Banner: Portretfoto van Lechim. Collectie Piet van Beers

 

© 2021

Ben van de Pol, Stichting Cultureel Brabant, Erven Lechim

 

Stichting Cultureel Brabant heeft zich ingespannen om in contact te komen met de erven Lechim. Deze inspanningen hebben niet geleid tot enig contact. Wie van mening is rechten te kunnen ontlenen aan de publicatie van Lechims verzen op CuBra, kan daarover in contact treden met de Stichting Cultureel Brabant.

 

Lechim - Michel van de Ven

zijn dialectverzen

zoals gepubliceerd in de Tilburgse Koerier

ONDER REDACTIE VAN BEN VAN DE POL

 

1957


 

 

Bij het afscheid

van de Hoogedelachtbare Heer

E.H.J. Baron van Voorst tot Voorst,

Burgemeester van Tilburg.

 

57 05 31   't Wèrrek is tène

 

'nen Burger gao naauw mee pesioen

Die veul veur ons gedaon hee,

'nen Vèchter, die 't in deze tèd

Van zörg en nòòd bestaon hee

Om van 't grotste dörp van 't laand

Mee veul verstaand van zaoken

En stuurend mee 'n vaaste haand

'n Echte stad te maoken.

 

We zeggen gère: "Daank oe wel,

We zullen 't onthaauwen

Wè gij as burgemister hier

Aon wèrrek kost verstaauwen."

We hopen dè den Gròòten Baos

Oe en oew vrouw nog jaoren

In vrede, veurspoed en veural

Gezondhei, maag bewaoren.

 

 

Verkeersexamen

van pl.m. 3000 Tilburgse kinderen.

Wis en zeker zullen er moeilijke

situaties zijn ontstaan, bij het al

of niet beschikbaar hebben van

een geschikte fiets.

 

57 06 07   Ochèrm dè menneke…

 

'k Heb giesteren op 's moeders fiets

Eksaome moete rije

Want 'n ège fietske he'k nog nie

Dè kos 't nog nie lije

'ze Pa had 't zaol omlèèg gezet
'nen Blok aon iedere trapper.

Nou, ik leek Woutje Wagtmans wel

Allènig nog wè rapper.

 

Ik gaaf sekuur de richting aon

Dè dee'k op ieder huukske

En schoof op 't zaol mar hers en geens

Ochèrm wè leej m'n bruukske

Ik heb dörom 't leste stuk

Van  èrmoei moete lòòpe

'n Diploma heb 'k nie gehad

Ik mòòg talkpoeier gaon kòòpe.

 

 

57 06 14   Blènden-zörg

 

Ze zitten in 'n lange rij

De visroei in d'r haanden

Flink bruingebakken deur de zon

Of blauw van 't klappertaanden.

Ieder jaor wir opnuuw langs 't kenaol

Ge meugt er amper praoten

Ze haawen amaol hil sekuur

D'ren dobber in de gaoten.

 

Kèk, dè doe 'nen Tilburger goed

Want zeg me 'ns: "Waor vènde

'n Plaots waor duuzend hengelèrs

Gaon vissen veur de blènden?"

Waorveur de zaokenmeensen trouw

De schonste prèzen gaven

Tot veurdeel van 't instituut

Veur de blènden in Grave.

 

 

 

57 06 21   'nen Zonnige Zondag

 

Ik he 't nog nòòt zo wèrm gehad

As 'n zondaggemèrgen

Deurom ging ik mee hil de streup

Fèn naor de Bikse Bèrgen

De kènder namen schuupkes mee

Om in 't zaand te spaoien

En ik heb languit op m'nen buik

Liggen zwèèten en braoien.

 

Toen we naor huis toe zèn gegaon

Begos m'n kroost te jengelen

En hingen aachter op m'nen rug

De lappen vel te bengelen

’n Maondag, nouw toen digget zeer

’k Kos me nie mir verruuren

't Is zund dègge enen dag zon

'n Week laank moet bezuuren.

 

 

 

57 06 28   Mee ons Sjefke naar den optocht

 

Kèk, Sjefke, dè is Lazerus

Vlak aachter de profeten

Mar hoe dè diejen Bisschop hiet

Dè zè’k gelêk vergeten.

