Toen ik de liekes veur "den örgel" en veur dees "MUS" aon et bundele waar, trof me toevallig wè Anton van Duinkerken toendertijd schreef in "De Tijd" (Juni '37):

"Tegenover de meer verfijnde en genuanceerde Nederlandsche poëzie van de laatste vijftig jaren, lijkt de Zuid-Afrikaansche ietwat primitief. Deze indruk wordt echter voor ons gevoel versterkt door de naïeve taal van Zuid-Afrika; en het primitivisme van de poëzie is een kracht, die in ons land te veel wordt onderschat".

Al de jaoren die 'k in Indië onder primitieve inboorlingen mee d'r wonderschoone, geeve, natuurlijke taolen heb deurgebraocht, heb ik ook vanuit de verte de nuuwere Nederlandse gedichten afgelösterd en dikkels heb ik gedaocht: 't is ammaol effe fijn en dun en teer en broos, - net lijk wafeltjes...

Ik daocht en vuulde primitief zooals mijn omgeving en zooas... mijnen brabantsen aord... en toen ik jaoren laoter in mijn Brabant terugkwaam, begossen de liekes van eiges te zinge, primitief, oereenvoudig... ik kos nie aanders, - en zoo ontstond dan eerst "den örgel" die goed onthaold wier, en naa koom ik nog mee de "MUS".

Ieder veugeltje zingt zoo as et gebekt is! Nie alleenig nachtegaolen en lijsters en merels en kanaorieveugeltjes hebben recht om te zingen en om... geheurd te worre; den duivenmelker heurt niks liever as et roekerdekoe van z'n doffers en ik kan me goed veurstellen dè 'nen echten veugeltjeszot mee alle plezier alle daogen oppernuut naor sijsjes en vinken löstert... en 'n mus dè-d-is naar mar 'n mus, - en et sjierpe van 'n mus vliegt nie veul hooger as de mus zelf, van boom toe boom, - en den top van 'ne populier is veur 'n mus al om duizelig van te worre... mar toch: ok dè gesjierp hee reje van bestaon en ik weet zeker dè-d-iemand as Guido Gezelle en de man van Assisië en honderde aandere groote mannen en vrouwen mee plezier naor de eenvoudige mussen hebben gekeken en gelösterd!

Ik vuul me dus in goei gezelschap, al timmer ik nie zo hoog; en zoo koom ik dan in et park van onze litteratuur veur den dag mee et gesjierp van "de mus", zoo as 'nen van Meurs mee z'n "Kriekende kriekske" veur den dag is gekome.

P.H.

Daor was er eens 'ne nachtegaol,

dè moet ik oe efkes vertelle,

en die liet er z'n liekes, lief van taol,

uit z'n köstelijk örgeltje relle.

En er waar 'n ordinaire mus

in grauw en oneugelijk pekske,

die zat brutaol, mar los en knus,

te sjierrepen op z'n tekske.

Wie waar dan toch dieë nachtegaol?

Dè zal ik oe efkes vertelle:

dieë nachtegaol, zo lief van taol,

die hiette Guido Gezelle.

En wie 's die ordinaire mus

in z'n grauw en oneugelijk pekske?

Kek, dè ben ik naa! Los en knus

sjierrept mijn mussenbekske!

Ik haaw toch zoveul van m'n schoon aaw plat;

et rolt zo gezond van oew lippe

en et slibbert er over oew tong zo glad

en et huppelt zo locht op oew lippe.

En ik veen et zo zund dè m'n schoon aaw plat

zo zuutjesaon gao verdweene...

't is ruig, 't is rauw, - dè-d-is et! - 'n Fát

die kan er geen schoon aon veene!

Mar ìk, och, ik haaw toch zo veul van m'n plat;

't is oermuziek in m'n oore;

'k hè deurom et plat van m'n weeversstad

veur m'n liekes uitverkore.

Sjierp dan mar, zieltje, gelijk de mussen, de

erreme lollige mussenbende

die daor onder, op en tussen de

takken giechelen in d'r ellende.

Een-twee-drie-vier-vijf op tekskes,

't rossig petjen op d'r köpkes,

dik geduffeld in d'r pekskes,

in d'r jekskes zonder knöpkes......

Viel er óót één errem muske

uitgehongerd van 'n dekske?

Iedere mus is een gelukske;

deurom giechelt ieder mussenbekske!

Sjierp dan mar, zieltje, gelijk de mussen, de

erreme lollige mussenbende

die daor onder, op en tussen de

takken giechelen in d'r ellende!

