Jos Naaijkens

UIT DE RIJKE GESCHIEDENIS VAN DE TILBURGSE DRUKKERIJ R.K. JONGENSWEESHUIS

Echt lezen No. 1

echt lezen No. 1 (1944).

M.C. Versteeg (kloosternaam frater Cassianus) is de auteur van deze na-oorlogse leesmethode.

M.C. Versteeg (frater Cassianus) (1884-1956).

Frater Versteeg is van mening dat kinderen eerst het geheel waarnemen en daarna pas de delen. Hij  vergelijkt het lezen met het bekijken van een kamer waar je voor de eerste keer binnen komt. Eerst gaat je blik de hele kamer door en krijg je een totaalindruk. Daarna wordt de aandacht op de details gericht.

Zo worden in de methode hele woorden aangeboden. De leerlingen zien een woord als een geheel. Daarna volgt een analyse en synthese van de woorden. Begonnen wordt met zes woorden waarbij ‘oo’ in voorkomt. Te weten: oor – oom - noot – rook – roos – goot. 

echt lezen No.1. (blz. 1 en 2).

Vooraan in het klaslokaal hangen wandplaten. Deze worden door de leerkracht met de hand ingekleurd.

Wandplaten

Na een paar dagen krijgen de leerlingen een schrijfstrookje waarop een woord gedrukt staat. Onder het dik afgedrukte woord kan de leerling drie keer de letters overtrekken. Tot slot kan het tussen de twee lijntjes geschreven worden. De strookjes mogen mee naar huis genomen worden. Trots als een pauw kan het kind zijn schrijfkunst aan de ouders tonen en wordt het schrijfstrookje wellicht op een prikbord gehangen.   

De eerste schrijfstrookjes.

Na woorden met ‘oo’ zijn de lettercombinaties ‘aa’ en ‘ee’ aan de beurt.

echt lezen No. 1 (blz. 4 en 5).

De context waarin de kinderen woorden en zinnen aangeboden krijgen is vrij katholiek van aard. De woordkeuze is vrij neutraal maar de illustraties zijn dat soms niet. Op blz. 4 zien we op de schouw een vaas en een kruisbeeld. Op blz. 9 en 10 kleurenplaten met godsdienstige taferelen.

echt lezen No. 1 (blz. 9 en 10).

De leerling is al een hele Piet als hij het gehele boekje doorgeworsteld heeft. Op de laatste bladzijde (blz. 35) kan er al een volwaardig verhaaltje gelezen worden.

echt lezen No. 1 (blz. 35).

Bidprentje Frater Maria Cassianus (Christiaan Versteeg).

Op 24 mei 1956 komt frater Versteeg één dag voor zijn verjaardag op 71 jarige leeftijd in Tilburg te overlijden.

Frater Cassianus heeft onder zijn auteursnaam M.C. Versteeg diverse kinderboeken geschreven die bij ‘De Drukkerij van het R.K. Jongensweeshuis te Tilburg’ uitgegeven zijn. O.a. ‘Wilde roos’, ‘De marmot met het gouden belletje’, ‘Vlugge slang’, ‘Het prentenboek van de Kinderbiecht’ en ‘Het prentenboek van de Eerste H. Communie’.

Bronnen

M.C. Versteeg, echt lezen No. 1, Tilburg, 1944.

M.C. Versteeg, Handleiding bij echt lezen. Een leesmethodiek op de grondslag van de 

   Gestaltpsychologie, Tilburg, z.j.

Caesarius Mommers & Ger Janssen, Zwijsen een passie voor uitgeven, Tilburg, 1997  

   (Uitgeverij Zwijsen B.V.).

Karen Ghonem-Woets, Boeken voor de katholieke jeugd. Verzuiling en ontzuiling in de

   geschiedenis van Zwijsen en Malmberg, Zutphen, 2011.

Ronald Peeters, De Paap van Gramschap, Tilburg, 1992.