plakken, geen leesmoeders en overblijfouders, geen oudercommissie, maar wel ouderavonden en gesprekken met ouders, wel duidelijke rapporten en eventueel extra hulp bij achterstanden. Ik heb de indruk dat alle betrokkenen tevreden waren over de gang van zaken. Er was een sterke band met de parochie. De pastoor van de Sacramentskerk, pastoor Van Oirschot, was de voorzitter van het schoolbestuur. Zijn handtekening staat onder mijn akte van benoeming. Hij en zijn kapelaans kwamen godsdienstles geven in de diverse klassen. Een uur per week kregen de kinderen uitleg van een priester over de wondere geheimen van het katholieke geloof. Op de andere dagen moesten de onderwijzers, leek of religieus, die taak op zich nemen. We hanteerden daarbij de methode Met Brandend Hart van het Hoger Katechetisch Instituut uit Nijmegen. Ja, het leven van die tijd was doordesemd van het katholieke geloof. De loop van het kerkelijk jaar gaf een stevig kader aan ieders bestaan. Voorbij, voorgoed voorbij.

De pastoor was trouwens een echte mannetjesputter. Hij ging - weer of geen weer - elke dag zwemmen. Dat deed hij geloof ik in het Bakseven. Hij duldde geen tegenspraak van zijn kapelaans en hij schroomde niet om zijn ongenoegen over oneerbiedig gedrag tijdens een H.Mis hardop uit te spreken en de "boosdoeners" duidelijk aan te duiden. Hij was de bouwpastoor van de Sacramentskerk en ik meen dat hij persoonlijk veel geld gestoken heeft in de bouw van de kerk. Geen wonder dat hij zich zo’n beetje als de eigenaar van de kerk beschouwde.

In mijn eerste jaar op de Don Boscoschool bestond de parochie 25 jaar. Ook onze school leverde een bijdrage in de feestelijkheden. Op 21 april 1958 voerden leerlingen van de klassen 4, 5 en 6 een allegorisch spel op in de parochiezaal. Het was geschreven door dhr A. van Hoek. Zeven jongens personifieerden ieder een van de zeven sacramenten. Vooral het decor, het verkleden en het staan op een echt podium spraken de spelers aan. Op 23 april waren de kleintjes uit de klassen 2 en 3 aan de beurt met een toneelstuk, waarvan ik me titel noch schrijver herinner. De spelertjes waren voornamelijk verkleed als sprookjesfiguren, vooral als kabouter, en ze presenteerden op het eind van hun stuk een schilderij van de kerk. Een hoofdrol werd gespeeld door Rob van de Nouweland, de huidige rector van het Theresialyceum. Een andere veelbelovende speler was Hans Hoes, die - als ik me niet vergis - beroepsacteur geworden is en o.a. vaak te zien was in de tv-serie Oppassen als vader Victor.

Ik voelde me op deze fraterschool als een vis in het water. Toch kwamen er al snel grote veranderingen. In mei 1958 kregen we te horen dat de fraters zich uit het onderwijs in Tilburg gingen terugtrekken. Ze gingen zich toeleggen op nieuwe werkterreinen zoals opbouw van ontwikkelingssamenwerking.

Op de Citadel van Dinant

In de Nieuwe Tilburgse Courant stond het te lezen op 18 juli 1958: "Fraters vertrekken, leken-onderwijzers treden aan bij de Don Boscoschool. " Ik vond het heel jammer dat de samenwerking met de fraters niet langer kon duren. Ik had een goede band met hen en vooral met het hoofd, frater Petrus, die me persoonlijk stimuleerde en steunde om een goede en ervaren onderwijzer te worden. Pastoor van Oirschot vond het heel jammer dat de

fraters gingen vertrekken. Hij was hen bijzonder dankbaar voor het vele werk dat ze voor de jongens van de Sacramentsparochie hadden verricht. Als dank bood hij het hele team een uitgaansdag aan die de deelnemers beslist nooit zullen vergeten. In een paar grote "Amerikaanse sleeën" – met chauffeur – gingen we naar België. We bezochten Scherpenheuvel, de Abdij van Averbode en de Citadel van Dinant, maar het hoogtepunt was ongetwijfeld ons bezoek aan Kasteel Neercanne, ook toen al een gastronomisch centrum. In een sfeervol ingerichte ruimte in de mergelgrotten onder het kasteel kregen we als aperitief een glaasje Lucas Bols Genever uit 1903. Later gingen we naar het schitterende restaurant waar we ons tegoed deden aan een uitgelezen vijfgangendiner. Kortom: de pastoor had diep in de buidel getast om zijn dankbaarheid te tonen.