Praot me nie van kiendjes, kender,

overal ter wereld zijn d'r;

schreuwe... doen ze nergens zuutjes,

overal hebben ze vieze snuutjes;

toch zen 't overal zuute kender,

lieve kender, - nergens vende 'r

zuuter kiendjes en liever snuutjes

as ons moeders eige bluudjes......

"Aop, wè hedde gij schoone jonge!"

Wie hee zo gemèèn gezonge?!

Zeg, wè waor is, aaltij zuutjes

en trap noot op...... kendervuutjes!

Vroegde mijn wè 'k liever leerde:

komponeeren as 'nen Strausz,

dichten as 'nen Joost van Vondel

of regeeren as 'ne Paus,

'k weet allaank wè 'k liever doen zu:

doen wè-d-ik veul schoonder noem:

as 'n kiendje praoten en speulen

gong mijn boven alle roem.

Kiendje zijn, dè-d-is regeeren!

Kenderpraot is klaor muziek,

dichten is 't en komponeeren,

drijven is 't op engelewiek!

Kenderpraot, - ik heur 't zo geere!

Babbelen uit 'ne kendermond

maokt me los van veul mizeere,

't maokt me jong en oergezond!

Kender zie ik dikkels speule

en et maokt me zo zjaloers,

want mijn hart dè-d-is zo jong nog,

mar de rest...... is uit de koers......

Vroegde mijn wè 'k liever leerde:

Paus of Strausz of Vondel doen,

'k weet allaank wè 'k liever doen zu:

staon in kleine-kender-schoen!

'n Kiendje wier

te middernacht

mee smart geboore;

Vaoder is fier

en moederke laacht

d'r pent verloore.

Toen kwam de dood,

dieën zoere knecht

van 't euwig Leeve,

en 't zieltje schoot

den hemel in, recht,

de rest moes bleeve!

Jao, 't zieltje vloog

den hemel in

naor d'engelekoore,

heel hoog omhoog

ten hemel, in

Gods hart verloore.

Hier gaopt et graf,

dieën open mond

van moeder eerde,

och. 't lijkt mar straf;

wè zij verslond

waar zonder weerde......

Och, moederke, naa

geen traontjes meer

om oe lief kiendje!

Wie is er zo gaa,

zo vaast, den Heer

z'n dikste vriendje?!

Naa wo'k dè'k duuzend oogen ha',

wè zu'k geniete,

wè zu'k geniete, -

naa wo'k dè'k duuzend oogen ha',

wè zu'k genieten, ha-ha!

De wenter is weg en de lente sproeit

z'n gruune fonteine,

z'n gruune fonteine, -

den wenter is weg en de lente sproeit

z'n gruune fonteine, ze bloeit!

De blumkes tintelen in de waai,

de kelfkes daanse,

de kelfkes daanse, -

de blumkes tintelen in de waai,

de kelfkes daansen Haway.

Hoe jodelt de lente naa deur mijn bloed,

ajoedelidieë,

ajoedelidieë, -

hoe jodelt de lente naa deur mijn bloed,

ajoedelidie, 't doe me goed!

A'k naaw 'ns duuzend oogen ha',

wè zu'k geniete,

wè zu'k geniete, -

a'k naaw 'ns duuzend oogen ha',

wè zu'k genieten, ha-ha!

De Wenter plukte de boome kaol,

de blaoier gongen aon den haol.

De Lente daocht: ik klee ze weer aon,

zo naokt en kaol, 't is niks gedaon!

Toen kwaam de Zomer in et laand

en kleede de dametjes dun, - 't was schaand!

De Herfst die daocht: ik zie 't nie nooi,

zoo'n bietje locht dè veen ik mooi!

De Herfst, dieën aawen communist,

trekteerde op hoest mee zoere mist.

Toen liepen de dametjes, kogelrond

en kaokelbont, in pels en bont.

De Wenter, oud en kleurenblend,

gaaf witte dekens mee kaawe wend.

De Lente vond dè wit wè saai

en kwaam al mee z'n gruune spraai.

De Zomer, lui en locht van aord,

trok nijdig aon z'nen ruigen baord

en schudde koppig, kaod: nee-nee...

en ie dee weer as 'n jaor gelee......

De vier getije van et jaor

zijn bruurs en zusjes van mekaor,

en deurom zitten ze, - is 't niet waor? -

aaltij mee kift mekaar in 't haor!

Heur de wend 'ns waaien, jong,

over huizen en heggen en tuinen,

over de hooge boomenkruinen

doet ie al uren lang oversprong.

