Hoofdredactioneel commentaar 2-6-2015

Schaamt Mugabe zich niet?

Vorige week reisde President Robert Mugabe naar Nigeria om getuige te zijn van de inauguratie van Muhammadu Buhari als nieuwe leider van dat land. Journalisten onderwierpen hem aan een spervuur van pijnlijke vragen die draaiden om zijn langdurig aan de macht blijven en de zielige staat van de democratie in Zimbabwe.

Een journalist stelde Mugabe een puntige vraag: “Wanneer zal de inauguratie zijn van een nieuwe president in uw eigen land?” Natuurlijk antwoordde hij niet. Zou het niet geweldig  zijn als die vraag onze eigen president ernstig aan het denken zou zetten over zijn achteruitgaande machtspositie? Zo zou het beslist moeten zijn.

Om te beginnen is het een schande dat Mugabe – los ervan dat hij voorzitter is van de Afrikaanse Unie – de euvele moed had helemaal naar Nigeria te gaan om de beëdiging te zien en te vieren van een uit een lange rij van Nigeriaanse leiders, terwijl hij bijna vier decennia lang geweigerd heeft de touwtjes van de macht los te laten.

Het bezoek liet zijn ongeschiktheid zien om de AU te leiden. Hij geeft niet het goede voorbeeld want hij wil sterven in het harnas. Hoe voelde hij zich na die hinderlaag van Nigeriaanse journalisten die naar zijn geloofsbrieven vroegen vanwege het bijwonen van een machtsoverdrachtceremonie, terwijl hij feitelijk niet bereid was hetzelfde te doen in zijn eigen land?

Onlangs was Mugabe getuige van een soepele en democratische machtswisseling in Zambia, terwijl hij, vanwege zijn gereis over de wereld, een andere miste in Mozambique. Hij heeft verschillende generaties van Afrikaanse leiders zien komen en gaan – maar heeft niet de minste neiging laten zien hetzelfde te doen.

In het algemeen hebben de meeste zuidelijk- Afrikaanse landen vier generaties leiders gehad die kwamen en gingen met soepele verkiezingen gedurende Mugabe’s ambtstermijn. Hij is daar geweest om de nieuwkomers te zien. Toch, op de een of andere manier lijkt hij te denken dat hetzelfde niet moet gebeuren in zijn eigen land. Blijkbaar is Mugabe overtuigd van zijn eigen fysieke en politieke onsterfelijkheid.

Het moet zeker bij hem zijn gaan dagen dat hij over de houdbaarheidsdatum is gegaan. Democratie vereist leiderschapsvernieuwing op regelmatige tijdstippen, ongeacht wat een goede staatsman de leider dan ook is. Om de zaken erger te maken is Mugabe, ondanks zijn eigen waanideeën, geen goed staatsman geweest.

De economie vertoeft in een coma, mensenrechtenschendingen zijn ongebreideld, hij heeft geen effectief  plan klaar voor opvolging en generaties van burgers hebben enkel armoede, ellende en pijn gekend. Hij had derhalve allang moeten vertrekken. Heeft de lange tijd dat hij aan de macht is zijn gevoel voor fatsoen uitgeschakeld?