B i j z o n d e r  n a t u u r l i j k
 door Wim van de Wouw

 - Galappels -

 

,,Bouw mij een huis voor mijn kinderen” zo herinner ik mij de titel van een artikel over galappels en galwespen.
Nu de herfst weer in aantocht is en de bladeren gaan vallen, kan de echte natuurgenieter, als hij goed kijkt de galappels nog vinden op eikenbladeren en of op de grond.

Weer een onbegrijpelijk natuurverschijnsel, de kringloop van de eikengalwesp en de galappels welke de woningen zijn voor de kinderen van de galwesp.

De galappel is een bekend verschijnsel op de eikenbladeren, de vraag is echter hoe komt hij daar? Hier een stukje van dat natuurgebeuren.


Galappels op het eikenblad

In de lente en de voorzomer vliegen de zwangere galwespen reeds rond om hun eitjes af te zetten op de nieuwe eikenbladeren. Die vervolgens reageren door het vormen van  de galappels,  met daarin verscholen het eitje van de galwesp een insect van maar enkele millimeters groot, dat is uitgerust met een legboor waar de eitjes mee worden gelegd.

Uit het eitje komen de larven, waar de galappel als het ware omheen groeit en zodoende de larve een woonhuis biedt en voedsel, dat bestaat uit de sponsachtige binnenvezel van de galappel.


Galappels met uitgang


Aan de galappel is te zien dat de larve haar woning als wesp nog niet heeft verlaten, want er is geen gaatje zichtbaar dat als uitgang heeft gediend voor de jonge wesp of wespen, die allemaal van het vrouwelijk geslacht zijn, en zonder te paren toch bevruchte eitjes gaan leggen.

Als deze nieuwe uitsluitend uit vrouwtjes bestaande galwespen uitgevlogen zijn, leggen zij hun eitjes in de winterknop van een nieuwe gastheer, die wederom paarsachtige galappels vormt om de larve uit deze eitjes onderdak en voedsel te bieden.

De uit deze larve gegroeide wespen bestaan uit mannetjes en vrouwtjes, die weer paren, hun eitjes leggen in het eikenblad, waarna wederom een huis gebouwd wordt voor hun kinderen.

Op de eik ken ik alleen de ronde galappel en de ananasgal, zoals op de foto.


De bruin-rode rozengalwesp veroorzaakt, bij de wilde roos een mosachtige gal, zoals op onderstaande foto is te zien zien.


Het mosachtige gal op een roos

Er bestaan vele soorten gallen, op diverse planten groot en klein teveel om ze allemaal te kennen, op dennen het z.g. ,,harsmannetje” , een gal, dat is gevormd van hars. Op de beuk gallen, die lijken op kleine spitse torentjes met vele bij elkaar.
De kleine lensgalletjes die op diverse soorten struiken voorkomen en zo zijn er nog velen.
De eikengalappel werd vroeger gebruikt om inkt van te maken, want ik weet nog uit mijn schooltijd dat er op de inktflesjes stond; ,,Echte galnoten inkt”.

Ik zou zeggen ga de komend herfst de natuur in om veel van het mooie en onbegrijpelijke natuurgebeuren te aanschouwen.

Prettige wandeling

W.v.d.Wouw