter vloog mee 'nen kwats recht in 't gezicht van mevrouw Van Hoogh... Die kreeg et natuurlijk op d'r zenuwe. Amanda was ok al pekaantekes flauw gevallen, mar ze kwaam weer wè bij toen ze heurde dè de roome van d'r kleed afdroop! Marieke Helmonds naam et gaaw op mee d'ren zaddoek! "Och, och, och, dat moet immers afgewasschen worden", riep Amanda op 'nen blaotenden toon, net 'n erm schaop, en de boerin kwaam alweer mee 'n kom vol waoter aonloope! 't Maleur wier zoo goed as 't gong hersteld, mar et waar en et bleef 'n leelijke groote donkere vlek op d'r Bordeaux-tintig kleed.

Toen alles weer wè gekalmeerd waar, zaag mevrouw Van Hoogh de piano staon en ze vroeg aon Tony's of ze nie 's wè wo speulen, want ze hield erg van meziek. "Ik ook," zee de boerin, "ik haaw er ok erg veul van en ons Tony is gewoonweg 'n zjenie op de piano, dè slaot er mar op los en gao tjoem-tjoem-tjoem, ze weet d'r noten ammaol van buiten te liggen en ge snapt et gewoonweg nie, hoe zoo iets kan bestaan! Jao, ze is goed geleerd, ons Tony, en Fraansch dè praot ze net of et niks is, en ik zeg toch mar ziezoo: et is nie-niks!" Mar Tony dörfde nie te best. "Och, ik kan maar zoo'n beetje tingelen, mevrouw, voor kénners durf ik niet op te treden." Eindelijk moes ze toch eraon geleuven, ze gong naor de piano, zette d'ren voet op 't pedaol om et goed hard te laote klinken en galmen... en sloeg d'r op los dè heuren en zien vergong! Ze speulde zoo'n heel simpel deuntje van de derde of vierde bladzij uit et oefeningsboek, en dan nóg zoo iets wè ze van buiten kende... en d'aaw piano tingel-tangelde, jankte en dreunde, asof et leefde en 't mes in de keel ha zitten... Den aawe Verheien laagde mar en vreef in z'n haande, en ie zee tegen mevrouw Van Hoogh: "Jè, ons Tony weet er weg mee, dè heurde! Kijk mar 's naor d'r vingers, ze vliegen erover dè't hoemt!"

"Amanda," vroeg mama, "wilt u de piano ook eens probeeren?" "Ach mama, na zulk een prestatie durf ik het haast niet te wagen!" "'t Hoeft nie zoo schoon," riep de boerin, "dè's iederendeen nie gegeven, probeer mar 's wè ge'r uit kunt haole! 't Is 'n goei piano, dè scheelt al veul, 't is 'n bruine, dè zijn de beste zeggen ze!" En Amanda wo 'ns gaon bewijzen wè veur 'n zjenie ze waar, en ze speulde aondoendelijk "Het gebed van een jonkvrouw", soms mee d'r haanden dwars over mekaare! Ze wieren er allemaol stil van, en toen vroeg Amanda laagend aon Marieke Helmonds om ók 's wè te laoten heuren, mar Marieke zee dè ze dè nie kos... "Kunt u wérkelijk niet piano spelen! Maar, dát begrijp ik nu niet!"...

Toen mama en Amanda 's aovons naor huis toe gongen - den dokter was er al eer vandeur gegaon: hij moes nog naor 'nen zieke, zee ie - mopperden ze allebaai om die lompe boere-beweging. Tony mopperde ook, eerst op d'r bruur om det ongeluk mee 't kenneke roome, toen op d'r moeder omdè ze te veul gezeed ha en toen nog op d'ren vadder omdet ie haost niks gezeed ha... Alleenig den dokter en Marieke Helmonds ha'n stiekem plezier aon 't heel geval gehad!

