Brabants
Licht - Uit het fotoalbum van Lisa Graafmans

Een nichtje;
(foto H. van der Schoot). |
Inleiding
Mijn
werk bij het Brabants Dagblad brengt me regelmatig in
contact met oudere mensen uit Tilburg en omgeving. Vaak
komt het gesprek al gauw op het verleden en foto’s
kunnen daarbij herinneringen naar boven halen die men
eigenlijk niet meer dacht te bezitten. Maar ook los
daarvan vind ik het altijd de moeite waard om
familie-albums te bekijken. Daarbij heb ik een zwak voor
kiekjes die de maker eigenlijk als mislukt beschouwt
(bijvoorbeeld omdat het hoofd van opa net weggevallen
is, of omdat het tegenlicht de huiskamer in lichterlaaie
zet). Maar er is veel meer. Nu eens intrigeert een
bepaalde raadselachtigheid (waarom is de foto gemaakt,
waar zijn deze mensen mee bezig?), dan weer is het
simpelweg genieten van schoonheid of geraakt worden door
een gezicht dat ook na honderd jaar nog kan ontroeren.
Met name dat soort foto’s hoop ik altijd tegen te
komen, hoe belangwekkend ook de andere kunnen zijn.
De
komende tijd wil ik onze bezoekers met zekere regelmaat
kennis laten maken met kleine selecties uit persoonlijke
verzamelingen. Soms gaat het om albums van een familie
of een of andere vereniging, soms om een grote
collectie. In principe kunnen alle terreinen van het
leven aan bod komen. |
Zo
vond ik zelf ooit eens op een rommelmarkt een begrafenisalbum,
maar daarover later wellicht meer. (Om over dat merkwaardige
serietje foto’s van een damesbeenliefhebber uit het
vooroorlogse Noord-Brabant nog maar te zwijgen).
Voor
deze eerste keer heb ik gekeken naar de oude foto’s van Lisa
Graafmans. Deze Tilburgse dreef tot op hoge leeftijd een
tabakswinkeltje in een pand aan de Paterstraat waar ze 89 jaar
geleden ook ter wereld kwam. Op de foto’s die ik selecteerde
en voor zover mogelijk van summiere bijschriften voorzag, komt
ook haar oudere zus Jo in beeld. Zij trad in bij de Zusters van
Liefde aan de Oude Dijk waar ze eerder ook een opleiding volgde
tot ‘costumière’. Daaraan herinnert ook de foto uit 1924
van pas afgestudeerde jongedames in de kloostertuin, poserend
onder een prachtige berceau van perenbomen. Het is mijn
favoriete foto. Al vind ik ook die andere, van Lisa’s moeder
als gedienstige bij een deftige Antwerpse familie, heel mooi. De
bezoeker maakt zelf maar een keuze.
PS
Vanzelfsprekend houd ik me aanbevolen voor tips die de weg
wijzen naar andere collecties waaruit ik een serie kan
samenstellen. Twee van de hier geselecteerde foto’s werden
genomen door de bekende Tilburgse fotograaf H. van der Schoot.
Het zou mooi zijn om eens apart aandacht aan diens werk te
besteden. Wie werk van hem bezit kan contact opnemen met me
opnemen (013-5375224 of e-mail: jm.eijkens@home.nl).

Lisa’s moeder
hoorde enige tijd tot het huispersoneel van een Antwerpse
familie; (foto Jules Dejong)...

Pas
geslaagde costumières in de kloostertuin, 1924; (foto H. van
der Schoot).

Lisa met
speelgoedhondje in tuin.

De Tilburgse
missienaaikring in het klooster van de kapucijnen.

Personeelsfeest van
C & A te Tilburg, waar Lisa aanvankelijk werkte.

Lisa in haar eigen
tabakszaak aan de Paterstraat; vermoedelijk ca.1952.

Interieur
tabakszaak.

Op de achterkant
heeft Lisa’s neef Ad Graafmans geschreven: 'Ik ben 1/2 jaar,
ik voel mij op mijn gemak bij tante Jo , 17 juli 1949'

In de kloostertuin.

|