Belevenissen van een Juffertje in 't Groen
door Anouk Reefman 

Pikorde

 

Hoe kom je nou op zo’n onderwerp juffert, ‘pikorde’? Jullie twee ex-batterijlegkippen zullen er toch weinig aanleiding toe geven?
Hun snavels zijn immers veel te kort door dat branden eerder. De natuur is en blijft eruit geknipt, die groeien echt niet meer aan hoor, al hebben ze nu een heel paradijs om vrij in rond te lopen.

Ik kijk peinzend naar mijn kip en denk na over het snoeien en aangroeien van de vleugelpennen. ‘Pikorde’ gaat kennelijk niet meer op voor gekortwiekte gesnavelden?
Maar mijn aanleiding om over ‘pikorde’ na te denken is een hele andere.
Ik heb namelijk een paar vogels zien darten op een wonderlijke manier, en ze doorbraken daarbij ook nog eens het verwachte rollenpatroon! Dus, vroeg ik me af, hoe zit het nou ook al weer met ‘pikorde’ als begrip?

Zwaluwen gebruiken ook hun snavel als afschermend gedrag.

Het woordenboek zegt dat ‘pikorde’ echt wel is afgeleid van een toom kippen, mèt snavels uiteraard, die onderling pikkend zo een voervolgorde vaststellen. Rust in de tent, indien bekent, weet u wel? Pikkend geweld is toegestaan, mits er begrip voor sociale orde mee wordt weggezet, zoiets.
De tweede betekenis is die van mensen: de vaste, op macht en aanzien gebaseerde volgorde waarin mensen elkaar toestaan iets te doen, of te laten. Of daar nou nog iets sociaals aan is tegenwoordig, valt in twijfel te trekken.

Maar waar vroeger wijsheid en ervaring bepalend waren voor de plek in de hiërarchie van het overleven als groep, is dat nu de individuele portemonnaie en de economisch ‘Wel’-betekende plaats in de maatschappij. Met de ‘pikorde’ en aloude prioriteiten in de verdeling van voer en overleven heeft het nu nog weinig te maken.

Zij het, dat medicijngebruik tegenwoordig vaak een lichtpuntje in andermans duister is (Cococe, 67 jaar).

Het darten, of pijltjes gooien van een zwartjan naar een buizerd past hoe dan ook niet in de officiële omschrijving van ‘pikorde’. Sterker nog: ook het recht van de sterkste is bij wat ik zag geen gegeven. Wel respect voor een ander, van twee kanten nog wel! En daarom keek ik wat langer naar de dartende kraai.
Zou het met overleven en nestgevaar te maken hebben, waarom een kraai een buizerd aanvalt? Is het wel ‘pikorde’ of een pikkende schijnaanval? Zit wat in, want normaal baltsen vogels als het om voortplanting en soortgenoten gaat. Deze ‘pikorde’ heeft weinig van doen met de begeleiding van de club. Ook niet met: “U is de baas en ik doe altijd wat u zegt.” Het lijkt een omgekeerde wereld bij de buizerd en de kraai, niet andersom.

Baltsen, het pronken en pralen om verleiding in te zetten, heeft wel altijd met een vorm van ‘pikorde’ te maken. Vrouwtjes kijken zo of mannetjes genetisch goed genoeg in elkaar zitten, om voor ‘de daad’ in aanmerking te komen. Dat is ook een pikorde, niet dan?

Nou niet altijd dan, voor een vette muis doe je ook een dansje.

Bij een groep paarden heerst ook orde. Heel duidelijk is een alfamerrie altijd de baas. Wijsheid en ervaring bepalen wie deze hoofdrol toekomt. Puur matuur. Een hengst bij de groep is er voor de voortplanting, ook hij erkent en respecteert het gezag van de alfamerrie. Hierover wordt heb ik begrepen, niet gedart. En ook heb ik nog nooit een vos met pijltjes achter een paard aan zien rennen.

Als je goed kijkt gaat het leven anders.

---