Den aanderen mergen zaten de twee dames aon 't ontbijt. De zon scheen al helder deur et raom en de veugeltjes zongen er vroolijk op los, mar daorvan zagen of heurden die twee geen bal. Ze ha'n te veul te vertelle! 'n Half dozijn aaikes ha'n ze al weggewerkt en taante Hanna ha'r plezier in dè ze zoo'nen goeien eetlust ha'n. "Zoo zie'k et geere! Mar flink ete! Me dunkt dè de jonge juffrouw er al heel wè beter uitziet as toen ze pas kwaam! 't Waar ok net 'nen boonestaok! Ge zu't zien, mevrouw, ze krijgt nog spek aon d'r ribbe!"

Toen taante Hanna weg waar, wier familie Verheien en d'r koffietaoffel veur 't gerecht gedaogd. "Onbegrijpelijk, wat 'n beweging: een bruin zijden kleed en dan zulk een taaltje daarbij, afschuwelijk! Ik stond er eenvoudig paf van. Ik had me zooiets niet voor kunnen stellen! En dan al dat goud om haren hals! Zou het echt zijn?" "Echt, geen kwestie van!" riep Amanda. "En dan die buigingen, hoe stijf en ordinair, mama, heeft u daarop gelet? Bespottelijk gewoonweg! Juist alsof zij een wandelstok had ingeslikt!" "En dan die uitdrukkingen! De oude boer was tenminste nog zoo wijs om zijn mond te houden. Och ja, hij zal ook niet veel te vertellen hebben in huis, bij zoo'n vrouw, zij blameerde zich bij ieder woord opnieuw!" "En wat hadden ze de tafel toch volgeladen met koek en koekjes! Alsof wij de heele dag graan gedorst hadden! Hoe ordinair, om u het eten zoo op te willen dringen!" "Maar het allerergste was toch de lompheid van den jongen Verheien! Om u dat schoone kleed zoo te bederven! Ik had wel kunnen barsten van ergernis!" "En toch is die jonge boer nog het meest te verontschuldigen, mama, hij kent nog het meest den goeden toon, spreekt tamelijk zuiver Nederlandsch, en - gelooft u niet, mama, dat hij, werkelijk, een tikje verliefd op mij was?!" "O ja, kind, dat had ik al terstond bemerkt. Maar dat kan natuurlijk niets worden; inderdaad die jongeman kon zich nog het best voordoen; afgezien van dat ongelukje, was hij nog het meest in vorm."

"Maar, wat zegt u dan toch van Tony! Verschrikkelijk niet waar? Die roode wangen! En dan dat pianospel, om er vandoor te gaan!" "O ja, ik heb me moeten bedwingen om niet op te staan! Een echte boerekool van een meisje! En de boerin heeft het zoo ontzettend hoog met haar dochter, o, hoe komiek!" "Maar dan dat andere meisje, mama, die daar neven den dokter was gaan zitten!" "O ja, ook zoo'n rooie kool!" "Juist, een echte rooie kool! 'n Domme gans! Iedere vijf minuten bloosde ze! En ze kon niet eens piano spelen!! Och, ze telt eigenlijk niet eens méé!" "Maar heb je ook bemerkt, Amanda, dat die rooie kool het op den dokter gemunt heeft?" "Nou, en niet zoo zuinig! Gezegd heeft ze wel niet veel tegen hem, daarvoor zal ze ook wel te dom zijn, maar ze keek hem áán, ik heb nooit gedacht dat een boerinnetje zóó... hoe zal ik het zeggen... zoo koket kon zijn! Ze héngelt formeel naar hem! Ik begrijp alleen den dokter niet, dat die zich met zoo iemand een heelen tijd kan bezig houden."

Toen kwaam taante Hanna binne mee 'n groot boeket roozen in d'r haand en in de deur stond 'ne boereknecht en keek mee 'nen langen hals over taante Hanna naor de dames. "Dè komt van boer Verheien", zee taante Hanna en hield Amanda de blommen onder d'r neus. "En de komplementen van Harrie Verheien!" riep den knecht zoo hard as ie kos. "O, hoe mooi, hoe schitterend", zee Amanda en staak d'r wipneus in de rooze! "Dus van den jongen heer Verheien!" "En heeft die jongen dat gebracht?" vroeg mevrouw. "Dè-d-is den knecht van Verheiens, die zörgt veur de verkes!" zee taante Hanna. "Jongen, kom maar eens hier, dan krijgt u wat voor de moeite," en mevrouw viet d'r portemonneeke en ze gaaf 'm heel gewichtig 'n stuiverke, "en doet u veel groeten terug aan den jongenheer Verheien, niet waar?" Amanda rook nog 's aon de blommen, toen ze weer alleenig waren, en daor zaag ze ineens 'n briefke binnen in den bos vaastgebonden. Ze naam et eruit en laas veur:

Mevrouw waar verwonderd: "Hoe fijn van uitdrukking! En dat in zoo'n boeredorp! 't Is jammer dat het een boerezoon is!"