Heur 'm tuimelen over et laand,

over d'ekkers van de boere!

Heur 'm, heur 'm toch 'ns rumoeren

rauw van taol, brutaol en 'straant!

Heur 'm fluiten om ons huis,

heur 'm om de boome waaie,

heur 'm in de blaoier graaie,

grabbelen onder stof en gruis!

Waai en graai en raos mar raok,

stroebel mar blaoier van de boome......

'k lig mee open oogen te droomen,

lekker vecht ik mee Klaoske Vaok.

Ze sprongen te peerd aon 't aander end van d'eerde,

die wilde wenden, in den donkere naacht;

ze komen aongehold op zwaore boerepeerde

die raozend briesen onder d'r zwaore vraacht.

D'r maone zwieren en d'r harde hoeven

klotteren dof in muldig stof en zaand,

ze trappelen alles neer as waren et woeste boeven

en kuren as zot of zat alover et donkere laand.

Mar in den naonaacht, muug van al d'r draoven,

gaon ze naor stal, heel giender wijd in zee;

weer lee de wereld stil, doodstil en as begraoven,

nee, lijk 'n slaopend keend in 't lekkere wiegske lee.

Naa weet ik, merel, waor ge woont,

ge bent mijnen naosten gebuur;

naa'k stao te droomen in 't deurgebont

maokt mijn oew babbele jong en gezond

in 't merelzuut aovonduur.

Oew lollig gefraozel dè dröpt van den tak,

turelatirelatuut,

en 't smaokt me zo goed as 'n pijpke tebak,

as snoepen en pruuven van 't fijnste gebak,

as honing is et, zo zuut!

Wè zingde gij naa? - Verstao'k et sekuur?

Ge baozelt gepraotte muziek!

En zingde van 't gaaike zoo uur nao uur?

heur ik et alleenig as naoste gebuur?

Hört! hört! Wè klinkt et komiek:

"Bruuide ze werrem, gij goeie gaai?

bruuide ze, bruuide ze goed?

bruui mar taai-aon, al is et wè saai,

m'n goeie gaai, as uit ieder aai

'n mereltje komen moet!"

Wè stapte parmantig over et gras,

bonte pauw,

bonte pauw,

gruuner as gras is ouwe jas,

bont en blauw,

bont en blauw.

Ge stapt er opstaoi en dan golft oewen hals,

bonte pauw,

bonte pauw,

as 'n leevende toore, mollig en mals,

rond en blauw,

rond en blauw.

Spraai oewen start 'ns, pronkenden bram,

pronk 'ns gauw,

pronk 'ns gauw,

doe naaw 'ns mooi as 'n freete madam,

bonte pauw,

bonte pauw.

Daor slaot ie z'n wiel as 'nen waaier van goud,

bont en blauw,

bont en blauw...

Och, stuk Paradijs, waor den hemel in blauwt,

bonte pauw,

bonte pauw!

Twee kiepkes in et Paradijs

op 't erf in Adams stee,

die hadden op 'nen goeien dag

d'r eerste aai gelee.

En ze vongen over 't vremd geval

bedaord te kaokelen aon,

terwijlen scharrelde daaromtrent

naor zaoikes zuut den haon.

"Wè daochte gij toen 't aaike kwaam?"

"Ik daocht, ik daocht, ik daocht...

ik daocht: 'k gao dóód! ik daocht: 'k gao dóód!

Ik daocht, ik daocht, ik daocht......"

En 't aander kiepke kaokelde zacht:

"Dè daocht, dè daocht, dè daocht......

dè daocht ik óók! dè daocht ik óók!

ik daocht: 'k gao dóód, ik daocht..."

En den haon al scharrelend in den grond

en pikkend naor zuut zaod,

zee: "Oooooooch-toch-toch-toch-toch-toch-toch,

wè hadde't kaod, jao kaod!"

Toen kaokelden die twee kiepkes luid

en laachten nao den nood:

"Ooooch-toch toch-toch! Och-toch-toch-toch!

ik daocht: 'k gao dóód! ik daocht 'k gao dóód!"

Nog aaltij kaokelt iedere kiep

die aawe schoone wijs;

't is kaokele van geluk nao druk,

ontstaon in 't Paradijs!

Lieve blauwe snipsnapsnijer,

waoterjuffer, aon den daans

boven 't spiegele van den vijver,

louter blauw en goud van glaans.

