CuBra
Inhoud Devotie- prenten
Inhoud De Croon
Home
Speciale bijdragen
Rijk rooms leven

CuBra rubriek van Gerard de Croon

U kunt reageren

Klik hier om een e-mail te verzenden 

Gerard de Croon

Devotieprentjes in woord en beeld - 95

Elke week een aflevering

Page, schildknaap, ordestichter: Ignatius van Loyola (1491-1556) - oorspronkelijk: Ińigo Lopez de Loyola

 

Een prentje gedrukt in München, uitgegeven in 1913. Het is kennelijk gebruikt als inschrijvingsformulier voor het Liefdewerk: Retraitepenning, een wel zeer katholieke vereniging, waar je blijkens de tekst op de achterkant voor één cent per week kon sparen voor het bijwonen van een retraite. De bisschop van Den Bosch vond dit in 1913 "een schoone onderneming."

 

De afbeelding stelt de laatste Jezuiet voor in onze kleine serie van drie en het is meteen ook de eerste. Ignatius was in 1534 namelijk de oprichter van de orde van de Jezuďeten, samen met nog vijf metgezellen overigens.

 

In Hall’s Iconografisch Handboek ( Leiden, 2003) is te lezen dat " Ignatius gewoonlijk wordt afgebeeld als een man van middelbare leeftijd, kalend met zware wenkbrauwen en een korte donkere baard. Hij draagt het zwarte habijt van de orde (…) Als staande figuur heeft hij als attribuut wel een boek met het opschrift ( Omnia) Ad Majorem Dei Gloriam- (alles) tot meerdere eer en glorie van God- , de aanvangswoorden van de regel der Jezuďeten; IHS, het monogram van de orde in een door engelen vastgehouden schrijftafeltje gegrift of in een nimbus;……."

Het lijkt bijna alsof de beschrijver dit prentje voor ogen heeft gehad. Alleen het laatste stukje van de beschrijving kan niet op het afgebeelde prentje slaan:de rozenkrans, het aureool en de drievoudige stralenbundel van rechtsboven komen er niet in voor. IHS betekent In Hoc Signo = in dit teken (zult gij overwinnen).

 

Net als vele voorgangers die in onze reeks al besproken zijn, was Ignatius van zeer goede afkomst. Hij leek voorbestemd om een vooraanstaand ridder te worden. Hij werd geboren in het kasteel Loyola bij Azpeitia in Spaans Baskenland op 24 december 1491. Hij werd later bekend onder zijn Latijnse naam Ignatius van Loyola. Een ongelukkige jeugd legde de basis voor veel psychische problemen later. Een moeder die nauwelijks een koesterende rol heeft gespeeld – waarschijnlijk is ze gestorven toen Ignatius een jaar of vier was - een vader die hem naar een bevriende ridder stuurde voor een zware opleiding tot ridder-krijgsman en een tamelijk onbezonnen beslissing – 1521- om bij Pamplona deel te nemen aan een gevecht tegen de Fransen, waarbij hij ernstig gewond raakte, dat alles veroorzaakte in zijn latere leven de al genoemde problemen. Tijdens het genezingsproces na de verwonding bij Pamplona "bekeerde" Ignatius zich. Hij ging op bedevaart naar Montserrat en hij schreef daarna in het nabijgelegen Manresa in de Santa Cova ( de heilige grot) zijn beroemde Exercitia spiritualia , in het Nederlands Geestelijke Oefeningen. Dit boek was een soort geestelijk dagboek, waarin Ignatius openhartig en tamelijk emotioneel verslag doet van zijn persoonlijke ontwikkeling. Het verslag verschijnt in 1548 in boekvorm. Het boek zou grote invloed hebben op de theologische vorming van de toekomstige Jezuďeten, maar ook op b.v. het werk van de orde in retraitehuizen.

 

Ignatius scheef ook nog een autobiografie die in 1978 in een Nederlandse vertaling verscheen onder de titel Het verhaal van de pelgrim.

 

In 1622 werd hij heilig verklaard, samen met o.a. zijn makker Franciscus Xaverius.

 

Hij wordt aangeroepen als patroon van soldaten, zwangere vrouwen en bij veeziekten en koorts. Hij (b)lijkt dus multi-inzetbaar, al is hij al meer dan 450 jaar geleden gestorven.

 

Nog niet vermelde bronnen:

De heiligen- Amsterdam/Antwerpen, 2002

website :http://www.jezuieten.org/html/documenten en de website van wikipedia