Nieuwe Tilburgsche Courant - zaterdag 20 december 1924

 

 

Van vroeger dagen 53: Uit Korvel's Parochieel leven

 

De bouw der nieuwe R.K. Kerk op Korvel, een dier gebeurtenissen, welke met gulden letteren in de geschiedenis van Katholiek Tilburg geboekstaafd is, werd aanleiding tot het verzamelen van gegevens uit Korvel's parochieel leven. Zooveel mogelijk in chronologische volgorde mogen we, in vervolg op vorige opstellen, enkele dier merkwaardige zaken of voorvallen hierna voor onze stadgenooten de revue laten passeeren.

- Ten behoeve der Korvelsche R.K. Pastorie werd op 26 Oct. 1850 het huis van mevr. de Wed. Jellinghaus gekocht.

- In de pastorele woning werd den 30en Aug. 1854 onder voorzitterschap van den Z. Eerw. heer H. Zomers, Deken van het district Hilvarenbeek, die door Z.D.H. Mgr. Zwijsen, Aartsbisschop van Utrecht en Apostolisch Administrateur van 's-Hertogenbosch, daartoe gemachtigd was, het Kerkbestuur opgericht volgens het Algemeen Reglement, uitgevaardigd 10 April 1854. Naast Pastoor H.A. van Dooren, werden als kerkmeesters aangesteld de heeren J.H.A. Diepen, Jacobus van Roessel, J.B.J. Jansen en Antonius van de Ven. Hierna liet de heer Diepen zich de benoeming tot secretaris en Jansen die tot penningmeester welgevallen.

- De consecratie der kerk, door Mgr. Zwijsen, had plaats op 9 Sept. 1856, terwijl als bijzonderheid hier vermeld kan worden, dat het altaar dezer kerk een tweede maal geconsacreerd is door Mgr. Godschalk op 17 November 1891, wijl zij eenige jaren te voren was geënsacreerd door het schenden van het sepulcrum.

- In 1856 kwam het eerste orgel uit de kapel van het Seminarie te Culemborg.

- Bij gelegenheid van het 25-jarig huwelijksfeest van J.H.A. Diepen werd de kerk in 1866 met drie groote troonstoelen verrijkt.

- In 1884 liet Johannes Smulders de kerk geheel met gas verlichten. De kosten dezer installatie beliepen f 578,-.

- In 1885 had de polychromie van het priesterkoor, geteekend door P.M. van den Boer en geschilderd, doch hier en daar verbeterd, door L.C. Hezenmans, plaats. De kosten hiervan beliepen in totaal f 2.247,26.

- In 1891 schonk Pastoor Brouwers 't vergulden van het hoogaltaar.

- Bij het 25-jarig Priesterjubilé van Pastoor van Besouwen op 3 Juni 1907 bracht eene collecte in de parochie op de som van f 2.400,-. Hiermede werd dien pastoor ter eere een hem bijzonder aangename daad gesteld, namelijk de vernieuwing en vergrooting van het kerkorgel. Dat orgel werd tevens in twee deelen gesplitst, zoodat het hemellicht milder zijn stralen kon werpen in de nogal duistere kerk. Te dien einde werd bij voormelde som uit de kas van de H. Familie en der Congregatie nog f 2.000,- gevoegd, benevens het batig saldo dat de kerk dit jaar had kunnen boeken.

- Bij het 25-jarig Priesterjubilé van Pastoor J. van Gelder, op 26 Juni 1917, bracht de collecte in de parochie en van eenige andere milde gevers op de som van circa f 11.000,-, die bestemd werd als stamkapitaal voor een vroeg of laat te bouwen nieuwe kerk, welke thans reeds in gebruik is.

- Van het Bisdom ontving het kerkbestuur uit het fonds voor St. Antoniuskerken tot bouwing der nieuwe kerk f 30.000,-.

- 18 Mei 1854 diende Z. Hw. J.P. Deppen voor de eerste maal aan 97 Korvelsche kinderen het H. Vormsel toe. Van 16-20 Februari 1855 gaven de Paters Redemptoristen ter gelegenheid van het jubileum door Z.H. Paus Pius IX in de Korvelsche kerk de eerste Missie, terwijl op 27, 28 en 29 Mei 1855 een plechtig triduüm ter eere van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria met den grootsten luister en godsvrucht gevierd werd.