Op de naomiddag kreeg mevrouw Van Hoogh eenen inval en ze riep oome Teun binnen om 'ns te komen praoten. Ze lee 'm uit dè ze 'n groot plan ha: ze wo 'n bal organiseeren hier op de hoef van Van Halderen en daorbij den dokter, de Verheiens en misschien ok Marieke Helmonds uitnoodigen... Oome Teun wies eerst nie goed wè-t-ie heurde, z'n pijp gong er van uit; mar mevrouw Van Hoogh wies zoo schoon te praoten dè-t-ie er smak in kreeg. Trouwens: oome Teun haawt wel van zoo iets! "Och, weet u, heel eenvoudig, in de schuur, of in de keuken, die is ook ruim genoeg! Dat brengt wat afwisseling in het eentonige leven! Alleen de muziek, dát is nog een moeilijkheid misschien!" "Bè-neeje, meziek is er wel te krijgen! Onzen knecht speult heel aorig klarinet - die is bij de hermonie - en as ie Toontje Lambrechts uit et dorp laot komen, die speult viool op de kermissen in de buurt, en as ze dan nog de groote trom kunne leenen mee de deksels, daor kan ik wel wè-d-op trommele, dè's zo'n kunst nie, dè hè'k dik zat gezien!" "O, zeker, dat zal zeer goed klinken! Maar, Van Halderen, u moet tante Hanna nog voor dat plan zien over te halen, dat zal niet zoo eenvoudig zijn, en dan vandaag de uitnoodigingen bezorgen, morgenavond bal!" Oome Teun krabde 's aachter z'n oore: "'t Bal komt wel veur mekare, mar taante Hanna is 'n groot bezwaor, die haawt nie van zukke dingen!" "Och, u krijgt dat wel er door! We moeten dan natuurlijk wel iets aparts hebben om op te dienen voor de gasten: eieren, koek, beschuit, ham enzoovoorts!"

"Maar mama, we hebben één heer te weinig! Drie dames en twee heeren!" "Ja, wat zullen we daarmee doen?" "'n Kleinigheid, ik kan ok wel 's veur 'nen heer deurgaon as 't moet." "Zeer aardig, zeer aardig," en mevrouw laagde zuutjes, "maar het was toch aardiger als we een héér uit konden noodigen!" "Ok goed. Ik kan beveurbild onzen kleermaoker laoten komen, die kan daansen as 'nen inkhoorn, mar hij daanst oe alle vijf over den vloer!" "Zooooo, maaaaar, misschien is er onder de betere standen nog wel iemand te vinden!" "Dè wel! Mar me dunkt dè de betere staanden hier zoo iets nie doen, die haawe nie van zukke boerebals!" "Maar-maar!" riep Amanda, "hoe kunt u toch zóó iets zeggen!" "Waocht 's!" zee oome Teun, as had ie 'n idee, "Bartje Oomen, dè was nog zoo iets, onzen metseleer, "mee de kermis is ie ineens eenen heelen meneer geworren, mee 'n deftig pak aon, hij hee ok 'n kneveltje, net as den dokter, en daansen kan ie ook!" "Máár, weet u dan niemand die tot de meer ontwikkelde stand behoort?" "Ontwikkeld? Och jao, dè's waor ook, dè waar ik vergete, daor ha'k aon moeten denke! Den jongen appetheker van Baozel, die is buitengewoon ontwikkeld, en ie speult viool as de foeter! En die doe-g-et zeker geeren, al moes ie er een heel uur veur loopen!" "Dát is al iets," knikte mevrouw gelukkig, "laat het hem maar weten en zorg dat hij zijn viool meebrengt!"