En daor die maagdekes, hoe schòòn,

Mee blömkes in d'r hèndjes

Die zie’k ’t liefst van allemol

Die onbedörven klèntjes.

 

Den dieje, mee z'nen langen baord

Dè is 'ne metselèr

En dieje mee dè lang rooi klèèd

Rijdt mee ’n gruuntekèr

Dè is naauw Tilburg op z'n best

Saomen werken en bidden

En daorbij lee de naodruk dan

Natuurlijk op ’t twidde.

 

  

 

57 07 05   Is 't waor of nie…?

 

As ge de kraanten moet geleuven

- Mar hoe geduldig is pepier -

Dan was gadorie van Europa

De wèrmste plak, ’n zondag hier

Nou, ik moet oe eerluk zeggen

Kaauw heb ik nie veul gehad

't Dee me echt waor lol te lezen

"Tilburg was de wèrmste stad."

 

Waor 't wèrmste plekske is gelegen

Dè wies ik al jaorenlang

Waor ’t is wil ik oe wel vertellen

Veur de waarhei zè ’k nie bang

't Wèrmste plekske van de wèreld

Ok al is ze nog zò gròòt,

Dè zal veur ons amaol blève

Bij ons moeder op d're schòòt.

 

 

 

57 07 12   De toer in 't klèn

 

De Toer de Fraans he’k nòòt gezien

Zo’n rès kan’k nie betaolen

Mar ’n Zondag kan ik misschien

M’n schaoi wè in gaon haolen

Dan zèn ’r spanning en lewaai

Die iederèèn verdòóven

Dan gaon de wieltjes raozend rond

In de Ronde van Lòòven.

 

Dè is naauw al de tiende keer

En ik gao zeker kèken

Want ik zè toch wel èrg benuuwd

Wie mee de près gao strèken.

 

………………………………

 

M'n schonvadder, die nòòt nie gao

Die gao naauw wel omdè’tie

Wit dè de winst wordt uitgekeerd

Aon ’t Huis "Marie Goretti".

 

 

 

57 07 19   Al wir iets schôns

 

’t Gao bliksemen in ’t Krökendörp

Veur virtigduuzend gulden

Om giender - aachter in ’t Zaand -

Te bouwen zonder schulden

Nee, gin kentoren of zòiets

Of febrieken om te werken

Mar in zo’n schòne nuuwe wèk

Heuren toch zeker kerken!

 

Zo’n duuzend lotjes, iedere maond

Willen ze gaon verkòòpen

En zeuvenhonderd kolperteurs

Zullen daor mee gaon lòòpen

Die kerken, nou die komen er

Ik ken Tilburg op m'n duimpke

Deurom geef ik Mister van der Aa

Veur ’t plan gère ’n pluimke.

 

 

 

57 07 26   Uitbetaolen van den Dubbeltjespot

 

’n Zondag geven Kriest en Tontje

En Sjef en Sjarel wir 'n rondje

Dan worret riseltaot van ’t spaoren

Omgezet in bier of klaore

Of vatten ze gaauw nog aon ’t buffet

Staondebèèns n sietroentje mèt.

Iederèèn hee ’n gezicht dè straolt

Den dubbeltjespot is uitbetaold.

 

Ze zeggen mekaar wel duuzend keren:

"Veuruit dan, de liste, om ’t af te leren.”

D’r tongen die worren hoe langer hoe rapper

D'r bèènen die worren hoe langer hoe slapper

En bij ’t naor huis gaon zèn ze kwaod

Op die draaiende, wiebelende straot.

Gezeten op de kaaiband worret nog ís herhaold:

"Den dubbeltjes... hik...pot is uitbetaold.”

 

 

 

57 08 16   Welkom Mr. Becht

 

'n Vrijdag hee hil Tilburg fist

Iederèèn zee: "Hij is't'er,

Ge wit wel dieje Mr. Becht

De nuuwen burgemister."

Irst zal onze geminteraod

'm Deftig installeren

En ’s aovonds zullen alle clubs

D'r ège prisenteren.

