André
Witlox
Wat
is dat, een klepper?
Een
klepper is een herrieding wat je aan de beugel van het spatbord van
je fiets kunt maken. Bij het vooruit rijden maakt het ding een
voortdurend klepperend geluid. Hoe harder je rijdt, hoe harder het
ding kleppert.
Wanneer
je per ongeluk achteruit rijdt, dan komt je klepper tussen de spaken
en dat is niet zo goed voor je klepper.
 |
Wat
heb je nodig om een klepper te maken
-
Een
leeg schoenpoetsdoosje (je weet wel, zo'n plat metalen
doosje met zo'n raar draaiding opzij om het doosje te
openen).
-
Twee
houten wasknijpers die goed sterk zijn.
-
Één
knijplatje van een kapotte houten wasknijper. (Je kunt
natuurlijk ook een hele wasknijper uit elkaar halen:
halveren.)
-
Een
oude binnenband van een fiets waar je veel ringen van kunt
knippen, of enkele sterke elastiken die je van de postbode
krijgt.
-
Een
stukje vliegertouw of ander dun touw.
-
Een
fiets met spatbord vóór. Achterspatbord is ook goed.
|
Hoe
maak je de klepper
-
Knip
zo'n 10 stevige ringen uit de fietsband.
-
Hou
de twee wasknijpers onder het lege schoenpoetsdoosje.
-
Doe
de elastieke ringen een beetje kriskras om het lege
schoenpoetsdoosje en de twee wasknijpers zodat de wasknijpers heel
stevig aan het doosje vastzitten.
-
Dan
stop je het ene (halve) wasknijperlatje op de bovenkant van het
schoenpoetsdoosje in het midden onder de elastieken ringen. De
dikke, platte kant van de halve wasknijper moet op het doosje
zitten, de dunnere kant steekt er een eindje uit.
-
Dan
klem je het doosje met de twee wasknijpers vast aan de beugel van
het vóórspatbord (of achterspatbord) zover mogelijk naar de
buitenkant van het fietswiel.
-
Zorg
dat het wasknijperlatje dat uitsteekt maar nét de spaken raakt.
Dat is secuur werk om dat goed af te stellen. Als je dat niet
secuur doet gaat je klepper steeds kapot of hij draait steeds weg
van je wiel.
-
Om
te voorkomen dat de klepper steeds van je spaken weggaat, knoop je
het touwtje om de achterkant van de twee klemmende wasknijpers die
onder het schoenpoetsdoosje zitten. Het andere uiteinde van het
touw zet je vast aan je stuur. Als je het touw aan je stuur zo
vastzet dat je het doosje daarmee een beetje strakker tegen de
spaken aan kunt trekken, of juist was meer speling geeft, kun je
de klepper vanaf je stuur regelen door aan het touwtje te trekken
of niet.
Bij een klepper die je aan het achterspatbord maakt, maak je het
touw vast aan de bagagedrager, maar je kunt dan niets regelen en
je moet zo’n klepper wel heel nauwkeurig afstellen.

Foto's: André Witlox
Het
klepperen
Hoe
harder je rijdt, hoe harder je klepper kleppert.
Door
de klepper strakker tegen de spaken te trekken kun je nog wat
regelen onderweg.
Trek
je de klepper te strak tegen de spaken dan schiet de halve
klepperwasknijper uit de elastieken en moet je aan het repareren.
Het
is de kunst om de juiste afstand en mogelijkheden van je klepper in
te schatten.
Rij
nooit achteruit met je fiets want dan komt je klepper tussen de
spaken, en moet je zeker het zaakje repareren.
Fons
Goudsmit (varianten met karton)
Klepperen
Je
had twee soorten kleppers. De zachte en de harde.
De
zachte werden gemaakt van
sigarettenpakjes. De Engelse Virginia-sigaretten als Miss
Blanche, Kings Cross, Chief Whip e.d. De kartonnen voor- of
achterkant werd doormidden gescheurd, en met een wasknijper op de
beugel van het spatbord vastgeklemd.
De
harde werden gemaakt van
lege schoenpoetsdoosjes en een kapotte (of kapot gemaakte)
wasknijper. Die halve knijper legde je met de gladde kant op
het doosje. Die werd vervolgens omwonden met stukjes elastiek
van kapot geknipte fietsband. Heel strak er omheen draaien. De
draaisluiting van het doosje zat aan de buitenkant. Daaraan
werd een (vlieger)touw gemaakt dat weer vast zat aan het stuur. Met
twee of drie andere wasknijpers werd het geheel aan
de spatbordbeugel bevestigd door die onder de elastiek vast te
zetten. Als je ging rijden, gingen automatisch, door de draaiing van
het wiel, de spaken tegen het houtje aan. Maar er was nooit
voldoende weerstand om het blijvend te laten klepperen. Daarom had
je het touw nodig om de klepper aan de rechterkant omhoog te trekken
via de sluiting, waardoor deze links tegen de spaken kwam.
Het
meeste succes had je als je geluidloos aan kwam fietsen en enkele
personen (liefst meisjes) stonden op de stoep te praten. Als je
vlakbij was trok je aan het touwtje. Altijd wel iemand die schrok.
Barry
van Brakel (Esch)
 |
Dubbele
wasknijper om de ratel op spatbordhouder te monteren. Aan deze
wasknijper werd een touwtje gemaakt waarmee de fietser de ratel
op de spaken kon manoevreren. Een schoenpoetsdoosje gaf een
licht geluid. Boenwasdoos gaf een zwaarder geluid. |
|