Bij het indertijd voor onze website geschikt maken van "Anneke", het derde Wibbelt-verhaal, zag ik tot mijn verbazing dat boven de eerste aflevering ene Jan Jaansen als auteur vermeld stond. Blijkbaar een vergissing, aangezien boven alle andere afleveringen van dit feuilletonneke de Duitse pastoor uit Munsterland A. Wibbelt als schrijver genoemd werd en Piet Heerkens als "naoverteller". Toch bleek dit niet zo maar een slip of the pen te zijn, want een jaar later kwam ik op de microfiches van 1939 een compleet vervolgverhaal van Jan Jaansen tegen, getiteld "Den Sik van Baozel". Mijn belangstelling was gewekt en ik dook er eens in: het speelde zich af in Baozel, ging over heel simpele dorpse belevenissen en was zo'n beetje in 'n Tilburgs dialect geschreven. De link naar de vijf Wibbelt-verhalen kon dus zo gelegd worden.

Omdat pater Piet in juli 1936 vanuit de missie ziek naar Nederland teruggekeerd was, ging ik vanaf januari 1937 t/m december 1943 systematisch in de NTC op zoek naar bijdragen van Jan Jaansen. En met succes. Op 1 oktober 1938 startte de mij nog onbekende schrijver in deze krant met "De nuuwe kapelaon van Baozel" en op 24 augustus 1940 werd de laatste aflevering van zijn zestiende verhaal, "Kareltje Vinken", gepubliceerd. Daarna verdween Jan Jaansen voorgoed van het NTC-toneel, de bovengenoemde abusievelijke vermelding buiten beschouwing gelaten.

Vanwege de vele overeenkomsten tussen het oeuvre van Jaansen en de vijf bewerkte Wibbelts - ook oome Teun en taante Hanna geven nog een aantal malen acte de présence - is er nu volgens mij maar één conclusie mogelijk: de verhalen van Jan Jaansen zijn óók geschreven door A. Wibbelt en Piet Heerkens heeft ook deze weer naverteld. Kortom: Jan Jaansen is een pseudoniem van pater Piet. In het In Memoriam Pater P. Heerkens S.V.D. in de NTC van 29 januari 1944 schreef de redactie bovendien dat een hele reeks door Piet Heerkens uit het Duits bewerkte novellen van gewestelijke aard in haar blad verschenen was. En eenentwintig is inderdaad een hele reeks, vijf niet. Waarom pater Piet pas vanaf "Oome Teun en de iemkers" (7 sep. 1940) A. Wibbelt als auteur ging vermelden en zichzelf als de bewerker, en zodoende afscheid nam van Jan Jaansen, is mij onbekend.

Mocht u meer informatie over Jan Jaansen hebben, zet dan uw licht in dezen niet onder de korenmaat en neem contact met ons op. In ieder geval zullen in het huidige CuBra-seizoen de zestien verhalen van Jan Jaansen op onze website gezet worden. Hopelijk leest u ze met evenveel plezier als ik. Vandaag wordt begonnen met "De nuuwe kapelaon van Baozel".

Ben van de Pol