- De aanbesteding en bouw der oude Korvelsche kerk geschiedde in gedeelten. Nadat in 1852 de kerk zoover voltooid was dat de Diensten konden geschieden, is in de maand Maart 1856 de aanbouw van den voorgevel der kerk aangenomen door J. Ader, Mr. Metselaar, voor de som van f 4.590,-. Toen het uiterlijk daarmede voltooid was, werd den 9en September 1856 de kerk plechtig geconsacreerd door Z.D.H. J. Zwijsen.

- De eerste fraterschool op Korvel werd 26 Juli 1869 ingezegend.

- De malaise van tegenwoordig maakt ter opbeuring van beproefden niet ondienstig te memoreeren, hoe in 1873 een triduüm gehouden is, "voorgeschreven om de drukkende tijdsomstandigheden" zooals de kroniekschrijver zich uitdrukte. Was in 1870 'n jubilé gevierd door Paus Pius IX, in 1879 geschiedde zulks door Z.H. Paus Leo XIII.

- Den 21en December 1889 is priester gewijd de eerste van Korvel's zonen, die sinds het bestaan der parochie den geestelijken staat heeft aanvaard. Het was de Eerw. Pater Trappist Leo - in de wereld genaamd Petrus Joannes Wagemans. Dit geschiedde in het Seminarie te Luik door Z.D.H. Mgr. Victor Doutreloux. Zijne eerste H. Mis heeft hij opgedragen den 22en December 1889 in de abdij der E.E. P.P. Trappisten te Achel.

- De tweede priester dezer parochie is de Eerw. Heer Franc. Priems, die den 31en Mei 1890 in de Kathedraal van St. Jan door Mgr. Godschalk tot priester werd gewijd. Hij was echter de eerste van Korvel's Priesters, die in de parochiekerk de H. Mis gelezen heeft, nl. 18 Juni, en den 24en Augustus d.a.v. zijn eerste plechtige H. Mis alhier heeft gecelebreerd.

- Bij gelegenheid van zijn 40-jarig kerkmeesterschap, en om andere goede diensten, werd de heer J.H.A. Diepen bij besluit van 14 November 1890 door Z.H. Leo XIII benoemd tot Ridder der Orde van den H. Gregorius den Groote.

- Op 1 Juli 1891 des namiddags werd de stad Tilburg, en niet het minst de parochie Korvel, door een geweldigen hagelslag, die den geheelen oogst vernielde, geteisterd. Het hagelen hield een kwartier aan, terwijl er steenen bij waren ter grootte van een duivenei, zegt de kroniekschrijver. Ook de kerk had er onder te lijden, want aan de Westzijde werden niet minder dan 190 grisaille-ruiten stukgeslagen, terwijl een verbindingsmuur der nog niet voltooide zusterschool omwaaide.

- 17 November 1891 werden door Mgr. Godschalk in een looden kistje van het nieuwe gepolychromeerd altaar bij de 2de Consacreering neergelegd de reliquieën, welke ook voordien de kerk reeds bezat, van de H.H. M.M. Prosper en Valentinus; voorts de consecratieakte van het altaar benevens de vorige consecratieakte van kerk en altaar. Het altaar werd toegewijd aan den H. Dionysius, Mart. Deze plechtigheid begon om zeven uur 's morgens. Er werd een feestdag voor Korvel van gemaakt door er de plechtige inzegening van de pas opgerichte zusterschool aan te verbinden, terwijl Mgr. in den namiddag de nieuwe fraterschool bezocht. Kinderoptocht en processie, vlaggentooi en muziek. Voor het diner kwam de fanfare van Korvel "L'Echo des Montagnes" een aubade brengen aan den Bisschop. De schoolkinderen werden getracteerd op krentenbollen en chocolade, en kregen een herinneringsprentje. De pastoor kon aan Mgr. mededeelen, "dat geen enkel meisje de openbare school nog frequenteerde, en dat allen bij de Zusters ter school gingen". Z.D.H. verrichtte alle plechtigheden met zijn gewonen ijver en kracht; niemand had durven vermoeden dat dit zijne laatste Pontificale functie buiten Den Bosch zou zijn. Mgr. Godschalk overleed reeds 2 Januari 1892.

