Peerke Donders (1809-1887)
Een verhaal uit De Engelbewaarder voor de jongere lezertjes
jaargang 68 - 1956-1957
Auteur: Jo de Bie
Illustrator: Piet Broos
 
Pater Petrus Donders wordt liefkozend Peerke genoemd. Hij is op weg
naar een melaatsendorpje. Niet om even op bezoek te gaan, maar om
daar te gaan helpen en wonen.


Elke dag draagt pater Donders in de kerk van het dorpje de mis op.
Daarna gaat hij de wonden van de melaatsen verbinden.
Eens zei een doodzieke man: “Vader, ik ga sterven. Ik zou graag
nog eens een keer het bos willen zien.”



Peerke Donders
Peerke Donders is geboren te Tilburg in de wijk de Heikant op 27
oktober 1809. Op zijn geboortedag is hij gedoopt in de kerk van het
Goirke te Tilburg.
.jpg)
Doopakte Peerke Donders (27 oktober 1809)
Ouders: Arnoldis Dionisius Donders en Petronilla van den Brekel
Getuige: Anna Maria van Roestel
Peerke, de zeer gelovige zoon van een
thuiswever, werd in 1841 tot priester gewijd. In 1842 vertrok hij
voorgoed naar de missie in Suriname. Vanaf 1856 werkte hij
uitsluitend onder de melaatsen. Op 24 juni 1867 trad hij toe tot de
congregatie van de Redemptoristen. Zalig verklaard in 1982. Een
werkgroep werkt nog altijd aan zijn heiligverklaring.
Een
bedevaartsoord
In de loop der jaren is het geboortehuis van Peerke Donders in
Tilburg-Noord uitgegroeid tot een bedevaartsoord. In de volksmond
wordt de plek wel ‘Heiligdom de Heikant’ genoemd. En dat terwijl de
zalige Peerke Donders nog niet heilig verklaard is!

Bedevaartsvaantje met daarop vermeld v.l.n.r.:
geboortehuisje, standbeeld van Peerke bij Wilhelminapark te Tilburg,
kapel gebouwd naar Surinaams voorbeeld en Peerke
Peerke stuurt een ansichtkaart
In de jaren ’30 van de vorige eeuw stuurt Peerke, uiteraard niet het
échte Peerke, een ansichtkaart naar de eerwaarde zuster Gerda Arntz
te Oirschot. Hierop een foto van de inzegening van het geboortehuis
van Peerke. Deze gebeurtenis vond plaats op woensdag 14 januari
1931, de sterfdag van Peerke.
%20(1).jpg) %20(2).jpg)
Het oorspronkelijke huisje is waarschijnlijk na het overlijden van
de vader van Peerke afgebroken. Op basis van beschrijvingen
reconstrueerde architect H. Frankefort het huidige geboortehuisje.
Het werd gebouwd op de fundamenten van het oorspronkelijke pand. Het
exterieur en het interieur geven
op de dag van vandaag nog een getrouw beeld van het originele
onderkomen. In het kleine huisje woonden Peerke, zijn vader, moeder
en broer.
De Pater Dondersput
Achter het geboortehuisje bevindt zich de Pater Dondersput. Aan het
Peerke Donders-water werd een wonderdadig geneeskrachtige werking
toegeschreven. Met water uit deze put werden in 1929 kompressen op
een gezwel op het rechterbeen van Lowieke Westland gekoeld. Het
Tilburgse jongetje genas prompt. Door dit wonder is Peerke Donders
zalig verklaard. De put is in de loop van de jaren vijftig gedempt.
In 2004 is deze gerestaureerd.

De Pater Dondersput in de jaren ’40 van de vorige eeuw
.jpg)
Kapel en geboortehuisje (2009)
‘Het merckwaerdigste meyn bekent’
Van de illustrator Jan Bouman
(1914-1971) vinden we in De Volkskrant van 20 oktober 1956 en 19
oktober 1960 tekeningen met tekst betreffende Peerke Donders. Onder
de naam ‘Lijntrekker’ tekende en beschreef hij zijn wekelijkse
heemkundige rubriek ‘Het merckwaerdigste meyn bekent’. Geen
gevelsteen, windwijzer, opschrift of tegelplateau sloeg hij over.

Bron: ‘De Volkskrant’ (20 oktober 1956)
.jpg)
Bron: ‘De Volkskrant’ (29 oktober 1960)
‘Een sterke man’ (biografie over Peerke Donders)
In 1927 verschijnt van de auteur Toriman, schrijversnaam van frater
Fulgentius Abbenhuis (1897-1982), het boek ‘Een sterke man’. Het is
een biografie over Peerke Donders bestemd voor de leerlingen van de
bovenbouw van de lagere school (nu groep 7 en 8). Omdat de auteur
een frater is zou men misschien verwachten dat het boek uitgegeven
is door ‘De Drukkerij van het R.K. Jongensweeshuis – Tilburg’. De
uitgever is echter ‘De Tilburgsche Handelsdrukkerij Jean Smits &
zonen – Tilburg’.
.JPG)
‘Een sterke man’ en de auteur frater Fulgentius Abbenhuis

Foto op gedachtenisprentje Peerke Donders
Bronnen.
N.N., De Engelbewaarder voor de jongere lezertjes, jaargang 68,
Tilburg, 15 januari
1957
Toriman, Een sterke man, Tilburg, 1927
Jan Bouman, Het merkwaerdigste meyn bekent, De Volkskrant,
1956 en 1960
www.regionaalarchieftilburg.nl
https://werkgroepcaraibischeletteren.nl
|