LIJNSHEIKE
84
Vandaag
14 dec 2001 lees ik in de volkskrant op pag 3
Het
Lijnsheike project blijft in mijn geheugen gegrift. Maar blijkbaar ook bij
tal van deelnemers aan deze happening, die de reconstructie omvatte van de
plattegrond van de boerderij in de vorm van een zandtaluud. Het
idee werd weliswaar op mijn gezag uitgevoerd, maar gelukkig door de Hierdoor
hoefde de schop er nog nauwelijks aan te pas te komen. Bij
de Tv opnames door Openbaar Kunstbezit, ik heb aan dit project mijn eerste
t.v optreden te danken, fungeerden we vooral als figuranten. Hoe
het idee ontstond kan ik me niet goed meer herinneren, maar uit de
documenten blijkt dat het vooral in de bedoeling lag om de desolate omgeving
van de nieuwbouw te esthetiseren, een bijdrage te leveren aan de
vormgeving van de omgeving/mogelijk een wijkpark/ Deze kunststroming wordt
nu aangeduid met vormgeving van de publieke ruimte.We voelden ons de
pioniers van die beweging met als motor Jean Leering, Het
opwerpen het talud in de vorm van de simpele plattegrond van de boerderij,
waarvan alleen nog de vier lindebomen en heg met pad als een De
vier lindebomen werden omkaderd in de vorm van een vierkant met zwart
wit latten.
Het oprichten ervan /de
verschijning van een realiteitsschilderij/werd gefilmd/honderd
keer overdoen,
wat een sensatie/ door de NOS.
Later verscheen het
beeldverslag in het programma van Openbaar Kunstbezit dat was gewijd aan
deze eerst voorbeelden van kunst in de openbare ruimte./met ondermeer werk
van M.
Boezem, Ad Dekkers en Peter
Struyken. Voor
de activistische schrijver Peter Jansen /zalige gedachtenis/ was het
inschakelen van die bulldozer een aanfluiting. Hij had alles met de blote Peter
was een getalenteerd en overgevoelig schrijver, maar helaas nauwelijks te
volgen. Zo vernietigde hij de eerste oplage van zijn eerste boek dat hij
samen met de werkgroep 2000 uitgaf, omdat het niet aan zijn gemoedsrust
voldeed. Zijn bezorgdheid om het milieu, mondde uit in een aktie tot het
verbranden van zijn lelijke eend. Op die manier wist hij menig
kraker van Groeseind te motiveren door te gaan met hun aktie:/Tilburg
totaal loss/. Een
krakersreactie op Tilburg Totaal/ een Tilburg promotie/ Samen
met hem ontwierp ik de unieke zeefdruk “
het laatste huis’’ Het
was het laatste kraakpand dat in
de vorm van een bouwplaat werd Hierdoor
voelde ik me echt betrokken met de krakers, temeer daar ik niet echt aan
de aktie deel nam. Door mijn artistieke drive wist ik mijn omgeving steeds
te motiveren. Vandaar het krankzinnige idee om o.a met Willem de Vries,
Gerrie Peeterman en Kees van der Made, het straatje Het
maken van dergelijke relieken zette ik voort met het project dat ik de
“Laatste Deur “noemde,
en de
Koningshoeve,
Huisje Weltevree.
Het
project “Het laatste huis” werd ondermeer tentoongesteld in het kader
van de Brabantbiënnale
en Keuze 71.
De bescheiden katalogus laat
nu een indringend
beeld zien van de eerste controversiële
acties in de kunstwereld. Helaas
heb ik de relieken vernietigd. Er resten slechts de foto's, waarvan ik
toen dacht dat het een onvolledig document was/ Nu
verlang ik er naar, de ruw houten kisten van sloop hout met daarin de
resten van de armoe huiskamers van welleer, weer te mogen betasten. Nu
slaat de vertwijfeling toe bij het zien van de documentatie map Zijn
het act die passé zijn of is het historie. Was
de verbranding van de citroen “lelijke eend” door Peter Jansen ook een
gebaar avant la lettre. Een ding is zeker de herdgangen van de stad
Tilburg worden nu gekoesterd,/ lijnsheike was zo’n gang/, want bewoners
van de nieuwbouw wijk Reeshof maken nu aktie voor behoud van een
beukenlaan langs een van de herdgangen . Werd
de Stokhasselt nog recht getrokken door de planologen van de
gemeenteTilburg, de Reeshof is echter ontworpen op de oude wegen en
stratenstructuur. Hoewel in de late 70 jaren kwam men ook tot inkeer. Zo
werd de Oude Lind toch nog behouden, het is nu beschermd stadsgezicht. Het
gemeentebestuur gelastte dat alles weer plat moest, maar toch, de vier lindebomen
konden blijven. Een aanwinst voor het stadspark. Nu
anno 2001 sta ik op de foto als publiekstrekker voor de kunstuitleen
Tilburg met op de achtergrond de vier volgroeide bomen. De
vier bomen vormen als natuurlijk
bewijs, Het
naambordje ontbreekt, Lijnsheike
is over de stad verspreid, Het
worldwide web is nu het verwijs. Voor
ik de documentatie over Lijnsheike sluit werp ik nog een blik naar de
reportage foto's van de eerste geïntegreerde kunstobjecten rond 1975 Het lijfblad voor de beeldende kunstenaar, Het BK bulletin, wijdt in haar laatste nummer van 2001 opnieuw aandacht aan de wat nu heet, kunst voor de publieke ruimte. Helaas dreigt nu een fiasco voor de door mij zo bewonderde Arnhemse school /de meesterhand van Peter Struyken /waar deze kunstvorm werd onderwezen, omdat de kunst nu moet werken voor de particuliere markt ‘’Kunst als genotsobject boven de bank.’ De
illusies van de 60erjaren,
verdedigd
door Jean
Leering,
nu
nog even in de revival
dreigen weg te zakken. Het boek van Peter Jansen rust in het
gemeentearchief van Tilburg samen met de foto's
van Lijnsheike Als blue sky for living objecten. Jan Spit
|