'k Zie oe over 't waoter glije,

snipsnapsnijer, lang en slaank,

hemelblauw gekleed mee zije

vleugels vliegend vrij en vraank.

't Waoter spiegelt oe van onder

blauwe locht in waoter blauw,

snipsnapsnijer, vlerkend wonder,

fijne, kleine, vliegende pauw!

Zie, naa bende mee z'n tweeë,

waoterjufferke, - hedde gij sjaans?

bende naa dobbeld diep tevreje?

gaode naa saomen aon den daans?

Waoterjuffer, snipsnapsnijer,

leevend blinkend blauw juweel,

'k gun oe 't daanske mee oewen vrijer

over 't vloerke van fluweel!

Simpelste van al de blomme,

waor de bieë nie om zomme,

niemand hee't er oot geprezen

oew eenvoudig, zeejig wezen...

Peerdeblom, oew kortgeknipte

platte kroon onopgeknapte,

ongeonduleerde blaoikes

of oew zijig witte zaoikes,

uitgebloeid toe parachuutjes

die op zofte wende zuutjes

over de Maaie-waaie zweeve

mee nuuw peerdeblommen-leeve...

Peerdeblom, zie ik oe staon,

'k zie oe aaltij efkes aon,

simpelste van al de blomme

waor de bieën nie om zomme...

Daor liep er eens 'n jungske

te fluite langs de Laai

en al de blumkes bloosden blij

die er bloeiden in de waai.

En 't jungske daocht: wè kleuren

die blumkes hier allemaol gaa?!

en et keek er al die blumkes aon

en et giechelde: ha-ha-haaa!

En et maokte mee iedere blom apart

'n praotjen over et weer

en over de zon die de blumkes zet

in schoone kleur' en kleer'.

Toen zee de geele peerdeblom:

"De zon? - Die kleurt me nie, -

ik kleur omdetter 'n jungske komt,

omdè-d-ik 'n menneke zie!"

Toen zee de blinkende boterblom:

"Die peerdeblom, ochod,

die kuurt en draait d'r eigen om

net as 'ne modezot!"

Toen zee de bleeke pinksterblom:

"Wat zijn die twee jalours!

En, o, wat zijn zij boterdom:

mijnheer, zij spreken... bóérs!"

't Vergitmenieke zuchtte zacht,

't verkleurde bleeker blauw......

en 't zuchtte zacht en zachter en...

et viel. verdikkie, flauw......

En 't jungske giechelde: "Gosjepik,

ze zijn allemaol effe zjaloers!

't Is mijn te mooi, saluutjes, Laai,

ik zuuk 'n aander koers!"

Baos Jaansen had 'n verken,

dè knorde-n-in z'n hok,

't was ziek van 't lui nie-werken,

veul kilo's woog den blok.

De veearts constateerde

de oorzaok van de pent:

't waar vetzucht dè 't mankeerde;

en 't schreef z'n testament:

"Men alderliefste biggen,

ik laot oe niks nie nao,

laot mijn mar netjes liggen

wanneer ik henengao.

Ik ben 'n dooderm verken,

'k hè niks as spek en vet,

daor moet ik mee versterke

baos Jaansen en z'n Bet.

Baos Jaansen zal me kietelen,

al mee z'n scherrep staol,

geen janken helpt, geen wietelen!

Och, kon 'k mar aon den haol!

Baos Jaansen zal me kuipen,

goed zetten in veul zout!

Och, kreeg ie mar de stuipen!

Och, waar ik mar van hout!

En naaw, mijn zuute biggen,

'ne goeien raod op 't lest:

blijf heel oew leeven liggen,

doe niks meer, uit protest!

Blijf heel oew leeven staoken,

dan haolt den baos 'nen strop!

En wilde'm raozend maoken:

vret aaltij alles op!

Naaw knor 'k nog iets van Schubert

tot slot van 't testament:

ik ben 'nen ermen sloebert

en 'k sterref malkontent!"

(naar B. v. Meurs S.J.)

Adiee-jee-jee-en-adio!

Ik heb 'ne nuuwe radio!

Dè kasje zaonikt, zingt en zeurt,

bezeevert alles wè-t-er gebeurt.

En 't draait mar moppe, rijp en rot!

De wereld lijkt wel staopelzot!

Zuuk ik muziek, dan is 't bekaanst

of heel de wereld springt en daanst.

Soms aaien cello's 't week gemoed

as wo'n ze 't soppen in traonenvloed.

Johan de Heer, melankoliek,

bidt traonenzwaore straotmuziek.