Nu was er ander werk aan de winkel. Het schoolbestuur, dus pastoor Van Oirschot, ging voortvarend op zoek naar een opvolger voor Frater Petrus, het hoofd der school (hds). In Westerhoven vond men die. Het was de heer Frits Broné, een ervaren onderwijsman die bezield was van ideeën over nog beter onderwijs dan we al gewoon waren. Ook andere lekenonderwijzers kwamen erbij. In het jaar 1958 - 1959 bestond het team uit de dames Marlies Olling, Ans Spierings en de heren Wim Appels, Frits Broné (hds) , Gerard de Croon, Ruud Dankers, Piet Oomen, Jan Pallandt en Ad Schuurmans.

In dat jaar kreeg ik klas 5 en dat vond ik bijzonder prettig. Ik kon hier namelijk heel wat meer kwijt dan in klas 2. Geschiedenis en aardrijkskunde stonden op het programma en daarbij wilde ik graag inhaken op de actualiteit. Op een groot prikbord had ik een wereldkaart bevestigd en met gele lintjes kon ik elke week verwijzen naar mooie persfoto’s op het bord die ik via een bevriende relatie op de kop tikte bij de Tilburgse Courant. Er was veel belangstelling voor. Ook deze klas telde veel leergierige en intelligente jongens.

Het team van de Don Boscoschool in 1958-1959: V.l.n.r.: R. Dankers, P. Oomen, A. Spierings, M. Ollingh, F. Broné, W. Appels, A. Schuurmans, G. de Croon

Vergaderingen waren er niet veel maar bij het nieuwe hoofd nam de frequentie toe. De heer Broné wilde vrij radicale vernieuwingen invoeren gebaseerd op ideeën van o.a. Decroly. Zo moesten we niveau-onderwijs gaan geven d.w.z. het klassesysteem moesten we enigszins doorbreken en leerlingen van gelijk niveau bij elkaar zetten. Per vak kreeg je zo een andere indeling. Gelukkig hoefde dat niet meteen en niet voor alle vakken en kregen we de tijd om ons voor te

bereiden. Vooral ook de ouders moesten achter de vernieuwingen staan. Een ander belangrijk punt was de rapportage aan de ouders. Geen cijfers meer, maar kwalificaties moesten we geven: voldoende, bijna voldoende, goed enz. De stapel voorgedrukte rapporten kon dus in de vuilnisbak en in plaats daarvan kwamen er voorlopige rapporten in de vorm van stencils. Voorts moesten we tot vakkenintegratie komen door projectonderwijs. Rekenen, taal, aardrijkskunde en geschiedenis moesten allemaal aan bod komen in een project. Het eerste project heette St. Nicolaas. Inderdaad lukte het me vrij aardig om alle vakken in dit project onder te brengen, maar het betekende ook dat de gewone schoolboeken een paar weken in de kastjes bleven en dat ik voor alle vakken eigen materiaal moest maken. Al met al was er door de heer Broné dus behoorlijk wat verandering op gang gebracht.

Ondertussen was ik middels avondonderwijs geslaagd voor de hoofdakte. Ik had me daarna ingeschreven voor een C-cursus Engels. Ook dat was vrijetijdswerk. Je kon er de lagere akte Engels behalen. Dat lukte me het jaar daarop, in 1959, en vanaf die tijd wou ik naar de mulo. Die kans kreeg ik in 1960.

Na een sollicitatiebrief en een lesbezoek door de tweekoppige selectiecommissie werd ik benoemd aan de St. Josefuloschool in Vught. Op 1 september 1960 ging de benoeming in. Het afscheid op de Don Boscoschool - tegenwoordig Armhoefse Akkers - stemde me wel een beetje weemoedig want ik liet fijne leerlingen en collega’s achter, maar ik was van de andere kant ook erg benieuwd naar het werken met oudere leerlingen aan wie ik bovendien nog wat meer kwijt kon dan aan de leerlingen op de lagere school.

Op 1 september 1995 zou ik op deze school, die ondertussen van naam veranderd was, met VUT gaan. Mijn loopbaan bij het onderwijs speelde zich dus zowat helemaal af op één school. Toch was dat niet saai of eentonig, want elk jaar kreeg ik weer nieuwe gezichten voor mijn neus en maakte ik interessante dingen met de leerlingen mee. Het waren jonge mensen "in de ochtend van het leven" ( Theo Thijssen) en ik voelde mezelf een jongen in de middag van het leven. Ook onderwijskundig gezien waren die 35 jaar heel afwisselend.

En hiermee kom ik voorlopig aan het einde van mijn verhaal, dat eerlijk gezegd nog veel meer kanten had kunnen uitwaaieren, want als ik even de geur van metselspecie en kalk opsnuif, komt er prompt weer een nieuwe reeks herinneringen. Wie weet.

Gerard de Croon, nov. 2001