 

As irsten burger kan ie dan

Vanaaf ’t bordès bekèken

Hoe dè’t volk van de schonste stad

Z’n sympathie laot blèken

We hopen dè’tie z’n talent

’n Lange rij van jaoren

Gebruiken maag, dan zal de stad

Er zeker wèl bij vaoren.

 

 

 

57 08 23   Tilburgs' jeugd-olympiade

 

In d’aander week gao hil de jeugd

Zo dartel as 'n veulen

Aon ’t springen, hollen en zo meer

Op d’Olympische speulen

Ze hoeven van te veuren daor

Gin verklaoring te schrèven

Desse zeker ’t irste jaor

Amateur zullen blèven.

 

Daor gao de sport nog om de sport

Niemand denkt aon betaolen

Want onder kender lèven nog

Olympische ideaolen

Ze vèchten enkel veur de eer

En denken bij d'r ège:

"Den biste wint en moet dörom

Ok de medollie krègen."

 

 

 

57 08 30   Veur de tilevisie

 

Ge wit wel dè Jerusalem

'n Kender-drumband rèk is,

Mar wè ge zeker nog nie wiest

Is dè die ok te kèk is.

Ze haauwen daor al weken lang

Ied’ren dag ripetisie

Want ze moeten ’n Zaoterdag

Slaon veur de tilevisie.

 

Ge begrèpt dèsse daor grots op zèn

En daorveur is ok reeje

Want iederèèn maag zò mar niet

In Hilversum optreeje.

Zo krègt dan Tilburgs’ naom wir klaank

En ik vèn ’t nog veul fènder

Omdè dieje klaank wordt verzörgd

Deur Tilburgs hoop: de kènder!

 

Zaterdag 31 augustus a.s. zal de Jeugddrum-

band "Jerusalem” optreden voor de televisie,

in het programma van de K.R.O., om 5 uur n.m.

 

 

 

57 09 06   De R in de maond

 

’t Goei hebben we wir gehad

De zomer is wir tène

Ál ziede zò nog aaventoe

De zon ’n bietje schènen.

De R die is wir in de maond

Dè heur ik echt nie gère

Want veur mèn is dè mistentèd

De R van zitten Rèren.

 

’t Is ok de R van Rimmetiek

En ’s wenters ’s aovonds Rikken

De kènder zeggen naauw al "Brrrrrr,

’k Moet lèvertraon gaon slikken.”

’t Is ok de tèd van R-tensoep

Van Ròòk en Roet en Règen

En Rèmen ha’k bekaant gezee

(Daor za’k mar over zwègen).

 

 

 

57 09 13   Naor school bij de Fraters (= 080)

 

'k Gao niemir naor de kiepkesschool

Waor ze mar matjes vlechten

'k Gao naauw naor de Fraters toe

Dès pas ’n school, ’n echte.

Daor leer ik lezen uit ’n boek

En rekenen en schrèven

De Frater dès ’ne goeie meens

Ik heur ’m nòòt nie kèven.

 

Vanmèrrege toen ha’n we taol

Ik mòòg ’ne zin opgeven

Waor ’t woord "niettegenstaonde”

In moes worren geschreven

'k Wies irst nie wè ik zeggen moes

Toen - in eens ’n licht opgaonde -

"'ze Pa draogt unne slappe boord,

Hij kan nie tegen staonde.”

 

 

 

57 09 20   Er zaten twee motten…

 

'n Zaoterdag begient de herfst

Dan gaon de blaoier vallen

Ge ziet de winkels overal

't Wèntergoed uitstallen.

De dreuglijnen die zakken deur

Van jassen en van daassen

En alle vrouwen gaon nog gaauw

D'r dikste dekens waassen.

 

De motten komen veur den dag

Want ik von 'r vandaog

Precies as diejen Dorus dee

Twee vette in m'ne kraog

Ik heb 't op die gaotenvreters

Hillemaol nie begrepen

Al hield Dorus die bisjes aon

Ik heb ze kapotgeknepen.

 

 

 

57 09 27   Dè helpt 't biste

 

Ik vuul m’n ège suf en slap

M'n neus lekt as ’n kraontje

M’ne zaddoek is deurlòòpend nat

As ’n verrègend vaontje.