Hawayan jankt, - 't hiet manjefiek,

't is meer bedroevend dan komiek.

De radio is 'n circustent,

Barnum en Beli, welbekend.

Operazang en saxofoon

wisselen as jongleur en clown.

Den voetbal is van groot gewicht!

'nen leeren bol is nie zo licht!

Hij draogt den roem en, jao, bekaant

de toekomst van heel Nederlaand.

Wè-d-is de goeie locht vol dwaos

gerucht, gezucht, gegil, geraos!

Veul zotte zenders, en noot genocht,

deurmartelen onze zachte locht!

Jao, 'k heb 'ne nuuwe radio!

Adiee-jee-jee-en-adio!

Ze zegge wel dè 't geld mar dom is,

mar 't is slim: 't maokt recht wè krom is!

't Geld maokt liegen tot 'n sport

dè-t-er den duuvel zwart van wordt.

't Geld is stom? - Den zilveren rinkel

is muziek veur heer en kinkel.

't Geld dè-d-is 'n waor miraokel,

't rolt mar rond en maokt spektaokel.

Hedde gij geld dan doede gij wondere,

hedde 't nie, dan is et dondere!

Hedde gij geld dan kunde bouwe,

hedde 't nie, dan kunde sjouwe!

't Is verdraaid 'n groot gemak,

hedde vriend Mammon onder oew dak.

Gouwe sleuteltjes? - Al de deure

vliegen open as ze ze heure!

't Gouwe sleuteltjen in oew haand,

tjoep! en ge zit in luilekkerlaand!

"Hartje-wat-lus-je?" - Kanaorrietonge!

"Tafeltje-dek-je!" - Ge prúuft hoe ze zonge!

En dè geld is slijk en drek?!

Mar die 't mist die stao veur gek!

Slijk der eerde? - Zilvere rikse?

Geef mar op! - As 't moet, ik slik ze!

Aorig slijk waor ieder in vingert,

d'as waorom de wereld slingert!

Eén ding koopte nie mee goud:

vrede en hemel, - dè 's z'n fout!

Schatrijk kán dooderrem hieten,

dooderm as schatrijk genieten!

En van al oew gouwe cente

plukte nao den dood geen rente.

Geld is geld en dood is dood,

klein is klein en groot is groot.

Erm is erm en rijk is rijk,

geld is geld en slijk is slijk.

'k Heb eens iemand heuren gonzen:

"Doe goed mee oew God-met-onzen!"

"God met ons", - wel al z'n leeve!

't Stao écht in den raand gedreeve!

Rollen de riksen op diéën raand

naor den duuvel, dan is 't schaand!

God-met-ons! - Die vrome schijven

moeten oe naor den hémel drijven!

Willen de gékken 't geld verslonzen,

gij, doe góéd mee oew God-met-onzen!

Maok de Mammon tot oewen vriend,

hij verdient et dè-t-ie oe dient!

Zie daor naa dieën hoogen toren

rontelom in golvend koren

mee z'n spitsen hoog in 't blauw

naost den koepel, zwaor van bouw.

Stevig staot ie, as gegoten,

as aon 't eigen laand ontsproten,

as 'n harde vaaste rots

midden in et golfgeklots.

Heur naa nog z'n bronze monden

over 't lösterend dörp verkonden:

"Kom naa, zielen, kom naa, kom!"

En ze komen, drom bij drom.

't Valt weer stil dan rontalomme,

'k heur alleen nog 't zuute bromme

van den alderlesten toon,

zoft en zuiver, diep en schoon.

Over 't koren, wiegelend soepel,

staon de toorens naost den koepel

as twee vingers van 'n haand

die 'nen eed doen boven 't laand.

En ze zweren bij den hemel

boven 't knikkend halmgewemel;

't laand belooft z'n trouw aon God;

in Zijn haanden lee't z'n lot.

Ik ken 'n ding: 't zit zacht en loos

verborgen in 'n rare doos.

Die doos hee deksel, gat noch deur,

ge kijkt er binnen deur 'n scheur.

Die scheur gao dikkels open en toe,

dàn ziede 't ding, 'k zal zeggen hoe:

Dè ding is klein en rood en spits

en 't lee te slaopen op 'ne brits.

't Kan raotelen as 'ne mitrailleur

en 't schiet z'n kogels overal deur.

Soms springt et in z'n deuske rond,

dan lijkt et op 'ne kettinghond.

't Zit, lijk den hond die raost en baast,

van aachteren in z'n hökske vaast.