't Wier aovond van den volgenden dag. Oome Teun ha alles bezörgd en wreef in z'n haande van plezier, asof ie den irsten prijs uit de loterij gekregen ha. Taante Hanna waar nie bizunder te spreken over die daansbeweging, mar ze ha ten slotte toch mar toegegeven, toen mevrouw mee d'r allerzuutste gezicht zee: "Lieve tante, het is maar een onschuldig vermaak: u kunt het toch zeker niet over uw goed hart verkrijgen om ons dat plezier te bederven!"... 't Duurde nie lang of de gaasten kwamen afgezakt. Alleenig Marieke Helmonds waar nie gekomen. Den aawen Helmonds ha gezeed: "'t Gebeurt nie. As dè hooveerdig stadsvolk rond wil springen, dan mot et dè zelf weten, mar mijn dochter doe mee die uilespiegelerij nie mee! Ik begrijp taante Hanna nie; dè die zóó iets toelaot; 't is aanders zoo'n pront meensch!" Amanda vond et heelemaol nie jammer dè Marieke Helmonds nie kwaam en ze lispelde d'r moeder in d'oore: "Nou hebben we den apothekerszoon niet noodig om te dansen, nou kan hij maar muziek maken!"

"Mar-mar-mar-mar!" riep taante Hanna toen Harrie en Tony Verheien uit den brik kwamen stappen. Tony in d'r lang aovondkostuum - zooiets ha taante Hanna nog nooit van d'r leeven gezien - mee dikke rooie roozen in d'r haor en op d'r borst en mee witte glaceë handschuuntjes aon, mee hals en ermen dik in et goud... Taante Hanna liet d'ren trekpot pekaantekes uit d'r haande valle... "Mar-mar-mar-mar-toch!" En Amanda! Ze kreeg er haost 'n beroerte van: daor kon zij mee d'r mousseliene kleejke nie tegen aon, en as ze ok flink naor onjeklonje rook: Tony veul sterker! "Wat 'n sier-aap!" zuchtte ze zjaloers, mar mee 't vriendelijkste gezicht van de wereld zweefde ze op de twee aaf, en toen ze Harrieë 'n haand gaaf, zee ze, efkes opzij zoo: "En nog allervriendelijkst bedankt voor de bloemen, ze waren schattig!" De jonge Verheien waar in den zeuvenden hemel en boog zoo galant as ie mar kon! Hij ha ok witte glaceë handschoenen aon en waar deftig in 't zwart.

Kort daorop kwaam ok den jongen apotheker van Baozel. As 'n lat zoo lang en dun en 'n klein rond köpke daorbovenop: net 'nen erpel op 'nen jiepknop! En ie rook zoo lekker asof ie de halve appetheek in z'n zakke meesleepte. Alleen z'n lange beene, die ha ie nie te best in z'n maacht, want ze bemmelden zoo eigenaorig aon z'n lijf asof ze op eigen houtje wo'n gaon daanse zonder den eigeneer mee te nemen. 't Lest van al kwaam den dokter. Hij keek en keek al naor Marieke Helmonds om, mar ie zaag ze nergerand, en z'n gezicht vertrok onplezierig toen 'm gezegd wier dè ze nie kos kome...

Eerst wieren de gaasten aon taoffel gezet en er wier gegeten en gedronken; mevrouw Van Hoogh schepte goed op... mee taante Hanna's wafels, beschuiten en ham. Ze waar neffen den jongen apotheker gaon zitten en praotte zóó lief, dè den melkbaord ok al in den zeuvenden hemel wier opgeheven - dus dè waren er al twee in dieën zeuvenden hemel! Hij aat - omdè mevrouw zoo vriendelijk aondrong - zóó bar veul, dè 't natuurlijkerwijze nie goed verklaorbaor waar waor ie dè-d-allemaol liet, want een lijf had ie om zoo te zeggen nie. "Och ja," zee mevrouw, "het doet me weer eens goed een gesprek te kunnen voeren op wat hooger peil." Ze moes 'm ommers opdraaien om 'm flink aon et vioolspeulen te krijgen... "O, mevrouw, voor mij is het een groote eer hier te mogen komen en wat Schwung in de muziek te brengen!" en swels trappelde de kerel mee z'n lange stelten onder taoffel tegen 'n stel taoffelpooten aon dè-t-er de kumkes van begossen te walsen. Daorbij kreeg ie van verlegenighei 'n rooi köpke, net 'n aawerwetsche lucifer en ie verslikte z'n eigen in 'n stukske wafel... maar mevrouw waar zoo genadig dè ze dee asof ze niks merkte.

