INHOUD

JOHN VAN ERVE

CUBRA HOME

John van Erve

Spitsroeden lopen


Allemaal kennen we deze uitdrukking wel. Eigenlijk staat het voor het afleggen van een moeilijke weg, maar dan in figuurlijke zin. Iemand die daarbij iets minder goed heeft gedaan, moet schuld bekennen en incasseren dat hij wordt uitgelachen. Een meer bekendere betekenis van dit gezegde is, dat er behoedzaam te werk moet worden gegaan bij het klaren van een klus.

In één van de begraafboeken van Tilburg stond het begraven geregistreerd van een Engelsman. Deze werd op het kerkhof te Tilburg begraven op bevel van de drossaard.

Bron: (RAT) Tilburg begraaflijst 1747-1752 (Nederduits-gereformeerd), f.15v

 Onderzoek in het protocol van attestatiën en preparatoire informatiën wees uit, dat op 13 december 1748 de schepenen Van Meurs, Conradi en Mans door drossaard Pieter van Hoven naar de woning van Lambert Segers aan de Hasselt te Tilburg werden gestuurd. Johan Roessing vergezelde de schepenen als gezworen klerk van de secretaris en was belast met het notuleren van de bevindingen.

 In de schuur van Segers vonden zij het dode lichaam van een man, die gekleed was in een swarten rock en een roode camisool met witte koorde. Het leek volgens de schepenen op een Engels uniform.

Ondertussen was ook chirurgijn Francis de Meij ter plaatse gekomen. Hij verrichtte een lijkschou-wing, maar kon geen dodelijke verwondingen vinden. Wel trof hij op de rug rode en paarse strepen aan. Het leek er volgens de chirurgijn op, dat dit het gevolg zou kunnen zijn van een spitsroede. Ook vond hij dat de voetzolen rood waren.

 Lambert Segers vertelde de schepenen, dat deze man de avond tevoren bij hem aan huis was gekomen. Segers had hem een boterham gegeven en liet hem in de schuur slapen. Die nacht is Segers nog enkele keren bij de man gaan kijken. Maar de volgende ochtend trof hij hem dood in de schuur aan. [1]

 Als een militair zijn plicht niet op de juiste wijze verrichtte kon hem de straf van de spitsroede worden opgelegd. Hij moest in dat geval met ontbloot bovenlichaam tussen twee rijen soldaten lopen. Deze soldaten waren voorzien van puntige stokken, waarmee zij hem op de rug sloegen. Voor de militair, die deze straf moest ondergaan, was het een grote vernedering. Niet zelden moesten de gestraften het met de dood bekopen.

 

Bron: www.historiek.net/spitsroeden-lopen/53011

 Over de rode voetzolen werd door de chirurgijn geen verklaring gegeven. Maar mogelijk is deze soldaat nog eens extra gestraft met het met een stok slaan op de voetzolen. Naast het spitsroeden lopen een andere zeer pijnlijke straf.

 Nieuwegein, oktober 2016

 John van Erve

 [1] (RAT) Tilburg en Goirle ORA R632, ongef. (13-12-1748)