Hoofdredactioneel commentaar 17-3-2015

Onderzoek onrust in gevangenissen

Op vrijdag 13 maart braken rellen uit onder zo’n 900 gevangenen van de Chikurubi Maximum Gevangenis waarbij beter voedsel werd geëist. Een gevangene stierf onmiddellijk en twee anderen later, terwijl er ten minste drie gevangenisbewakers onder de 11 mensen waren die ernstig gewond raakten. Wij roepen de betreffende autoriteiten op een dringend onderzoek in te stellen naar het ongelukkige incident – dat tal van vragen opriep die moeten worden beantwoord.

Ten eerste moet het onderzoek de huidige omstandigheden vaststellen waaronder gevangenen leven in Chikurubi en in andere gevangenissen in het hele land. Wij horen dat de vechtende gevangenen al lang klaagden over de armzalige voedselrantsoenen, waarbij de autoriteiten nauwelijks aandacht besteedden aan hun grieven. Het onderzoeksteam moet de redenen onderzoeken achter het falende optreden van de gevangenisambtenaren om de tragische rel te voorkomen. Het is noodzakelijk uit te zoeken waarom men de situatie zo erg liet verslechteren.

Wij begrijpen niet waarom de gevangenen moeten lijden onder voedselproblemen terwijl de afdeling penitentiaire diensten verschillende landbouwbedrijven heeft in het hele land. Waarom zijn de boerderijen niet productief ingezet – zoals vroeger het geval was? Is er enige landbouwactiviteit gaande op die boerderijen? Hebben sommige hoge ambtenaren het land misschien overgenomen voor persoonlijk gewin? Zelfs als de overheid niet genoeg geld kan leveren voor rantsoenen en de werking van de boerderijen, zijn er zeker vele niet-gouvernementele organisaties die bereid zijn te helpen.

We zouden ook willen weten of de afdeling adequaat beleid heeft om voedselzekerheid en andere essentiële diensten in de toekomst te garanderen. Zelfs als er blauwdrukken zijn blijft het mogelijk dat er van de kant van de directie geen wil is om beleid om te zetten in praktisch handelen. Al lange tijd zijn er zorgen over ongunstige omstandigheden in de gevangenissen. Waarom zijn de betrokken autoriteiten er dan niet in geslaagd deze zaak aan te pakken?

Het lijkt erop dat het departement van penitentiaire diensten op een slappe manier wordt geleid. Het gaat iemands verstand te boven hoe de gevangenisbewaarders werden ontwapend door de gevangenen. Dit laat duidelijk zien dat de autoriteiten laks zijn met beveiliging. Er werden slechts een paar bewakers ingezet om toezicht en controle te houden over zo’n groot aantal gevangenen. Er is ook de mogelijkheid van corruptie en medeplichtigheid onder de bewakers. Het blijft mogelijk dat sommige van hen wisten wat er ging gebeuren, maar voor bepaalde gunsten de situatie uit de hand lieten lopen. We hebben gelijksoortige berichten gehad in het verleden, waarbij bewakers samenspanden met gevangenen om ontsnappingen in scène te zetten.

Het onderzoeksteam moet voor de dag komen met krachtige aanbevelingen over welke acties en strategieën moeten worden aangenomen, niet enkel om soortgelijke tragedies te voorkomen in de toekomst, maar ook om te garanderen dat de gevangenissen op een menselijke manier bewoonbaar worden.