Onderwijlen waren de muzikanten gekomen. Den knecht zaat al mee z'nen trekzak op et end van 'nen boom te wachten en de kel mee z'n klarinet zaat er op z'n hukkes neffe. Oome Teun ha z'n trom mee deksels ok al klaor staon. "Vat eerst mar 'nen taaie!" zee oome Teun tegen de twee, "dan krijgde moed! En dan zulleme verdulleme 'ns begiene dè klinkt as 'n klok; ze zullen dan van eiges wel op d'r aachterste beene springen! Ik zal de maot wel aongeven mee mijn trom en m'n deksels, kijk mar naor mijn; we begiene mee 'nen Schotsche wals: een-twee-drie!" Oome Teun sloeg zoo hard as ie mar kos en den trekzak en de klarinet deejen ok al d'r alderuiterste best. Den hond kwaam ok al 'n hendje helpen en jankte om er meelije mee te krijge! "Lilleken Kees!" riep oome Teun, "ons schoon muziek hier komen bederven! Vort ermee in oe hok!"

Taante Hanna zee niks, mar d'r muts stond bedenkelijk scheef... ze zaat mee 'n paor meiden aon den herd erpel te schellen, en as de meiskes mee begossen te zingen en te fluite, zee taante Hanna: "Schel mar deur, dè's betere koek!" Tegenover de drie zaten nog enkelde knechts en keken deur et raom of de gaaste nog nie begosse - en zjuust: ze begossen. De deur gong open en de paore kwamen te veurschijn treje: mevrouw Van Hoogh veurop mee Harrie Verheien, dan Amanda mee den dokter en Tony mee den jongen appetheker. Harrie Verheien waar 'n bietje woest dè mevrouw 'm daolik in beslag genomen ha en 'm geen kaans ha gegeven om mee Amanda's te vrijen, en Tony waar woest omdè ze den dokter nie te pakken ha kunne krijge, mar Amanda ha d'ren slinger en wipte as 'ne kwikstart neffen den dokter over et erf.

Toen begos et spul! De meziek spektaokelde en de paorkes vloge rond dè't 'n lust waar om te zien. Tony liet d'ren langen sleep slieren, en den lange dunne appethekerszoon kreeg et er benauwd van, bang dè't ie er op zu trappen... en dè gebeurde natuurlijk ook: er hong al gaaw 'n stuk aon te bemmelen, en den sleep waar dus nóg 'n endje langer geworre... "Juffrouw," riepen de meiskes aon de staldeur, "ge verliest iets!" "Maar, mijnheer toch!" zee Tony en keek kwaod... "Pardon, pardon", mompelde de appetheker... maar daor wier et kleed ok al nie geever van! "Wilt u misschien niet liever viool mee spelen?" vroeg mevrouw mee 'n zuut gezicht. "Mooi, ondersteun de muzikanten maar wat, ik moet wat rusten, want dansen is me toch wel wat té inspannend!" En ze gonk op 'ne stoel zitte. Den appetheker viet verlegen naor z'n viool! De twee paorkes daansten den eene wals nao den aandere. Harrie zweette as 'n perd en Tony gloeide as 'n vuurkooltje.

