Banner: detail uit 'Maartje', aquarel en potlood.

© 2020

Jan Smits, Antoinette van Will & Stichting Cultureel Brabant

Antoinette van Will

door Jan Smits

► Biografisch portret van Antoinette van Will door Jan Smits
► Portfolio met werken van Antoinette van Will
► Aantekeningen bij het portfolio door Jan Smits

Biografisch portret van Antoinette van Will door Jan Smits

Antoinette van Will werd op 8 augustus 1936 in Oss geboren. Na het behalen van gymnasium α ging zij naar de Academie te Tilburg. Zij behaalde de akte Tekenen MO-a in 1957 en twee jaar later de akte MO-Tekenen B. Daarna bleef zij enkele jaren portret tekenen bij Joop Liesker. Haar aquarel portretten, waarvoor zij vele opdrachten kreeg, werden in 1988 voor het eerst tentoongesteld in Galerie “In de stadt van Rissel” te Amsterdam. In 1989 maakte zij aquarellen van portretten en landschappen voor de uitgave “Geld als Water” voor de Rabobank ’s-Hertogenbosch. In 1993 verschenen doopkaarten en Communieboeken met illustraties van haar hand voor de St. Willibrorduskerk in Berkel. Zij restaureerde en polychromeerde beelden in deze kerk, in de Ceciliakerk te Enschot en de kerstgroep van de Nicolaaskerk in Helvoirt. In 1996 hield zij in de expositieruimte van het atelier van de beeldhouwer Hans van Eerd in Oirschot een tentoonstelling die een beeld gaf van haar werk van dat moment. Naast portretten in gemengde technieken exposeerde zij daar ook vrij werk samen met een achttal grote pastels waarin het accent lag op herinneringen aan het huis van haar oma.(nr.26 in de portfolio). In 2001 volgde een grote overzichtstentoonstelling in de Hervormde kerk te Helvoirt.

Portfolio met werken van Antoinette van Will

1.         Dhr. De B. 1989. aquarel. 70 x 55 cm

2.         Jeroen. 1990. aquarel. 50 x 35 cm

3.         Frank. Detail dubbelportret. 1992. aquarel. Ca 55 x 35 cm

4.         Mevr. C. 1992. aquarel. 42 x 35 cm

5.         José M. 1993. olie op papier. 78,5 x 52 cm

6.         Mevr. H. 1999. pastel/acryl/aquarel. 100 x 76 cm

7.         Max. 2003. olie op papier. ca. 55 x 30 cm

8.         Lidewij. 2006. pastel/siberisch krijt/aquarel. 100 x 70 cm

9.         Mevr. WvdL-I. 2011. aquarel/pastel/potlood. 57 x 47,5 cm

10.       Maartje. 2014. aquarel/potlood. 57 x 76 cm

11.       Wim. 1992. olie op ;papier. 78 x 52 cm

12.       Wim. 1994. olie op papier. 78 x 52 cm.

13.       Wim. 1995. potlood/aquarel. 78 x 52 cm

14.       Wim. 1998. olie op, karton. 100 x 100 cm.

15.       Stilleven met schedel. 2013. pastel op karton. 35 x 51 cm

16.       Bataclan. 2015. aquarel/collage. 37,5 x 54 cm

17.       Stilleven met tak. 2016. aquarel. 57,5 x 77 cm

18.       Cloud. 2019. aquarel/potlood. 50 x 65 cm

19.       Pan. (detail) olie op doek. 80 x 100 cm.

20.       Franciscus. (detail) olie op doek. 90 x 110 cm

21.       The Art of Doing Nothing. 2014. olie op doek. 80 x 100 cm.

22.       Boulogne sur Mer. 1989. aquarel. 43,5 x 59 cm.

23.       Reisschets naar Bonnard. 1998. pen en inkt  15 x 21,5 cm

24.       Aire Lozère. 2005. pen en inkt. 15 x 21,5 cm

25.       Rectoraat trappistinnnen in de winter. 2001. aquarel/pastel. 33,5 x 48,5 cm

26.       De Salon. 1994. pastel. 66 x 87 cm

27.       Circus bij nacht. 2006. pastel. 48 x 69 cm

28.       Tuin mevr. K. aquarel. 36 x 50 cm

29.       De verdwijning. 1996. potlood/olie/collage. 24,5 x 32 cm

30.       Gute Nacht. 1999. krijt op karton. 58,5 x 95,5 cm

31.       Der greise Kopf. 2000. olie op doek. 30 x 40 cm

32.       Jeruzalem. 2003. acryl/collage op hout. Ca 18 x 30 cm

33.       De Olieman. 2003. pastel/olie op papier. 100 x 70 cm

34.       Corona. 2020. aquarel/collage/potlood. 40,5 x 29 cm

► Biografisch portret van Antoinette van Will door Jan Smits
► Portfolio met werken van Antoinette van Will

