Het
gorgelrijm - Introductie
U
heeft vast wel eens gehoord van ‘De Blauwbilgorgel.’ Het is één van
de rijmen uit de serie gorgelrijmen van C. Buddingh, die leefde van
1918-1985. ‘De Blauwbilgorgel’ ontstond nadat iemand de schrijver had
verteld over een Engels verhaal voor kinderen, waar een ‘bluebillgurgle’
in voor kwam, een woord dat de schrijver meteen fascineerde. Tussen 1943
en 1985 schreef Buddingh’ 73 gorgelrijmen, beginnend met ‘De
Blauwbilgorgel’ en eindigend met ‘De Wems.’ Ze zijn te vinden in het
boekje C. Buddingh’ Alle gorgelrijmen (met illustraties van Wim
Hofman), uitgegeven door de Bezige Bij.
Sinds
Buddingh’, als kleine jongen, de uitspraak: "Ik zag twee vliegen
vliegen maar er was geen ene bij bij" hoorde, wist hij dat taal iets
is waar je mee kunt spelen. "Jongleren met woorden," zoals hij
het noemde. In het gorgelrijm verlaat C. Buddingh' de realiteit volledig.
Zijn versjes bevatten absurde woorden die hij zelf bedenkt en die bepaalde
associaties oproepen.
In
het voetspoor van en met een knipoog naar Cees Buddingh’ heb ik in 2004
enkele verzen geschreven die zijn geďnspireerd door zijn gorgelrijmen.
Ofschoon de schrijver het mooiste gras ongetwijfeld al voor mijn voeten
heeft weggemaaid wil ik ze de lezer niet onthouden. Het zijn de
gorgelrijmen Beslijster en Magazaze (hieronder) alsmede de
gedichten Triestig dierenverhaal en De Gordtse gorgeldierentuin.
Oosterhout,
maart 2005
Beslijster
Beslijster
zit daar, heel alleen
te
knozen in een boom
niet
dat zij in retraite is;
zij
is niet echt heel vroom
Ze
hebben haar verbannen want
zij
draait haar woorden om
ze
schoeren en ze schieren en
ze
vinden haar heel dom
Beslijster
weet wel hoe het hoort
maar
ach, dat is zo saai,
zij
vindt de Gaaise Vlaam veel leuker
dan
de Vlaamse Gaai
Zo
weet ze er nog wel een paar
maar
die zijn niet echt bijster
en
zij heet liever lijsterbes
dan
zo gewoon: beslijster.
februari
2004
Magazaze
De
jonge zalat Magazaze
die
raakte versluks in extase
toen
zij onlangs in Varibaarde
met
een Rapatazelaar paarde
ze
was heel verdreusd - moet u weten -
haar
galamalarem vergeten
dat
zorgde voor grote kolorum
toen
zij geraakte in bolorum
want
sluks ná haar wilde wolage
goroorde
haar woms tot bolage,
ze
wiggelde en ze vertorde,
haar
luren en turen verporden
Zij
kwaarde en kworde en kweurde
toen
plots haar volarium scheurde
en
zij, als een riezende rarem
de
zweuren verbeet in volarem
de
jonge zalat Magazaze
deed
parat en tarat verbazen
toen
zij een zeer overbehaarde
Zalarapatazelaar
baarde
De
kloks van dit vers, hier te lezen,
is
door Magazaze bewezen:
begeeft
u zich in paratarem
vergeet
nooit uw galamalarem.
januari
2004