Dan he’k ’t wèrm, dan wir koud

M'n kèèl doe niks as schrènen

D'r stao ’n kastje bij m’n bed

Gelèk vol middelcènen.

 

Ik heb al poeierkes geslikt

En sjep en asperientjes

Ik denk zò alles bij mekaar

Host wel veur ’n paor tientjes

Deurom zi’k strak tegen m’n vrouw:

"’t Helpt allemol gin mieter

Gao mar gaauw naor de slèterij

En haolt ‘nen halve lieter."

 

 

 

57 10 04   Voetbal-praot

 

Ik zè naor ’t voetballen gewist

Al he’k er gin verstaand van

Ik zaag bist dè die aander club

’t Spul goed in d’r haand ha’n

Vlak neffe men stond ’ne meens

Die op ’t list echt kwaod wier

Hij vroeg: "Kende gij ’t verschil

Tussen V.V.V. en deez’ hier?”

 

Ik schudde mar gewoon van "Nèè”

Hoe kos ik dè naauw weten

Ik heb van die Venlose club

Totaol gin kès gegeten.

D'n aand’re zee: "Dè hoeft ok nie,

’t Verschil sprikt host vanzellef

Daor spult èène Jan Klaossen mee

En hier, hier staon er ellef."

 

 

 

57 10 11   Van de maon naor de hel

 

"Zeg Jaonus, hedde dè gelezen,

Ge wit wel van die nuuwe maon

Diesse list hebben afgeschoten

Ge snapt nie hoe dè kan bestaon."

 

"Jè jongen, ’t is me wè te zeggen

Zo'n maon dè is toch niks veur men

Dè zullen de paorkes ok wel vènen

Die ’s aoves in ’t Laaipark zèn."

 

"Ze schieten alles mar de locht in

Naauw is ’t ’n maon en strak ’n ster

Tot ze op ’t list ‘nen hemel maoken

Ge zullet zien, ’t komt zò ver."

 

"Och kèrel, haauw toch op mee maauwen

Preberen zullen ze dè wel

Mar as ze zò lang bezig blèven

Vliegt hil de wèreld naor de hel.”

 

 

57 10 18   Naor den Haaikaant

 

Zondag 20 oktober a.s. zal voor de 13e keer de

jaarlijkse dank- en bedetocht worden gehouden

naar Petrus Donders.

 

’n Zondag? Nèè, dan hè’k gin tèd

Want dan gao ik - al is ’t wèd -

Te voet naor Pirke Donders,

Om te bedaanken veur de vrêe

Die hij veur ons gevraogen hee.

Bestaot ’r nog iets schonders?

 

’t Was op den dag dè hij verjaord,

Dè hier de boel wier opgeklaord

En ons bevrijders kwamen,

Zòòiets kan toch gin toeval zèn

Dörom bidden strak gròòt en klèn:

“Bedankt war Pirke. Amen.”

 

 

 

57 10 25   Dertien jaor geleeje

 

Dè we bevrijd zèn is deez’ week

Al dertien jaor geleeje

Toch zie ’k ’t nog of ’t giesteren was

Hoe dèsse binnen reeje

Dòòdmuug, hòòg boven op d'r tenks

Verlangend om te rusten

En hoe ze gaauw nog tussendeur

De schonste mèdjes kusten.

 

Die mèdjes leerden ok al gaauw

Te fraozelen: "Ai luf joe"

En stuurden vur 'ne rèèp sjeklaa

D'r vrijers toen naor huis toe.

Hoe degeluk ge wiert bevrijd

Dè blèèk pas nao 'n tèdje

Ge waart niet allèèn de Dutsers kwèt

Mar dikkels ok oew mèdje.

 

 

 

57 11 01   Dè zoj nie willen

 

'ne Stombòòt is wir onderweg

Tot barstens toe gelaoie

En wie daor aon ’t stuurrad stao

Dè kunde host wel raoie.

Hij hee ’ne lange witten baord

En wit is ok ’t pèrdje

Dè daor ’n endje wijer stao

Te zwaaien mee z’n stertje.