Al zit 't vaast, 't is veur veul volk

moorddaodig as 'ne moordeneersdolk.

Sóms strooit et zégen over et erf;

gemenlijk pent, verdriet, verderf......

Naa raoi 'ns gaa wè-d-of dè-d-is!

Bedwing oew tong en raoi nie mis!

Gouwe vuutjes

tippele zuutjes

witte pleine

vol mee kleine

wondergauwe

donkerblauwe

zonderlinge

kronkelinge...

Kleine vuutjes

schaotse zuutjes

schotse nulle

scheeve krulle

tirelatijne

zotte fijne

kleine kloeke

haoke hoeke...

Raoie-raoie

rap en raok!

In de zakke

vende't vaok!

Vat oew vulpen,

schrijf et neer...

't ìs al geschreven

't Hoeft nie meer!

In een huiske, klein en net,

vond ik 'n enkel bed

zeuven kiendjes, dicht opeen,

saomen mee aacht en twintig been'...

Moeder zaat, - et léék mar wreed, -

óp d'r kender en waar gekleed

zoo as zij, in zofte wol,

't huiske waar toe boven toe vol...

'k Waar d'r geeren in gegaon,

mar... 'k moes buiten blijven staon,

want et huisken ha geen deur

en geen venster aachter of veur...

Wè veur 'n huisken is dè gewist?

't Waar, - och gij! - 'ne muizennist!

(naor 't Munsterlaands plat van A. Wibbelt)

Drie kooningen kwamen gerezen van ver,

ze kwamen gerezen al aachter 'n ster,

en al onze kender zijn meegegaon

en ze zongen tezaomen al langs de baon:

"Hier komen wij aon mee onzen lanteern,

we zuuken den Heer en we zien Hem zo geern,

mar die sterre die moet er zo stille nie staon,

ze moet er mee ons naor Betteljem gaon."

Betteljem is die schoone stad

waor Maria mee 't kiendje zat.

Eerst klopten we aan Herodes z'n deur

en Koning Herodes kwam zellevers veur.

De wreede Herodes kwam zellevers veur,

z'n broek was kapot en z'n hem staak erdeur,

en Herodes die sprak er, valsch van hart:

"Wè ziet er dieën eenen van drieën toch zwart!"

Hij ziet er wel zwart, maar is welbekend,

hij isser den koning van Oriënt,

hij ziet er wel zwart, toch is ie wel schoon,

hij zuukt er den Koning, Gods eenigen Zoon.

Maria zaag de drie kooningen aon

en zaag d'r oogen vol traonen staon,

toen zongen de heilige drie kooningen schoon

en vlochten veur 't Kiendje 'ne gouwe kroon.

Maria die heurde d'r schoon gezang

en 't Kiendje wier van die mannen nie bang;

de kooninge knielden eerbiedig neer,

hoe kleinder het Kind, hoe grooter den Heer!

Toen zeien de kooningen: "Jozef, vlucht!

en wees er voor koning Herodes beducht,

de koning dat is er een valsche meneer,

een rijke, wreede, bloeddorstige beer".

Toen gongen de kooningen weer op reis,

ze trokken al over sneuw en ijs

en voerden Maria en 't Kiendje mee,

ze namen ze mee in d'r arreslee.

En al onze kender d'r aachter aon

mee vadder en moeder d'r kleeren aon,

mee lampionnen aachter de ster

en ze gongen en zongen her en der:

"Hier komen wij aon mee onzen lanteern,

we zuuken den Heer en we zien Hem zo geern

mar die sterre die moet er zo stille nie staon,

ze moet er mee ons naor Betteljem gaon"......

't Wereldje is 'n kermisplein,

vol lawaai en veuls te klein!

Kop-van-jutte, karoeselle,

zotte wassenbeelde-spelle,

olliebolle mee den hoop,

flesse zuut en zuur te koop!

Dolle mallemeulens zijn d'r

veur de groote en kleine kender;

tingeltangels, in de wèr

mee d'r doedelzaks geblèr;

rodelbaon en botsautokes,

vrijerijkes mee cadeaukes;

zot-doen, zat-doen, daanse, springe,

geldvergooie, vechte, zinge......

't Wereldje is 'n kermisplein,

vol lawaai en veuls te klein.

Ziede gij daor dè weuwke gaon?

Ze hee d'r witte klumpkes aon.

Ze staawt nog stevig deur de sneuw

al is z'al ruim 'n halve euw.

D'r muts is sneuw, d'ren rok is roet,

d'ren maantel, jao, die stao se goed.

