CuBra
Inhoud Devotie- prenten
Inhoud De Croon
Home
Speciale bijdragen
Rijk rooms leven

CuBra rubriek van Gerard de Croon

U kunt reageren

Klik hier om een e-mail te verzenden 

Gerard de Croon

Devotieprentjes in woord en beeld - 59

Elke week een aflevering

H. Franciscus van Assisi (ca 1182 - 3 oktober 1226)

 

De man uit Assisi heeft nogal wat teweeggebracht. Honderdduizenden volgelingen proberen ook nu nog in zijn geest te leven d.w.z. ze leiden een Franciscaans leven van soberheid , godsvrucht en naastenliefde.

Het prentje toont ons een zachtaardig ogende enigszins wereldvreemde figuur, die zijn ogen niet kan afhouden van de Christusfiguur op het crucifix dat voor hem op een sokkel staat. In zijn handen zijn de wonden, de stigmata, te zien die Jezus ook had. De afbeelding wordt aan de onderkant afgesloten door een krans van enkele lelies die een symbool zijn van de kuisheid. Een extra versierd aureool omringt het hoofd van onze hoofdpersoon, die gehuld is het ordegewaad van de door hem opgerichte minderbroeders. Als gordel gebruikte Franciscus een touw waarin hij drie knopen legde waarmee hij zichzelf – en zijn volgelingen- herinnerde aan de drie geloften die hij had afgelegd: kuisheid, armoede, gehoorzaamheid.

Vanaf de 17e eeuw is Franciscus meestal afgebeeld zoals op het prentje, als een ascetische monnik. Van te voren werd hij – vooral in Italië - meestal geschilderd en getekend als een vrolijke blozende kerel.

Juist, een vrolijke Frans.

Gezien de impact die de heilige gehad heeft - en nog heeft - is de afbeelding erg week en sentimenteel. Ze past echter wel in de periode waarin het prentje vermoedelijk ontstaan is: 1900-1920.

De tekst op de achterkant vertoont enkele vreemde spelfouten die me het idee geven dat degene die de tekst gezet ( of geschreven) heeft geen Nederlander was of anders een heel slordige. Kijk maar: allem = alleen/ tronst = troost/ eneeuwigheid = en eeuwigheid.

Franciscus is in onze streken – in Noord-Brabant - al heel lang en nog steeds een populaire heilige. Er zijn ziekenhuizen, scholen en verzorgingshuizen naar hem genoemd. Er zijn kerken aan hem toegewijd.

Hij is de stichter en inspiratiebron van vele kloosterordes die ook nu nog, zij het aanzienlijk kleiner in omvang dan 40 jaar geleden, in onze provincie te vinden zijn. Zo zijn er de Clarissen die een contemplatief leven leiden in de geest van Franciscus en Clara, het buurmeisje uit Assissi die op haar 18e haar ouderlijk huis ontvluchtte en zich bij Franciscus voegde. Over haar wil ik in de volgende aflevering wat meer vertellen.

In ons land zijn nog ruim 200 Franciscanen. Zij zijn lid van de Orde der Minderbroeders.

Tot de Franciscaanse familie behoren ook de Capucijnen. Al zijn ook die in aantal fors teruggelopen, in de beleving van veel Brabantse mensen spelen ze nog steeds een rol. Hun naam stamt uit het begin van de 16e eeuw. Volgelingen van Franciscus uit de omgeving van Ancona ( Italië) besloten tot een vernieuwing en daarbij hoorde ook nieuwe kleding: een pij met een driehoekige puntige kap zoals ook Franciscus die gedragen had.

De mensen noemden hen al gauw "kapmannen", in het Italiaans "cappuccini". Die benaming werd door de paters en broeders overgenomen en daarmee waren de Capucijnen geboren.

Dan moeten er ook nog leden van de Derde Orde zijn, maar van hun voortbestaan heb ik geen teken kunnen vinden. Die derde orde omvat mannen en vrouwen die als leken willen leven in de geest van Franciscus.

 

Bronnen: http://katholiekestartpagina.nl/Religieuzen.Ordes.htm

De heiligen - Stijn v.d. Linden – Uitgeverij Contact 2002