 

Natuurlek, ’t is Sindreklaos

Die zee: "Ik zal wel sturen

En gij, m’ne goeie Zwarte Piet,

Gij zörgt mar veur de vuren."

Piet hee daor ’nen hekel aon

En foetert in z’n ège:

"Dè is toch gin kerwaai veur mèn,

Ik zal zwarte haanden krègen.”

 

 

 

en Sjeekspier zee:

 

57 11 15a   Wè's naauw 'ne naom?

 

D'r was ’ne keer ’ne slimme Vos

Die wies nie wè'tie zeggen mos

Toen ik vroeg: "Waor komde wônen?"

Hij zee: "'t Huis is buiten grauw,

’t Behang is gruun, de vèrf blauw.”

Dè was iets veur dieje schône.

 

Hij spraak: "As ik dè huiske heb,

‘ne Tuin en duiven op de klep,

Dan wor ík staopel brem

’t Is ok wel ’n aor’ge wèk,

Daor ’t kenaol en daor ’nen dèk

’t Is krek Jeruzelem.”

 

(historisch)

 

 

 

57 11 15b   Zie ginds…

 

Lechim zee, dè Pieter foeterde in z’n ège

omdèt ie zwarte haanden zou krègen

en dè de stombòòt tot barstens toe was gelaoie;

al is dè zo, dan is de Sint verkeerd geraoie!

Piet zal nog wel eens anders kijken

als hem straks in Tilburg zal blijken,

dat zij zich beiden hebben vergist,

omdat ze zich niet eerst hebben vergewist

hoe Tilburg is uitgebreid het laatste jaar:

Sint komt nu met geen tien Pieten klaar!!

Ook heeft hij veel te weinig cadeaus aan boord

om alle Tilburgers te verrassen zoals ’t behoort.

Echter, dit laatste is niet zo’n grote strop,

want dan belt hij JEF. ROOZEN (30728) maar op!!

JEF. kan de Sint praktisch overal aan helpen

een stroom van cadeaus, niet om te stelpen:

Op het gebied van kleding voor dames en heren

mag het er zijn wat JEF. kan presenteren!

Groot en klein worden door hem gekleed.

Een keukenuitzet, een cassette in massief of pleet?

Ook op dit gebied moet U eens bij hem vragen

en U zult beslist boven verwachting slagen!!

En dan kunnen wij U nog vertrouwelijk vertellen:

JEF. is uitgebreid gesorteerd in bankstellen.

Haarden, kachels, vloerkleden of bontjassen

en bovendien van alles om vrouwlief te verrassen.

Slaapkamers, waarin U hèèrlijk slaapt

en huiskamers, waaraan ieder zich vergaapt.

Fietsen, lichtlopend, compleet in alle kleuren

wie zou met zo’n karretje niet willen geuren?

En een collectie kinderwagens dat U bij hem vindt…

een lust voor de moeder; comfortabel voor het kind.

Horloges en vulpennen in de betere kwaliteiten,

die U uw levenlang niet kunt verslijten!!

Ik eindig met deze opsomming, want

anders kan het niet meer in de krant.

Alleen nog: al is soms de Sint platzak als de mieren

JEF. kan het alles ook nog voor hem financieren.

Dit alles is een welgemeende raad,

opdat de Sint straks niet in zijn hempje staat.

En ook gij Tilburgers kunt hiermee uw voordeel doen

voordat het gezellig avondje komt van klomp en schoen.

 

 

 

57 11 22   Meuge zullie dè wel?

 

Vrijdag j.l. demonstreerden de studenten in hun

kroeg aan de Heuvel hoever zij gevorderd zijn in hun kennis.

 

Toen ik nog ’ne klène snotneus was

Zee 's moeder duuzend keren:

"Zeg menneke, gij meugt hier nie

de boel verrinneweren."

Gooiden we soms ’n raom kepot

Of krasten we op deuren,

Dan gromde ze: "Baldaodighei

die maag hier nie gebeuren.”

 

Ons moeder ha gin kaskenaoi

En zaat slècht in d’r centen

Wij moessen al vruug naor ’t febriek

Wij waren gin studenten.