Ze dokkelt nog zo dapper deur,

't is nog 'n kraachtig wijfken, heur!

Daor giender onder d'iepen lee

't gedoentje van d'r boerestee.

D'r laanderije ligge naa zacht

te slaopen onder de witte vaacht.

D'r kender, deur-en-deur gezond,

goddaank, zijn allemaol flink en pront.

D'ren oudste, Kees, is goed besteld;

getrouwd in eigen huis en veld.

Veur d'aander aacht, tut-tut, nie bang,

al duren 'n twintig jaor nog lang.

't Alderjongste is nog plat

mar 't kan al kruipen op z'n gat.

Och, 't weuwken is nog vief en hel,

nog zonder rimpels is d'r vel.

Ze bloost nog as 'n bellefleur!

't Is nog 'n dapper wijfken, heur!

't Is Salomon z'n "sterke vrouw",

pront meenske waor ik veul van hou!

Hinkelepink, de scheresliep,

kruide z'n kreugeltje, pieperdepiep,

en z'n lange strooien haoren

woeien al wuuster deur mekaoren

en ie zong mar "scheresliep!

scheresliep! scheresliep!"

Hinkelepink z'n linkerbeen

ha' 'nen lange slappe scheen,

mar hij zwaaide-n-em ver en dapper,

soms wè luier, soms wè rapper,

en ie zong mar "scheresliep!

scheresliep! scheresliep!"

Hinkelepink! Zo riepen de jong'

as ie deur de straoten gong,

"Hinkelepink, de schereslieper

maait z'n beenen as 'ne kieper!"

en ie zong mar "scheresliep!

scheresliep! scheresliep!"

Hinkelepink, mee oew gesjouw,

dikkels denk ik nog aon ou!

Bende gij al laank gestörve?

Hedde den hemel al geörve,

Hinkelepink. mee oew scheregesliep

aachter oew kreugeltje, pieperdepiep?

Toen den doove man naor Christus kwaam

en den Heer hem opzij in 'n buske naam

en evekes "efeta", "doe open" zee,

sloeg er 'n toeë deur open en...... "Hé!

Hé" riep de man en mee ope mond

lösterde, lösterde-n-ie, verstomd......

'n stroom van geluiden drong in 'm deur,

toen riep ie hard: "Ik heur! Ik heur!"

As 'n nuuw wonder waar ieder geluid

en ie lösterde haost z'n oogen uit......

vruuger waar alles zo stil as de dood,

's naachts, overdag, - hij heurde niks, noot!

Zó iets moois ha' de man noot gedroomd,

dè-t-er gelúíd deur oew óóre stroomt;

iedere klaank wier 'n zaolig genot,

hemelcadeau van z'nen Schepper en God.

Heer van mijn oore, Schepper zo goed,

dè-d-ik maag heure, dè pakt mijn gemoed!

Daank oe veur d'oore, die gave zo groot,

laot ze goed ope tot aon mijnen dood.

(naor A. Wibbelt)

Och God, wè-d-is de wereld groot,

en ín die wereld groot de nood!

Wè komde ellende tege!

Want iederendeen die draogt z'n kruis,

en 't hangt in ieder, ieder huis,

en 't stao langst al de wege.

En rijde in auto of gerij,

et kruis dè schiete nie veurbij;

wè móét dè zál gebeure!

et haolt oe in, al rijde flink,

en 't rammelt hard aon iedere klink

en 't opent al de deure!

Neem op, neem op oew lief en leed;

oew kaantig kruis is nie zo wreed;

wie 't afgooit is verloore!

Open de deur en kus oew kruis

dan maokte 'nen hemel van oew huis,

dan wordt pas oew vreugd geboore!

(naor A. Wibbelt)

't Zingt hierbinnen in mijn hart naa

heele daoge, halve naachte;

wijd weg is alle smart naa,

't is muziek in mijn gedaachte.

Zuutjes as 'n zilveren bel naa,

lijk et laache van klein' kender,

klinkt et, en ik vuul me wel naa,

hémels vuul ik me, nee, nóg fijnder!

Fijn geluk zingt deur mijn hart naa

heele daoge, halve naachte;

wijd eweg is alle smart naa,

klaor muziek is mijn gedaachte.

'k Heur oe zuutjes kloppen, mijn hart,

diep hierbinne: tokke-tokke,

as de wereld zuut wil lokke,

as ge denkt: ik moet mijn part......

Denk toch aon oew uur, oew uur,

as oew dof geklop zal stokke,

as ge oew schulden af moet dokke......

zondeschuld van zoveul uur'......

