CuBra

Happen uit de muur

 

Huub Moonen

 

 

 

Happen uit de muur

Waar zijn ze toch allemaal gebleven? De vrijplaatsen voor de snelle vette hap, de automatieken. Het wemelde ervan in mijn losbandige jeugdjaren. Strategisch gelegen nabij bioscopen en cafés. Niet dat ik ze allemaal heb bezocht, zo vorstelijk was mijn traktement nou ook weer niet, maar degenen die zich binnen mijn uitgaansgebied bevonden toch wel. Hun hoogconjunctuur viel vaak samen met de kleine uurtjes, wanneer de kroegen sloten. Horden van hongerige cafébezoekers overspoelden gretig de nabije automatiek. De genuttigde alcoholische versnaperingen hadden dan al vaak de hand van de knip gehaald, de zuinigheid verdrongen en de smaakpapillen verdoofd. Die paar kwartjes voor een moment van een warm en voldaan gevoel konden er dan ook nog wel af.

Elke automatiek had wel een snack die ook mij verleidde tot deelname aan dit massale vreetfestijn. La Cotelette, op de Korte Heuvel, een nierbroodje of kalfskroketje. Jan Pijnenburg, een sateetje. Bij automatiek Harrie- beter bekend als d’n buik- op het St. Annapleintje, een vliegende schotel. Een soort platte hamburger, pittig gekruid met een scherpe pindasaus. Het water loopt me weer in de mond, nu ik het opschrijf. De Hap op het Piusplein, met joekels van bamiballen. Een paar honderd meter verder in de Piusstraat zat Bon Appetit, die had –vooral in zijn beginperiode- zalige dunne friet zelfgemaakt en royaal verstrekt. Piccadilly in de Stationsstraat, schuin tegenover de bioscoop, had zover mijn herinnering reikt geen specifieke uitschieter, maar wel een smakelijk assortiment. Bakker Rutten, hoek Heuvel/Telegraafstraat, niet echt een automatiek in de zin van het woord, die had drie of vier rijtjes automaten waar je een worstenbroodje of kroketje kon trekken. Charley in de Koestraat en natuurlijk de overtreffende trap aller automatieken, broodje Jantje aan het NS-plein.

Broodje Jantje was meer dan een automatiek alleen. Het was een instituut, een begrip in Tilburg. Vanuit zijn uitvalsbasis ‘De Nieuwe Slagerij`, een meter of 20 verder op het plein, verwierf hij zich via zijn automatiek een status die hem qua naamsbekendheid op één lijn plaatste met locale coryfeeën. Zijn tent puilde altijd uit, zelfs de ruimte voor zijn zaak was altijd overvol. Tijdens de nachtelijke uren raakte de gemoederen er nogal eens verhit, wat dan niet zelden uitmondde in een knokpartijtje. Toch kwam ik alleen bij Jantje als de nood zeer hoog was. Ik vond het er namelijk maar een morsige bedoening. Jantje met sigaar in de mond voor het frietvet, werkte bij mij ook niet smaakverhogend. Zelfs zijn befaamde handelsmerk het broodje Jantje, wettig gedeponeerd of niet, behoorde niet tot mijn persoonlijke favorieten. Dit in tegenstelling tot een zwager van me. Die was er aan verslaafd. Wanneer hij Jantje passeerde moest en zou hij er eentje verorberen, ongeacht uur of tijd. Mijns inziens onbegrijpelijk, want hij was op het gebied van eten en drinken tamelijk kieskeurig en nogal vies uitgevallen. Uiteindelijk heb ik hem toch van zijn verslaving afgeholpen. En met een satanisch genoegen, mag ik wel zeggen. Hij stond weer, met een gelukzalige blik in zijn ogen, aan een Jantje te kluiven. Opeens zag ik een fors uitgevallen en zwartgeblakerd sliertje ui aan de zijkant van zijn broodje bungelen. Dus ik zeg tegen hem; ‘Man, wat sta jij nou te vreten, daar zit een muis tussen`. Hij meesmuilde, maar zijn hapjes werden allengs kleiner. ‘Kijk dan, eigenwijze eikel` vervolgde ik ‘ge ziet zijn staartje van hier uit al wiebelen`. Hij keek ernaar, walgde en met alle kracht die in hem was smeet hij zijn ‘restantje` Jantje in de afvalbak. Terwijl hij kokhalzend en gekke bekken trekkend stond te spugen, stond ik me haast te benatten van het lachen. Hoewel hij wat pissig was om mijn ongein was hij definitief genezen van zijn zucht naar Jantjes. Dit tot volle tevredenheid van zijn vrouw, overigens. Misschien is het wel gepast om Jantje de Kort alsnog mijn excuses aan te bieden voor mijn bijdrage aan zijn inkomstenderving. Bij deze gedaan, al heb ik niet de indruk dat hij daardoor aan de bedelstaf is geraakt.