Hoofdredactioneel commentaar 16-9-2014

Nieuwe belastingen averechts

De wanhopige aandrang van de regering om alle inkomsten waar ze de hand op kunnen leggen op te lepelen om de nationale schatkist aan te vullen verergert de misère van het volk. Aangenomen dat de regering geld nodig heeft om zowel hun programma’s en projecten te financieren, als het betalen van duizenden ambtenaren.

Echter, zoals de vroegere minister van Informatie en Communicatie Nelson Chamisa zei, je hoeft arme Peter niet te beroven om arme Peter te betalen. Wat hij bedoelde was dat het averechts werkt arme mensen het kleine beetje dat ze hebben af te pakken en ze daarvan een fractie terug te geven, want daarmee zij ze slechter af.

De regering heeft een aantal Machiavelliaanse tactieken beraamd in een uiterste poging het binnendruppelen van geld in de schatkist te vermeerderen. Men begon met een tactiek van verschroeide aarde tegen bedrijven die in gebreke waren gebleven met het betalen van verschillende vormen van belasting. Omdat het wettig is dit te doen en onwettig voor bedrijven om belasting te ontduiken is wijsheid gewenst.

Het belangrijkste wat de regering, vooral via de Zimbabweaanse Belastingdienst (ZIMRA), had moeten doen was de redenen bestuderen waarom de ondernemingen geen belasting kunnen betalen. Het is inderdaad waar dat sommige van hen de belastingen wilden ontwijken ondanks dat ze winst maakten.

Wij zijn ons ervan bewust dat de Zimbabweaanse handel en industrie dienaar zijn geworden van corruptie en wanpraktijken middenin een cultuur van streven naar superwinsten.

Het is echter zonder twijfel juist te veronderstellen dat de meerderheid van de bedrijven geen belasting kon betalen vanwege de vijandige economische omgeving waarbinnen ze vechten om te kunnen werken. Het is geen geheim dat honderden bedrijven de afgelopen jaren zijn ingekrompen omdat ze slachtoffer werden van de macro-economische crisis die werd gekenmerkt door tekorten aan stroom, inkrimpende markten, de hyperinflatie van afgelopen jaar, krachtige concurrentie van geïmporteerde goederen, lage liquiditeit en schaarste aan reserveonderdelen.

Veel firma’s hebben hun werkzaamheden drastisch teruggeschroefd en personeel ingeperkt om de broekriem aan te halen. Ze hebben grote verliezen geleden en vechten feitelijk om drijvend te blijven – laat staan belasting te betalen.

ZIMRA’s aanname van een een-maat-passend-voor-allen aanpak hielp helemaal niets. Ze hadden beter hun gerechtelijke bevelen tot invordering van schulden kunnen aanpassen om ervoor te zorgen dat de bedrijven aan het werk blijven – en daarmee tenminste enige werkgelegenheid bieden aan wanhopige Zimbabweanen. Zoals het er nu voorstaat zullen de strenge beslagleggingregelingen sommige van de bedrijven uitschakelen, de werkloosheid opdrijven en uiteindelijk de kip die het ei legt ombrengen.

De regering is ook hard bezig om het informele zakenleven* te gaan belasten. Wat ze lijken te ontkennen als ze dat uitkomt is dat de meeste mensen die in de informele handel zitten moeten vechten om rond te komen. Om de dingen nog erger te maken introduceerde minister van Financiën, Patrick Chinamasa, afgelopen week  een nieuwe stortvloed aan maatregelen bedoeld om het bijeengaren van inkomsten te verhevigen.

Hieronder vallen zowel een naheffing op radiozendtijd als hogere belastingen op geïmporteerde goederen en brandstof. Deze maatregelen zullen alleen maar leiden tot krasse prijsverhogingen en meer armoede.

*informeel zakenleven, de informele handel, handel waarop het belastingcircuit niet van toepassing is, zoals ruilhandel, straathandel, enz. vert.