"M'n erme zijn er muug van!" riep oome Teun, "me dunkt dè-d-ik nog best 'n daanske kan doen. Mevrouw, ge zit daor zoo alleenig, willeme saomen 'ns...?" "Mar Teun, zeede naa gek of krijgde 't?!" riep taante Hanna en sloeg d'r haanden in mekaar!" "Kom maar, mijnheer Van Halderen", zee mevrouw. En oome Teun daanste. De meidjes giechelden van plezier en taante Hanna gong de kaomer in, nijig as 'n kaoi spin. Oome Teun kreeg et nie meer klaor: hij raokte allegedurig uit de maot en opeens stiet ie in volle vaort tegen Harrie Verheien en Amanda aon. Harrie kiepte in de goot, die belange-nao nie dreug stond, swels Amanda 'nen körf erpel omstiet. Harrie Verheien sloeg om z'n eigen henen asof ie aon 't verzuipen waar; puur en alleenig van veraltereerdheid verstuikte Tony d'ren enkel en rolde over d'erpel heene van aachtere tegen mevrouw Van Hoogh aon, die ok omkiepte, en oome Teun, as edele ridder, wo mevrouw op de been houwen, mar sloeg mee over den deel.

't Waar 'n consternaosie van belang! Oome Teun waar et eerst van allemaole weer overend en riep: "Leeveme allemaol nog, of zijnme dood?!" "O, mijn zenuwen, mijn zenuwen!" jammerde mevrouw Van Hoogh en krabbelde op de been! Tony bekeek d'ren sleep... De meziek was er uit, en 't duurde nie lang meer of taante Hanna kos mee 'n gerust hart te bed gaon... 't Waar dus treurig afgeloopen mee 't bal! Amanda ha d'r neus gestooten tegen Tony d'ren schouwer toen ze omkeek wè-t-er allemaol gebeurde en mevrouw ha d'r schenen blauw gevallen. Tony d'r schoon kleed waar beschandalizeerd. Harrie ha z'n kleere bevuild in de goot en ie zaag er alles behalve netjes uit zoo van aachtere... Alleenig oome Teun en den dokter ha'n et er zonder kleerscheuren afgebraocht, mar oome Teun kreeg denzelfden aovond nog 'n rappelement van taante Hanna's.

Daogs daorop waren ze allemaol verdrietig, behalve oome Teun. Hij liep te grinniken van plezier en zee tegen den knecht: "Wè hebbeme ze toch fijn te graze gehad giesterenaovond!" Mevrouw waar verdrietig omdè d'r plan nie vlug genog opschoot. Amanda ha 'n dikke neus en liet d'r eige nie zien. En taante Hanna zee tegen oome Teun: "Ik wil dè volk nie langer in m'n huis hebbe! 't Is me geen leeve meer in mijn eigen huis! 't Is alledag wè-d-aanders. Ik sloof mijn eigen uit en kreeg staank veur daank: ze kijke me nog nie eens meer aon!" Mar et trok weer veurbij.

Den aanderen dag waar Amanda weer te zien; d'r neus waar peers en blauw en ze dörfde den dokter nog nie uit te noodige, mar ze begos weer te schildere, want moeder ha gezeed: "Wat dunkt u, Amááááánda, zou het geen diepen indruk op den dokter zijn ontvankelijk hart maken als ge hem een aquarel cadeau zoudt doen! Ontwerp eens een landschap in teere toonen!" Daor waar et meiske naa dan mee bezig swels d'r moeder neffen d'r zaat. De waai en de locht waren heel natuurlijk van kleur: grasgruun en hemelsblauw; mar de boomen leken erg op groote witte koolplaanten en de koei die ze ten langen leste nog op de waai liet verschijne, wier een lillik olliefantje. Mar 't waar goed bedoeld en de kleure ware nie slecht getroffe!

De moeder liet 'ne zucht gaon. "Ach kindlief, de beslissing moest toch maar gauw vallen! Heb je nog niets bemerkt, een warme handdruk, een verliefde oogopslag, of zoo iets?" Amanda streek nog 'ne flinken klodder hard gruun op d'r stuk, waor de pooten van de koei ok iets van meekregen, en gong achterover hangen om et stuk mee half-toeë oogen te bekijken, zooas 't naaw eenmaol heurt. "Mama, ik geloof dat hij me eergisterenavond tweemaal beteekenisvol heeft aangekeken, terwijl ik met Harrie Verheien danste!" "O, dát is een gunstig voorteeken! Dat is jalousie! Dat moeten we zien te benutten! Het is ongeloofelijk van welke beteekenis zulk een omstandigheid kan zijn! De sluimerende liefde kan men op die manier aanvuren en..." Taante Hanna kwaam aonschommele mee 'nen brief in d'r haand en 'n zuur gezicht. Ze gaaf den brief aaf en schommelde weer naor d'r keuken terug. Mevrouw dee 'm vlug open, den brief waar nie toegeplekt; ze dee et papier open en laas: "VERLOOFD". Meer zee ze nie, ze wier zoo wit as krijt... Amanda naam den brief uit d'r haande en laas:

