Hoofdredactioneel commentaar 03-04-2007

Ondanks zijn draai kreeg Mugabe niet helemaal zijn zin in Dar es Salaam vorige week. De benoeming van President Thabo Mbeki om te bemiddelen tussen Zanu (PF) en MDC is een grote stap vooruit na de vorige poging van de leiders van de SADC*, waarbij de teruggetreden Tanzaniaanse president Benjamin Mkapa werd benoemd om tussen Mugabe en Tony Blair te bemiddelen.

Het is echter onheilspellend veelzeggend dat geen van de leiders Mugabe’s bewering dat "niet een van de SADC leiders kritiek op me had", die hij tegen juichende Zanu aanhangers bij zijn terugkeer in Harare uitsprak, heeft tegengesproken. Laat ons hopen dat dit gewoon een geval is van een man op zijn retour geen trap na geven.

Onze indruk van wat er plaatsvond bij de bijeenkomst is dat er, voor de allereerste keer, een levendige uitwisseling van standpunten was, waarbij de meeste leiders zich verenigden om Mugabe te zeggen dat de huidige golf van door de staat betaald geweld totaal onaanvaardbaar was.

Blijkbaar gaf hij hen zijn woord dat hij zou optreden tegen de uitvoerders van de kwaadaardige rampartij van vorige maand. Maar er is niets veranderd.

De jeugdmilities zijn nadrukkelijk aangemoedigd door de kwestie van politie en legeruniformen en wapens en zo aangevuurd door hun dagelijkse toelage van Z$100 000 uit de Reserve Bank, dat er geen houden meer aan is. Natuurlijk kan het ook zo zijn dat Mugabe simpelweg zijn belofte niet nakwam zoals hij zo vaak in het verleden heeft gedaan.

De leiders uit de regio zouden nu toch echt moeten weten met wat voor een soort beest ze te maken hebben. Hun peilloze gebrek aan beoordelingsvermogen van wat er gaande is in Zimbabwe is ontzettend.

Zo geloven ze bijvoorbeeld nog steeds dat Zimbabwe’s problemen van buitenaf op touw worden gezet, wat duidelijk wordt door hun oproep aan het Westen om wat zij sancties noemen te beëindigen.

En wat betreft Thabo Mbeki blijven wij vol ongeloof. Wat hij in het verleden heeft laten zien geeft geen enkel vertrouwen, hoe dan ook.

En onze harten krompen verder ineen toen deze week werd geciteerd dat hij Mugabe’s illusie dat het land democratisch is onderschreef. "Daarom hebben jullie een gekozen oppositie. Daarom is het voor de oppositie mogelijk is stadsbesturen te hebben (in Harare en Bulawayo)", zei Mbeki.

Voor een man die een grote ambassade heeft in Harare naast vele andere informatiebronnen, inclusief een relatief vrije pers, is Mbeki akelig slecht geïnformeerd.

Hij zou toch moeten weten dat Mugabe de democratisch gekozen MDC raden in diverse steden jaren geleden heeft ontslagen, Zanu (PF) functionarissen heeft benoemd die er onwettig besturen – en zo de spot drijft met bevelen van zijn eigen rechterlijke macht.

Zou de wereld, en zeker SADC niet in staat moeten zijn om te zien dat Mbeki’s besluit om belangrijke feiten te ontkennen hem op deze manier zijn geldigheid ontnemen als een onpartijdig bemiddelaar?

Zo gekneusd en gehavend als ze mogen zijn, dringen we bij de MDC leiding erop aan om met verdubbelde energie direct en doelgericht te communiceren met de SADC regeringen en hun volken. Misschien zou een persoonlijke rondreis, die het bewijs van hun gebroken ledematen en gehavende gezichten met zich meedraagt, de moeite waard zijn.