Franciscus van Sales

(Kasteel Sales bij Thorens, 1567 - Lyon, 1622)

In Savoye ( Oost-Frankrijk) wordt Franciscus van Sales beschouwd als de edelste zoon van de streek, vergelijkbaar met Franciscus van Assisi in Umbrië.

Hij was bisschop van Génève, maar resideerde in Annecy, vanwege de overheersende invloed van Calvijn in Genève.

Als lid van een oude adellijke familie kreeg hij de kans om zich in alle opzichten te ontplooien. Hij studeerde in Padua en Parijs. Op zijn 22^e gaf hij te kennen priester te willen worden, zeer tegen de zin van zijn vader die voor zijn zoon een loopbaan in het bestuur en de politiek voorzag.

Hij schijnt een charismatische persoonlijkheid geweest te zijn die welbespraakt en overtuigend de mensen in zijn regio die tot het Calvinisme waren overgegaan, wist terug te brengen naar de moederkerk. Hij bewerkstelligde een betere opleiding voor het priesterschap en zorgde ervoor dat de gelovigen grondig werden voorgelicht over de leer van de kerk. Hij wordt beschouwd als de grondlegger van de katholieke pers. De man op dit erg conventionele prentje uit 1893 ( afb. 1) lijkt me nauwelijks in staat om zulke prestaties te leveren. Er is echter een andere afbeelding van hem ( afb. 3) waarop hij te zien is als een levendige, vurige man die onverschrokken in het leven staat. Die man lijkt me wèl in staat tot bijzondere daden.

Franciscus van Sales raakte in 1604 bevriend met Jeanne Françoise Frémyot de Chantal ( 1572-1641), een jonge adellijke weduwe met vier kinderen. ( afb. 4) Hij wordt haar geestelijk leidsman. Samen staan ze in 1610 aan de wieg van een succesvolle kloostercongregatie, de Visitandinnen. Hun relatie vertoont naar mijn mening alle kenmerken van een intense wederzijdse liefde, die volgens de biografen overigens louter geestelijk beleefd werd.

Franciscus heeft een grote invloed gehad op vele tijdgenoten en ook in latere tijden zijn veel mensen door hem geïnspireerd. Hij heeft fijnzinnige geestelijke werken nagelaten zoals Traité de l’amour de Dieu en Introduction à la vie dévote. Ook zijn er talrijke brieven van hem bewaard gebleven. Geen wonder dat hij tot kerkleraar werd uitgeroepen.

Don Bosco was zo gegrepen door de ideeën van Franciscus dat hij een congregatie oprichtte in de geest van Franciscus van Sales en die ook naar hem vernoemde: de Salesianen. Dat was in 1854.

Nog een man die een congregatie oprichtte in de geest van Franciscus was Abbé Louis Brisson in Troyes. In 1875 stichtte hij de Oblaten van Sint Franciscus van Sales (O.S.F.S.) , waarover hieronder meer.

Ten slotte:

In deze serie probeer ik steeds een verband te leggen tussen het onderwerp van bespreking en Tilburg, of in ruimere zin Noord-Brabant. In dit geval zijn er zelfs meer verbanden. Op de eerste plaats zijn er de Visitandinnen, zusters van de door Franciscus van Sales en Jeanne Chantal opgerichte congregatie. Officieel heten ze Zusters van Onze Lieve Vrouw Visitatie. Ze leiden in het algemeen een beschouwend leven. In Tilburg vestigden zich in 1885 de eerste Visitandinnen in een klooster aan de Bisschop Zwijsenstraat. Ze zijn er meer dan 100 jaar gebleven. Doordat er geen nieuwe intredingen meer kwamen hebben de zusters enkele jaren geleden het klooster moeten opgeven.

De tweede schakel tussen Franciscus van Sales en Tilburg vormen de al genoemde Oblaten van Franciscus van Sales. Op hun website (http://www.oblaten.osfs.nl/ ) lees ik het volgende:

Ook het missiehuis Ave Maria werd enkele jaren door de bewoners verlaten en het gebouw kreeg een nieuwe bestemming als appartementencomplex.

Bronnen; Zie inleiding bij deze serie. Verder o.a. de websites van Wikipedia, de Oblaten van Franciscus van Sales, Isidorusweb, het Regionaal Archief Tilburg. Ook de Encarta Encyclopedie werd geraadpleegd.