Wij braaken ok gin huizen aaf

Waorbij gewonden vielen

Want zòiets noemen ze bij ons:

"Mee moedwil wè vernielen.”

 

Daor moette irst student veur zèn

Die laoter "iets” wil worren

Dan meugde slopen wè ge wilt

Zonder dèsse oe snorren.

………………..

Die "heren” zeggen naauw besschien

Dè ik de zaok verkeerd zie

Mar veur mèn is ’t kwaoijongenswèrk

Of… ben ik zò geleerd nie?

 

 

 

57 11 29   Hij wies er alles van

 

Ik ben naor Sindreklaos gewist

Mee m'n vrouw en m’ne klène.

’n Volle zaol liet daoverend

De maon deur bumkes schènen.

De kènder moessen èèn veur éèn

Den Heilige man gaon zeggen

Wè Zwarte Piet in d'aander week

In d'r schuuntjes moet leggen.

 

Den aauwen bisschop mopperde

Tegen ’n klèn stout baoske

En vatte daorbij aaventoe

’n Slukske uit z’n glaoske.

Ik docht: "Dè klutje kwèkt sebiet.”

Mar in plaots van te blèren

Zee ’t jong: "Gij zèt net onze Pa,

Die heetem ok zò gèère.”

 

 

 

57 12 06   't Kan veraandere

 

Toen ik nog vreej, brocht Sindreklaos

Veur mèn schòòne sepriezen

Mee alles wè ’k ’t liefste zaag

Ik ha mar veur ’t kiezen

Ik krèèg ’ne koffergrammefoon

’n Keuj om te beljèrten

’n Gouwe speld op m'nen daas

Die glaansde in de verte.

 

Naauw zè'k al jaorenlang getrouwd

De grammefoon die is versleten

En waor die keuj gebleven is

Dè maag de duvel weten.

Als ik naauw vort m’n pèkske krèg

Is ’t 'n hil bietje klènder

’n Bazeroen en ’n sigaar

De rest… is veur de kènder.

 

 

 

57 12 20   Vree aon de meensen van goeie wil

 

De sneeuw lee als 'n zachte spraai

Over ekkers, veld en waai

En giender stao den aauwe stal

Waor strak 't Kiendje komen zal.

De wèreld wocht… 't is overal stil

Vree aon de meensen van goeie wil…

 

Dan brikt ineens den hemel in tweeje

De engelen komen naor beneeje

En zingen in klaoterend klinkende koren

"In Bethlehem daor is 'n Kiendje geboren

Gaot 'r naor toe en knielt veur die grot

Want 't Kènd dè daor lee, dè is onze God."

 

Dan gaon ze, de herderkes mee al d'r schaopen

Ze denken nie mir aon rusten of slaopen

En den os en den ezel gaon saomen, ochèrme

't Kiendje mee d'ren aosem verwèrmen,

Want ’t hee toch zòn kaauw, ’t is toch zò kil

Vree aon de meensen van goeie wil...

 

We vraogen mee Kerstmis aon ’t Kiendje zò klèn:

"Wörom kan de wèreld nie beter zèn?

Waorveur aaltij zuuken - al heeget gin zin

Naor ège veurdèèl en ège gewin?”

Laot ons toch begrèpen wè 't Kerstkiendje zee

Dan krège wij meensen pas de waore vree.

 

Z A L I G   K E R S T F E E S T

 

 

57 12 27   Dès aaltij goed

 

Al daogenlang zèn ze aon 't praoten:

"Wè stao ‘ter strak op ’t menu

As we ’n dinsdag ammol saomen

Kaorten van ’t aauw in ’t nuu.”

Iederèèn die wil wè aanders

Mar over d’n draank praot gin meens

Die komt wir van Jaansen op Körvel

Daorover zèn ze ’t ammol eens.

 

Ons opoe moet ’n avvekaotje

Sjarelòòm die wil konjak

En ‘nen halve lieter jonge

Lust ’ze vadder mee gemak

Taante Jaans drinkt ’n vermoetje

Jaonusòòm ’n glaoske wèn

Mar allemol zeggen ze ’r aachter:

"Hij moet van Jaanse op Körvel zèn."