Hoofdredactioneel commentaar 8-03-2011

In Zimbabwe wordt deze week een belangrijke conferentie over buitenlandse investeringen gehouden.

Ongelukkigerwijs werd verwacht dat President Robert Mugabe er een toespraak zou houden – wat het geheel zonder meer afzwakt.

Gegeven zijn openlijke vijandigheid jegens Europese en Amerikaanse investeerders en het recente ontwrichten van bedrijven door hordes dronken Zanu (PF) militia’s, zien we niet in hoe Mugabe’s aanwezigheid bij zo’n conferentie hoe dan ook het verloop zou verbeteren, het eindresultaat zou tegemoetkomen, of enige investeerder over zou halen tot het steken van geld in Zimbabwe op dit moment. Hij zou potentiële investeerders kunnen beloven wat ze willen. Hij zou ze kunnen betoveren. Maar investeerders pas op! Wat hij zegt is niet wat u krijgt!

Verwacht wordt dat bij de huidige Parlementszitting een wijziging op de Wet op Inheemsheid en Economische Zelfbewustmaking wordt goedgekeurd die iedere zakenman de schrik van zijn leven zal bezorgen. Hoewel de formulering onschuldig lijkt, heeft die vergaande gevolgen. Hij stelt de verantwoordelijke minister in staat om veeleer belastingschattingen van "zaken" uit te voeren dan alleen maar van "bedrijven", met het oogmerk ze in te pikken.

Wij weten allemaal dat Zimbabwe directe buitenlandse investeringen heel hard nodig heeft. Het is de enige manier om banen te scheppen, onze sukkelende economie nieuw leven in te blazen en een eind te maken aan onze zielige en demoraliserende afhankelijkheid van westerse humanitaire hulp.

Ons land biedt immense mogelijkheden voor investeerders. Maar elke serieuze zakenman moet gepaste ijver aan de dag leggen en de zekerheid van zijn investering overdenken. Men zou, luisterend naar de boodschap die van Zanu (PF) komt, uiterst dom, onbesuisd en achteloos zijn om in dit stadium zelfs maar investeringen te overwegen.

Zanu (PF) heeft geen geheim gemaakt van het feit dat men vastbesloten is bedrijven met buitenlandse eigenaren over te nemen. De partijkopstukken stellen zich al op om winstgevende bedrijven in te pikken zoals ze dit deden met de grote commerciële landbouwbedrijven in 2000. Mugabe moedigt dit aan omdat het de enige manier is waarop hij het geboefte aan zijn kant kan houden en aan de macht kan blijven.

De invasie deze week van de in Zuid-Afrikaanse handen zijnde firma Easipark door Mugabe’s schurken is een duidelijk signaal dat niemands onderneming veilig is zolang Zanu (PF) aan de macht is. Er gaat geen week voorbij zonder dat er wordt uitgevaren tegen de zakengemeenschap. Nestlé was het mikpunt van Mugabe’s toorn tijdens het lanceren van de zogenaamde "antisancties"- petitie.

Hij gaf zijn minister van Inheemse Zaken instructie het bedrijf in te nemen omdat het had geweigerd melk te kopen van zijn melkbedrijf. "Zeg ze dat je werd gestuurd door Gushungo", schreeuwde Mugabe.

Het bedrijf dat eigendom is van de invloedrijke Zuid-Afrikaanse zakenman Patrice Motsepe kreeg onlangs een verbaal pak rammel omdat het zijn winsten uit het land meenam. Neem me niet kwalijk, maar dat is wat buitenlands investeren betekent. Iedere zakenman wil iets terug van zijn investering. In ruil daarvoor schept hij werkgelegenheid, betaalt ter plaatse voor goederen en diensten, draagt bij aan de schatkist door belasting te betalen en in het algemeen door de economie te steunen. Moeten we werkelijk deze elementaire lessen in economie bijbrengen aan ons staatshoofd?

Zimbabwe ondertekende dit jaar een investeringbeschermingsovereenkomst met Zuid Afrika.

Voordat de inkt zelfs maar droog is, verscheuren ze die alweer. En we zijn niet vergeten dat Didymus Mutasa* eens zei: "Deze overeenkomsten zijn het papier waar ze op geschreven zijn niet waard."