Amanda viel natuurlijk flauw, en deze keer was 't echt, al bleef ze'r stijf bij op d'ren stoel zitte! En mevrouw kos al nie beter doen dan net eender flauw te vallen en zoo zaten ze daor dan mee z'n tweeën neffen mekaar flauw te zitten op d'r stoele, zo stijf as 'n stuk hout en mee zoo'n starre en diep-inbedroefde gezichte, dè taante Hanna verschrok toen die twee nao 'n tedje hardop begosse te schreuwe...

Ze liep gaaw naor de deur om te kijken en toen ze de deur open dee, zaag ze daolijk dè allebaai d'r gasten bezig ware mee flauw te vallen en ze riep naor oome Teun om 'n kiepeveer om ze in d'r neus te kietele! En oome Teun waar krek bezig z'n pijp schoon te maoke mee zo'n kiepeveer - waor zoo'n onneuzel ding al nie goed veur is - en mee diezelfde veer wieren de levensgeeste van de twee dames weer teruggebraocht waor ze thuis heurden! 't Gong nie zo gaaw, mar oome Teun zee: "Pook mar flink in d'r neus rond, Hanna, d'r zenuwe zijn zoo kolossaol ontwikkeld dè ze wel 'n stootje verdraoge kunnen!" "O, o, o!" riep mevrouw ineens, "wat is dat?!" en ze trok d'r neus in dozijne rimpels. Amanda kwaam intusschen ok weer bij d'r positieven en rook de nicotine. "Maar-maar-maar! Wat een stank, foei, wat een afschuwelijke stank!" en ze waar woedend... "Zóó is 't goed!" laachte oome Teun, "as ge kwaod wordt is de flauwte ineens veurbij! As dees middeltje nie geholpen ha, dan ha'n we eenen eemer koud waoter moeten gebruike, dè helpt ok goed daorveur, nie!"

"Wè-d-is er toch, wè-d-is er toch?" vroeg taante Hanna. "Zal ik misschien 'n köpke kamillenthee zette, dames? Dè's goed veur de maog! Ge hed van mergen zeker teveul aaier gegeten, en nie gewend in de stad, et is glad verkeerd om zooveul te eten op oew nuchtere maog!" Mar mevrouw Van Hoogh siste kompleet: "Loop naar de maan met uw kamillenthee!" Taante Hanna zette groote oogen op... "Wat 'n onbeschaafd volk, wat 'n..." Verder kwaam ze nie. Taante Hanna kreeg et woord en et léste woord: "Naaw is 't uit. Mevrouw, as wij veur öllie nie goed genog zijn, dan zijde gullie ok nie goed genog veur ons, heurde dè?! Gao mar gerust uit mijn huis uit zooas ge gekomen bent! Wij zullen oe nie vaasthaawe, daor hoefde nie bang veur te zijn!" "Morgen gáááán we! Morgen gáááán we!" riep mevrouw. "Kom, Amanda, we gaan inpakken! Ik kan het hier niet langer uithouden bij dit laagstaand volk, bij dit..." "Ho-ho, mevrouwke!" riep oome Teun eroverheene, "verslikt oe eige nie, daor kunde in stikken en dè's nie gezond!" Taante Hanna gong weg, blij dè-t-er 'n endje kwaam aon den trubbel. "Die kaoljakkers uit de stad!" gromde ze...

Daogs daorop waren ze foetsie. Taante Hanna zuchtte nog 'ns, mar 't waar 'ne zucht van verlichting al laagde oome Teun:

'ne zucht

gift lucht

aon 'n hart

vol smart.