De uitgeverij Kunst Adelt in Maastricht heeft in de loop van zijn bestaan nogal wat prentjes gepubliceerd waarbij men streefde naar een hoge kunstzinnige kwaliteit.

Het bedrijf bestaat nog steeds maar helaas heb ik niets kunnen vinden over de geschiedenis van dit bedrijf, noch over de genoemde bedrijfsactiviteit. Het is niet waarschijnlijk dat men er nu nog devotieprentjes drukt. Men maakt op Internet wel reclame met gelegenheidsdrukwerk zoals geboortekaartjes.

Het prentje hiernaast is een reproductie van een werk van Fra Angelico. Het toont ons Maria met het kind Jezus dat zich heel aanhankelijk tegen zijn moeder aannestelt. Maria staat in een soort Gothische spitsboog die versierd is met rosetten.

De schilder Fra Angelico ( ca 1400-1455) heette eigenlijk Guido di Pietro. Als Dominicaner broeder onderscheidde hij zich door zijn bijzondere talent voor de schilderkunst en door zijn zachtaardige karakter. Zijn kloosternaam Fra Angelico (= Engelachtige broeder ) komt dus niet uit de lucht vallen.

Hij was vooral actief in Florence waar men b.v. in het San Marcoklooster vele fresco’s van hem kan bewonderen. Hij sierde daarmee namelijk de kloostercellen van zijn medebroeders op.

De titel Ave, Maris Stella betekent Gegroet, Sterre der Zee.

Over deze eretitel van Maria heb ik al eerder geschreven, namelijk in de aflevering van 4 juni 2006. Daarin is te lezen op welke fout deze erenaam van Maria berust.

Voor de volledig- en de aardigheid citeer ik hier wat op de website www.daanadmiraal.nl over dit onderwerp te lezen is:

"Het  Ave maris stella is een van de oudste liederen ter ere van Maria, het wordt gevonden in een manuscript uit de 9e eeuw (St.Gallen). De raadselachtige titel Ave maris stella (Gegroet, sterre der zee) is mogelijk ontstaan doordat een kopiïst zich verschreef. Hieronymus vertaalt in zijn werk Liber interpretationis Hebraicorum nominum (390 na Chr.) de Hebreeuwse naam Maria in het Latijn met stilla maris sive amarum mare (druppel der zee of bittere zee). Bij het overschrijven werd dat stella maris (sterre der zee) en dat is het in de latere Middeleeuwen gebleven. Maria wordt aan het eind van de eerste strofe coeli porta (de poort des hemels) genoemd. Zij opent voor ons het paradijs, dat Eva door de zondeval voor ons heeft afgesloten. "

.

Nu ik toch aan het citeren ben, volgt hier de eerste strofe van de bovengenoemde hymne zoals die te vinden is op website: http://www.dick.wursten.be/aveteksten.htm

 letterlijke vertaling

Het prentje is niet gedateerd, maar op grond van de tekst op de achterzijde zou je kunnen aannemen dat het stamt uit de periode 1940-1945. Als je echter naar de stijl, de spelling ( zoo, menschdom) en de ouderdomsvlekken kijkt, krijg je het vermoeden dat het uit een eerdere periode stamt b.v. uit 1918, het laatste jaar van Wereldoorlog I. De auteur van de tekst blijft zoals op ( bijna) alle prentjes anoniem. Jammer.

De namen van de twee censoren die de tekst namens de kerk moesten beoordelen, helpen ons niet veel verder bij het dateren. Over pater Raaijmakers S.C.J. is niets te vinden op Internet. Over Rector G. Morsch heb ik op de website van de Koninklijke Bibliotheek ontdekt, dat hij in de periode 1923 – 1929 in het tijdschrift Studia Catholica artikelen publiceerde over filosofische onderwerpen. Die gaf hij titels als Zekerheid en valsche zekerheid, Een oud wijsgerig probleem: essentie en existentie, Hylemorphisme en transsubstantie.

Inderdaad iemand die je zo’n karweitje als het censureren van een prentje rustig kunt toevertrouwen. Aan zijn scherpe blik zal geen ketterse gedachte ongemerkt voorbijgegaan zijn.

Een advies als slot: kijk nog eens goed naar het prentje en geniet van de lieflijke uitstraling die Fra Angelico aan het intieme tafereel meegeeft.

Bronnen: De in de tekst genoemde websites.