Jos Naaijkens

UIT DE RIJKE GESCHIEDENIS VAN DE TILBURGSE DRUKKERIJ R.K. JONGENSWEESHUIS

Het Driekoningenbrood

In het boekje ‘De Mei-boom 9’, uitgegeven door de ‘Drukkerij van het R.K. Jongensweeshuis Tilburg’, vinden we een verhaal over het Driekoningenbrood.

Driekoningen is een christelijke feestdag die elk jaar op 6 januari wordt gevierd. Drie wijzen uit het oosten volgen een ster en komen aan in Bethlehem. Hier vinden ze in een stal Jezus, de zo juist geboren koning der Joden.
Op driekoningenavond, 5 januari de avond voor Driekoningen, wordt het Driekoningenbrood gegeten. Degene die een boon in zijn brood treft is koning en heeft het op 6 januari thuis voor het zeggen. De gelukkige wordt met stoel en al in de lucht getild en gehuldigd. Hij krijgt een koningsmantel om de schouders en een kroon van goudkleurig karton op zijn hoofd.
Op internet zijn talloze recepten te vinden om het bakken van dit brood tot een goed einde te brengen.

Het verhaal in ‘De Mei-boom 9’ begint als volgt.

De moeder van Henk bakt een Driekoningenbrood maar vergeet de boon er in te doen. Een probleem dus. Hoe komt de boon alsnog in het brood? De deeg is al gaar en als je een gaatje maakt om de boon er in te stoppen is het voor iedereen zichtbaar en is de aardigheid er af.
Als kleine Henk ’s avonds op bed ligt heeft vader een idee. ‘Wel moeder, maak er een mooie versiering op, en stop daar de boon in weg!’ Zo gezegd zo gedaan.
Op 6 januari is het bij Henk een hele drukte aan tafel. Tante Annie en oom Karel zijn ook met de kinderen gekomen.

 

En nu aan het delen! Voor elke aanwezige een even groot stuk! Iedereen eet voorzichtig zijn part en zoekt met de tong naar het boontje.

Oom Karel roept ineens: ‘Ik heb de boon! Nu ben ik koning!‘. Plechtig zet oom Karel de kroon op zijn hoofd en doet de mantel om. Daarna gaat hij in vaders grote zetel zitten. 

Maar de koning vindt dat hij wat te oud is geworden om lang te regeren. Hij besluit een van zijn drie jongere onderdanen koning te maken. Oom Karel maakt drie gelijke pakjes. In elk pakje zit een boon. Dit kan zijn een witte of een bruine. Wie in zijn pakje de bruine boon vindt is koning.
Flipje, de zoon van oom Karel, is de uitverkorene. Hij krijgt de mantel omgehangen en de kroon opgezet.

Volgens de inhoudsopgave is het verhaal ‘Het Driekoningenbrood’ afkomstig uit ‘Rendeltjes Vertelselboek’ deel 1, vertellingen voor het eerste kwartaal. De auteur van dit boek is Jeannine de Jong Snijder van Wissenkerke.

    
‘Rendeltjes Vertelselboek’ deel 1, vertellingen voor het eerste kwartaal.

De illustraties zijn van Antoon Heijn, geboren te Utrecht op 28 september 1914.
 

Op bladzijde 15 en 18 in ‘De Mei-boom 9’ vinden we nog twee driekoningengedichten. De illustraties zijn wederom van Antoon Heijn.

Bron: ‘De Mei-boom 9’, blz. 15. Illustratie Antoon Heijn.

 
Bron: ‘De Mei-boom 9’, blz. 18. Illustratie Antoon Heijn.

Bronnen.
Fr. S. Rombouts e.a., De Mei-boom 9, Tilburg, 1949.
Tilburg Wiki – Regionaal Archief Tilburg.
www.boekwinkeltjes.nl