Elie
van Schilt (1935)
Un jaor laoter is ur nog un
foto gemokt, ik ok nog mee mun communiepekske, de pepkus en de mouwkus
waren wel iets tekort geworren
Irste
Communie
Ut
was in 1935 toen ik mun irste Communie moog doen, mar daor ging hil wet
aon vurraaf.
Op
school waren we al weken van tevurren aon ut oefenen. Want ut was nie
alléén Communie, néé daor kwaam meer bij kééken. Ge moest weten
det de mis mee dun " Kyrië " begon en mee dun " Ita misa
est " er uyt scheei.. Mar wet ur tussen kwaam, " dun sanctus
" en het " Agnus Dei " daor moeste ok ut één en aander
van af weten.
Moest
ok al un bietje uyt dun Kattegismus weten te vertellen. Ut hield nie op.
Ge moest weten wet de dagelukse en de gróóte zonden waren, terwéél
ik un paor maonden daorveur nog nie eens wies wet zonden waren. Ons
moeder zee wel óót, " ut is zunde " mar dan was de melk zuur
geworren, of ik had un gat in menne sok gevallen, mar det sunde was nie
de zonde waor we nauw over moessen leren. Ut ' Wees gegroet " en ut
" Onze vader " kende de miste al.
In
de kerk gingen we oefenen, hoe degge moest biechten. We heurde over de
absolutie en de pinnetentie , hoe meer degge gedaon had, hoe gróóter
de pinnetentie was, dus toen en ok laoter din we mar nie teveul.
Ok
ut akte van berouw moeste kennen, want as ge gin spéét, dan wieren ok
oe zonden nie vergeven. As ge te dikkels gróótte zonden dit, dan
kreegde ok gin absolutie mar ut schuyfke.
Ok
moessen we nor de communiebank, knielen mee oe haanden onder ut laoken
wet ur over heen laag, oe tong uytsteken, we kregen toen un ongeweeien
hostie op ons tong, om te leren hoe we die langsaam op ons tong moessen
laoten smelten, want ge moogt ur nie op bééten.
Onz
moeder had ut ur ok druk mee. Ze kon gelukkig zelf goed naoien, want ur
moes un Communiepak komen, nuuw schoenen, kousen en un nuuw hemd. Ok
moes ur van alles in huys komen vur ut fist. Un paor medjes uyt de
buurt, die mogen bruidje zijn, die moesen dan strooien as ge uyt de kerk
wir oe éégen straot in liept.
Dan
was daor eindelijk dieë dag van de irste communie, de Vréddag daorveur,
moesse we irst allemal nog gaon biechten, want oe zieltje moes schóón
zéén. Ok nor de kapper, ik geleuf det toen nog un dubbeltje koste. Vur
men was ut ok dun irste keer, want aanders knipte ons moeder aaltij,
model? Ditter nie toe, as ut mar kort was.
Nou
daor stond ik dan dieë Zondagméérgen, mee mun communiepak des moeder
vur men had gemokt, un wit overhemke, un stropdaaske en zwarte
lakschuuntjes.
Ik
móóg alléén mar stil op unne stoel zitten tot we nor de kerk gingen,
bang de'k iets vuyl zó maoken.
Nuchter,
dus ginne slok waoter of niks, die heilige hostie móóg nie tussen
roggebróód, mee reuzel en suyker teréécht komen.
Tussen
Pa en Moeder in, on iedere kaant un haand, op weg nor de kerk. Ut ging
allemal goed in de kerk, ur wier gezongen, ok hier wier gestrooid dur
bruidjes, de communiebank was hillemal versierd mee bloemen, mar ik was
toch blij toen ik ut
"
Ita misa est " heurde.
We
mogen wir nor huys, waor de brooikus mee ham en kéés, de krinten en de
plekbollen al klaor stonden op de toffel.
Daor
had ons opoe dur bist vur gedaon terwéél wij in de kerk zaaten.
Vur
de middag kwamen de buren feliciteren en dan kreegde mistal un ripke
suklade mee un prentje van dun één of aandere heilige. Mar van ons
opoe en opa kreeg ik un ' desineetje ' Det was un botterhammenbordje,
mee nog un kumke en un schoteltje. Op de bordjes stond unne
communiekaant en dan nog
"
Ter herinnering aan u eerste heilige communie " Ut is nog in de
familie, sta al klaor in de kaast als over un paor jaor munne jongste
kléénzoon zun communie ga doen.
Zelf
heb ik ut nie meugen gebruyken, ze waren vul te bang det ur iets kapot
zó vallen.
Mar
ik moes van ons moeder goed op paasen de'k niks vuyl mokte, want we
moessen 's middags ok nog nor ut lof.
De
opoe's en opa's, hadden 's middags wérum mee gegeten, mar de óóms en
taantes, die kwamen pas nor ut lof.
Ok
dan wir as kado, un wijwaoter bekske, un bildje vur boven oe bed, ok wel
ripkus suklade.Soms unne stuyver of un dubbeltje.
Mar
dan wier ut fist, ut bier stond in kannen koel in de kelder, daor waren
verder nog boerenjongens, advucaot, snevel en braandewéén.
Vur
ons as kender was ur ranja en snoep.
's
Middags gingen ok de pastoor en de kappelaons feliciteren, maar die
gingen dan mistal liever nor plotsen waor goei sigaren wieren geróókt
en dure wéén wier geschonken, néé bij die klasse heurde wij nie.
Ut
was bij ons nie gróót, mar ut kon toch allemal zitten, drie stoelen
mee un steigerplank erover, daor kon dan zeuven man op zitten ( de
steigerplanken léénde we bij Tiest Smulders dun aonnemer en wieren
afgedekt mee wit kaastpapier )
"s
aovons wier ur gezongen dur de verschillende óóms en taantes, ok dur
ons opoe, die kende un liedje mee twee en veftig coepletjes, over iedere
kaort van ut kaortspel één.
Onze
óóme Nellis kwaam mee zun liedje " Dun Bimmele bammele bom "
versterkt mee twee pannendeksels. Nog unne óóme had un liedje "
Ziedde gij hoe menne dobber staot " mee un melkfles en un draoike,
zaagde dan telkens dieë dobber op en neer gaon.
Mar
turwéél de gróóte nog efkus dur fisten, moesen wij as kléén nor
bed. Ende van ut communiefist.
Un
jaor laoter is ur nog un foto gemokt, ik ok nog mee mun communiepekske,
de pepkus en de mouwkus waren wel iets tekort geworren, maar in die
tééd was nie gauw iets te kléén of te gróót.
