Frans Goddijn

Bron: website kostverlorenvaart 

Zijn lesuren waren geen lessen in strikte zin, maar optredens. Elke les verliep anders. Vanaf het moment dat hij op zijn klompen het klaslokaal binnenstapte, kon er van alles gebeuren. Hij vertelde verhalen, ging discussies aan, maakte grappen. Hij genoot van de vrijheid om te doen wat hem inviel en de klas genoot van hem. De examenstof over grammatica moesten we uit de boeken halen, daar besteedde hij geen tijd aan. Wat je van hem meekreeg was het vermogen om tijdens het mondeling examen (en daarna) een goed gesprek te voeren.

We hebben elkaar tientallen jaren niet gezien en de zeldzame keren dat we elkaar aan de telefoon spraken, namen we ons voor samen thee te drinken. Intussen verstreek de tijd alsof het niet op kon, maar vanmiddag zitten we buiten voor zijn huis.

Hij vertelt me hoe hij in 1956 als beginnende leraar op een meisjesschool zocht naar een manier om zijn kennis in de klas over te brengen. Het ging moeizaam tot hij er een keer het zwijgen toe deed en de klas stil liet werken aan wat ze maar wilden. Lopend langs de schoolbanken zag hij de agenda's van zijn leerlingen open liggen en daarin waren plaatjes geplakt van een hem onbekende vrouw. “Wie is dat?” vroeg hij zijn klas. Het was Sissi, de Oostenrijkse keizerin, gespeeld door Romy Schneider in de Duitse succesfilms van die jaren. De meisjes vertelden honderduit, er ontstonden meer gesprekken en Elemans had zijn aanpak gevonden.

Zijn stijl van lesgeven liet vrijheden toe maar intussen voelde iedereen wel aan dat hij een autoriteit was. Begin jaren zeventig, een poosje nadat er rond de universiteiten van wereldsteden studentenopstanden uit waren gebroken, werden in Arnhem ook wat scholieren bijdehanter dan voorheen. Van docenten werd gevraagd dat ze ‘maatschappelijk relevante’ stof brachten waarmee wat werd gedaan aan de kloof tussen arm en rijk. Een leerling die later nog een poosje wethouder van de stad zou worden, leverde een uitstekend opstel in zonder leestekens, “omdat leestekens alleen maar dienen om de arbeidersklasse buiten te sluiten.” Elemans gaf hem een drie, al spaarde hij de talentvolle leerling wel bij het examen. Daarna stopte hij met lesgeven.