Hoofdredactioneel commentaar 28-10-2014

Leidt Grace nu de regering?

Grace Mugabe’s recente tour door het hele land gaf veelzeggend aan dat zij zich mogelijk ongepast bemoeit met regeringszaken en ze manipuleert. Buiten het gebruik van publieke middelen voor persoonlijke zaken suggereren haar uitlatingen, zoals ze haar politieke vijanden aanvalt, dat ze mogelijk vertrouwelijke regeringsinformatie krijgt.

Het detail dat ze onthulde geeft aan dat ze mogelijk toegang heeft tot geheime staatsinformatie die gewoonlijk is voorbehouden aan het Staatshoofd. Zij gebruikte deze informatie blijkbaar om Joice Mujuru, de nationale en Zanu (PF)’s vice president haar vet te geven.

Nogmaals, het lijkt alsof ze de bevoegdheden van haar echtgenoot had ontwrongen door commentaar te hebben over wie een nationale vice president zou moeten zijn, waarbij ze zo ver ging dat ze er bij Mujuru op aandrong ontslag te nemen of royement onder ogen te zien. De lijn tussen partij- en regeringszaken is zeer dun als het gaat om Zanu (PF).

Terwijl Grace mogelijk haar eigen opinies heeft geventileerd is haar positie netelig geworden door het feit dat ze de First Lady is en wat ze ook zegt kan niet anders worden geïnterpreteerd dan binnen een bepaalde context. Ze heeft ook gesproken met presidentieel gezag en herinnert haar publiek er steeds aan dat zij de vrouw van de president is. Met andere woorden, het klinkt alsof zij spreekt uit naam van Mugabe. Om de zaak nog erger te maken heeft hij zich steeds heel stil gehouden.

Recente berichten beweren dat Grace gebruik maakt van de gevorderde leeftijd van haar echtgenoot – het gaat zelfs zover dat ze hem dicteert met wie hij wel of niet zou moeten omgaan, zelfs binnen het terrein van regeringszaken. Deze berichten worden niet officieel ontkend.

Wij delen daarom een diepgewortelde bezorgdheid dat Grace zich zou kunnen inlaten met regeringszaken. Zij heeft geen grondwettelijk recht om het op zich te nemen uit naam van haar man de regering te leiden – ongeacht hoe seniel hij zou kunnen zijn. Dit zou een zeer slecht precedent scheppen. Mugabe is degene die momenteel gemachtigd is Zimbabwe te besturen – ondanks de controverse die aan zijn uitverkiezing van afgelopen jaar hangt. Er is geen ruimte voor een gevolmachtigde omdat hij niet officieel onbevoegd is verklaard.

Er bestaat een grote kans dat als het Grace – net als trouwens iedere andere First Lady –  zou worden toegestaan zich in te laten met regeringszaken, zij gemakkelijk staatsinstellingen en systemen zou kunnen manipuleren om haar eigen belangen te behartigen.

Vandaag de dag is de bewindspartij verwikkeld in een bittere factionele strijd waarbij de jachthonden zich positioneren om Mugabe op te volgen. Grace heeft haar zaak niet geholpen door zich aan een van de facties te verbinden. Zij zou regeringsprocessen kunnen misbruiken om de belangen van degenen in haar kamp te bevorderen, ten koste van het Zimbabweaanse publiek. Zij moet – op de een of andere manier – in bedwang worden gehouden.