Aantekeningen bij het portfolio door Jan Smits

Beziet men het  werk van Antoinette van Will dan blijkt dat zij een voorliefde heeft voor het portret. Daarin is het aquarel haar meest geliefde techniek. Haar vrije portretten, waarbij het model op haar uitnodiging poseert, (nrs 3 en 10) kenmerken zich als expressieve typeringen in een veelheid van technieken. Op de vrijheid van aanpak die deze portretten laten zien, stoelt de ietwat ingetoomde behandeling van de kop in de portretten die zij in opdracht maakt. Hier is concentratie en aandacht, bijvoorbeeld op de gelijkenis, het hoofdthema (bijvoorbeeld nrs 1 en 4). En dan is er Wim. Een jongen uit de buurt, die al vanaf zijn zesde jaar bij haar komt. Hij lijdt aan epilepsie en loopt wat moeilijk. Zijn manier van zitten, manier van kijken, zijn handen en zijn naar binnen gerichte droefgeestige blik, de trots en de ernst als hij zijn nieuwe pak draagt, dat zijn de elementen die Antoinette mateloos aan hem boeien en waar zij niet genoeg van kan krijgen. (nrs. 11 t/m 14)

Zij kreeg toestemming om in het klooster en de kloostertuin van de Zusters Trappistinnen te Berkel vrijelijk te werken. Jarenlang. Zij zocht naar de sfeer in en rondom dit gebouwencomplex met de contemplatieve aanwezigheid van de zusters. Het leidde tot een verscheidenheid van aquarellen, pastels en krijt- of houtskooltekeningen. Antoinette werd vooral getroffen door het licht in de tuin in de verschillende seizoenen, de werkzaamheden in het klooster, de intimiteit van de bezige zusters. (nr. 25) Ruim dertig van deze aquarellen hangen nu in het klooster van de zusters in Oosterbeek. Een enkel voorbeeld van het buiten aquarelleren en van schetsen in haar reisboeken mogen niet ontbreken. Nr, 23 is naar werk van Bonnard.

Daarnaast is het stilleven voor haar een bron van inspiratie. De voorwerpen daarin staan niet zomaar bij elkaar. Voorwerpen om haar heen gaan een eigen, soms vliedend leven leiden en blijken onverwachte samenhangen te vertonen. Dat leidt door toepassen van bijvoorbeeld collages tot een nieuwe betekenis.(nr.16) Soms lijken elementen te zweven, of uiteen te vallen. Scherven vliegen en torens (vooral die van Dordrecht, de stad van haar oma. nr.29) lijken in wanhoop te schreeuwen over de dingen die voorbij gaan.

Het bijeenbrengen van elementen zien we ook in de grote schilderijen die zij voor een aantal families maakte. Daarin zijn dierbare bijzonderheden van die families verwerkt tot een verhalend maar vooral picturaal geheel. Twee van die schilderijen zijn voor dit portfolio gekozen. Het grote rode oor van Franciscus heeft niet zomaar zulk een accent.(nr.20) En de god Pan lijkt niet voor niets op de jongste dochter.(nr.19)

De liederencyclus ‘Die Winterreise’ van Franz Schubert is eveneens een thematisch uitgangspunt voor poëtische en verhalende interpretaties van de gedichten. (nrs 29-31) De betekenis van de romantische gedichten wordt in een persoonlijke manier van verwerking verenigd met onze harde realiteit. Het dagelijkse nieuws wordt aanleiding tot soms ingrijpende verbeeldingen. Zo is 'De olieman' ontstaan na de scheepsramp in 2002 met de tanker Prestige in Noord-Spanje.(nr. 33) De beroemde Gilles van Watteau stond model hiervoor.

► Biografisch portret van Antoinette van Will door Jan Smits
► Portfolio met werken van Antoinette van Will
► Aantekeningen bij het portfolio door Jan Smits