- In 1899 schonk een eenvoudige wolpluister, Mej. Anna Bogaers, eene fondatie aan de kerk met bestemming er een kruisweg voor aan te schaffen. De mooie staties, die ook in de nieuwe kerk overgebracht zijn, en vervaardigd door den kunstenaar Van der Geld uit 's-Bosch, zijn 11 April 1892 door Pastoor Brouwers in de parochiekerk opgericht en gebenediceerd.

- 24 Juni 1892, feestdag van St. Jan Baptist, werd door Pastoor Brouwers de Kapel ingezegend en installeerden zich de E. Zusters voorlopig in het huis van den heer J. Diepen, terwijl in 1894 de Zusters begonnen zijn een eigen huis te bouwen in het Korvelsch Hoekje op een door voornoemden pastoor aan de kerk geschonken terrein. Dit huis is in begin Mei 1895 betrokken. Hier werd haast mede gemaakt, omdat men er in wilde wonen bij den plechtigen intocht van Hare Majesteit Koningin Wilhelmina en derzelver Moeder de Regentesse.

- In 1897 werd het oude torenklokje verwisseld met een nieuw, 285 kilo zwaar, en vervaardigd door A. Fritzen te Aarle Rixtel, kostende f 388,-.

- De kerkbouw welke in 1924 een feit geworden is, was reeds in 1897 in de pen, toen werd een begrooting van 22 à f 25.000 gemaakt en een tekening vervaardigd voor de vergrooting der kerk. Ook werd het denkbeeld geopperd om de parochie van Korvel te verdeelen, aangezien een groot gedeelte Haringseind, Akker en Bredascheweg op enkele uitzonderingen na nooit de parochiekerk bezochten, dus ongekend en bijna onbeheerd bleven. Kapelaan B. Janssen toonde zich genegen de nieuwe parochie op te richten en Mgr. v.d. Ven nam dat aanbod in dank aan, en benoemde Z. Eerw. als toekomstige pastoor der nieuw op te richten St. Annaparochie.

- 19 Juni 1899 is aan het reeds bestaande kerkhof der parochie Korvel volgens een machtiging der kerkelijke overheid van 28 Mei 1899, No. 1222, een nieuw gedeelte bijgevoegd en plechtig ingewijd.

- Eind 1904 en begin 1905 is de oude pastorie gesloopt, nadat de nieuwe was betrokken den 28en November 1904. In December van hetzelfde jaar was ook het patronaat opgericht in een eigen tehuis, gebouwd door A. v.d. Hout en de Fa. H. v.d. Weegen. Hier is het de gelegenheid om ook de "Korvelsche Kring" te memoreeren. In de herinnering van talrijke Korvelschen leven de dagen en avonden van gezellig samenzijn en nuttig bijeenkomen in aangenaam herdenken voort. Op te halen van muziek- en tooneeluitvoeringen, zang en spel, ziekenfonds en spaarkas, dat doet de verleden dagen van vóór 1913 herleven.

- 21 September 1905 bracht de telegraaf 't ontzettende doodsbericht van Kapelaan J.H.M. Volker, die op zijn reis naar het H. Land ziek te Constantinopel achtergelaten was, na 4 dagen aldaar in 't Fransche hospitaal verpleegd te zijn. De deelneming was allerzijds groot. Een solemneele lijkdienst voor zijn zielerust werd te Korvel gehouden den 27en September door den Deken der stad A.D. Smits. Op verlangen van zijn grijzen vader werd het stoffelijk overschot vanuit Constantinopel naar zijn geboorteplaats Veghel vervoerd.

- Bij gelegenheid van het Kerstfeest van 1908 werd het gouden bestaanjubilé der H. Familie op plechtige wijze gevierd en een triduüm gegeven door den Pater Redemptorist Voets.

- Op 22 Maart 1915 was het de eerste maal dat Z.D.H. Mgr. A.F. Diepen 't H. Vormsel toediende. Dit geschiedde in de parochiekerk te Korvel, waar Mgr. bijzondere familierelaties bezat.

- 5 Mei 1916 stierf de koster J.H. Duyvekam, die gedurende ruim 38 jaren dit ambt had waargenomen.

- 12 Febr. 1920 trof de parochie een gevoelig verlies door het overlijden van den heer Rudolf Diepen, in leven lid van het R.K. Kerkbestuur en lid der Eerste Kamer der Staten-Generaal.

 

A.J.A.C. VAN DELFT