Brabants Licht - Thieu Riemen - In de Kampina - 5 foto's

 

De Tilburgse fotograaf Thieu Riemen (1958) richt zich met name op cultuurlandschappen in Nederland en België. In de eerste bijdrage van zijn hand aan Brabants Licht werden we geconfronteerd met weinig pittoreske plekken.  Ditmaal is het onderwerp ontegenzeggelijk schilderachtiger: de Kampina. Uit een serie die Riemen over dat natuurgebied maakte, selecteerde ik vijf foto's.

  Joep Eijkens

 

 

Thieu Riemen schreef er desgevraagd de volgende toelichting bij:

Natuurgebied de Kampina is een gevarieerd natuurgebied met heide, dennenbossen en vele vennen. De Kampina ligt op een plateau dat ontstaan is door bodembewegingen in de ondergrond. Later is veel zand verstoven dat op het plateau veel variatie in hoogteligging heeft gebracht. Onder het dekzand ligt een afsluitende klei- en leemlaag die het regenwater tegenhoudt. Hierdoor hebben zich veengebieden ontwikkeld. Deze hoogvenen zijn eeuwenlang door de boeren uit de omgeving afgegraven met als resultaat dat we nu natte heiden en veenplassen aantreffen zoals de Huisvennen, de Zandbergsvennen en de Kromvennen.

De benaming natuurgebied (beheerd door Natuurmonumenten) suggereert dat de natuur hier zijn gang kan gaan, maar het gebied is al sinds er mensen in Brabant wonen, gebruikt voor het afplaggen van heide, veenwinning en meer. Dus voortdurend veranderd en beïnvloed.
Men kan dus in plaats van een natuurgebied evengoed van een cultuurgebied spreken. Het uiterlijk van de Kampinasche Heide is immers door de mens bepaald en wordt nog steeds men met veel geld en middelen bijgeschaafd: de afgelopen 50 jaren zijn vele maatregelen genomen om de invloeden van buiten het gebied te keren. Op de heidevelden wordt het oude beheer van plaggen voortgezet door groepen vrijwilligers. Ook zijn er drastischer maatregelen zoals het machinaal afplaggen van heide. Er worden runderen en paarden ingezet voor begrazing van heidevelden en graslanden. Ook worden opkomende bomen gekapt. Zonder dit alles zou de heide een bosgebied worden en het landschap als geheel minder gevarieerd.

De Kampina is voor mij interessant, aangezien ik als fotograaf niet zozeer geïnteresseerd ben in de natuur, maar veeleer in de menselijke aanwezigheid zoals die zichtbaar is in het landschap. De Kampina is een buitengewoon en niet voor de handliggend voorbeeld van menselijk vormgeven van zijn omgeving. Buitengewoon omdat het gebied een van de weinige gebieden in Noord-Brabant is, waar je nog een horizon hebt zonder zichtbare gebouwen (afgezien van de kerktoren van Boxtel en enkele verre hoogspanningsmasten). Het heidegebied is bovendien een weidse open ruimte, waar je de lucht kunt ervaren. De lucht speelt een belangrijke rol in mijn foto’s van de Kampina.

Ik fotografeer bij voorkeur tegen de avond vanwege het licht en de stilte, omdat er dan voor mij meer ruimte ontstaat voor de beleving van de plek, bespiegelingen over de aanwezigheid van de mens in het gebied en ook voor fantasie en verbeelding.

De volledige serie is te zien op http://www.thieuriemen.nl/photography/kampina-2/.