Klop toch zuutjes, koel oew vuur,

doe mar as de tooreklokke,

tik oew plichte! laot oe nie lokke!

zörg veur 'n zaolig stèrvensuur!

Timmer aon oew ziel en leeve,

timmerman, mee goeie moed;

niemand zal 't geluk oe geven

as ge'r eigens niks veur doet!

Timmer aon oew Ark van Noäch,

't is oew redding bij den vloed,

bij den bitteren zondvloed, die, ach,

rondom ieder komen moet.

Dringt et zoute zondewaoter

deur de spleten van oew hart,

úít is 't mee 't geluk, et gaot er

keldere naor de donkere smart!

Timmer aon oew goei gewete,

timmerman, in geluk en nood;

stop de reten en de spleten,

want de zondvloed, 't is de dood!

Bouw geen hutjen op et zaand en

bouw geen huizen op et ijs,

geen paleizen op de wolken,

zuuk 'n euwig Paradijs!

IJdelheid van d'ijdelhedes,

tijd en leeven smilt as ijs!

Leg goed diep de fondamenten

van oew gouwe zielspaleis!

Madonna mee oew kiendje,

zie ik oe veur me staon

daor tussen al men boeken,

dan zie 'k oe geeren aon.

Oew kleed is rood als roozen,

oewe maantel is van goud

waor fleurig as den hemel

de voering over blauwt.

En 't kiendjen op oew ermen

speult mee 'nen bol van goud......

dè-d-is, ocherm, de wereld,

de blinkende wereld zo stout.......

Ge ziet oew kiendje speulen

mee onzen wereldbol

en 'k zie er oew traontjes komen,

oew fijn gemoed schiet vol.

Ge denkt aon al de zonden

van iederendeen, elk uur,

van al oew zwakke kender......

zóó speult oew kiendje mee vuur!

En 't kiendje zie ok al oew traontjes,

mar 't laacht oe vriendelijk toe,

en 't zal oe 'ns gaa gaon troosten

en 't prakkezeert al: hóé......

Dan licht z'n rechterhendje

oewen blaanken sluier omhoog,

et zal er oew traontjes gaon dreugen

die blinken in baai oew oog'.

Madonna daor tussen men boeken,

in ieder oog een traon,

en op den erm oew kiendje,

ik zie oe daor geere staon.

Ge bent, mee oew oog' vol traonen

en 't kiendje blij op den erm,

't begien van al onze blijschap,

mee d'oog' vol traonen, - ocherm!

Roozenhuuke, perelsnoer,

schoon gebed veur heer en boer.

Roozenhuuke, waor 'k aon bid

as ik stil en alleenig zit.

's Aovonds ritseltikte trouw

ter eere van Ons Lieve Vrouw.

Weesgegroetjes vijf keer tien

en vijf Gloria's bovendien.

Op z'nen tijd vijf Vadderonzen

laot ik daor deurhenen gonzen.

Weesgegroetjes van geloof,

hoop en liefde die ik beloof.

Weesgegroetjes van berouw

via Onze Lieve Vrouw.

Weesgegroetjes van geluk,

blumkes die ik geere pluk.

Roozenhuuke. perelsnoer,

schoon gebed veur heer en boer.

't Klökske rikketikt op taoffel

en m'nen dodskop kijkt mijn aon......

hè'k vandaog soms kaod gedaon?

't Klökske heur 'k de korten roffel

van m'ne marche funèbre slaon...

hè'k vandaog véúl góéds gedaon?

Laacht den dodskop om dieën roffel?

Laacht ie om mijn kort bestaon?

Ha'k vandaog mar góéd gedaon!

'k Löster naor et zacht vermaon

van den dodskop en den roffel:

tijd en dood, - bestaon, vergaon!

Kruiske van as, -

memento, man:

vlees komt van as,

as kómt er van.

Kruiske van as, -

memento, vrouw:

schoonheid en as

verwaait zo gauw!

Kruiske van as, -

memento, meiske,

't leeve vervliegt

as de geur van oew fleske!

Kruiske van as, -

'n moment, jongeman,

'n vlug sigaretje...

en dan? - en dan?

Kruiske van as, -

memento, jeugd!...

nee, laach mar, kender,

dè doet oe nog deugd!

De dood! - De dood! - 'n Donkere poort

aon den overkaant van 't graf!

en bóven die poort dè zoere woord:

"Hier loopt het leven uit en aaf!

Hier loopt, ocherm, oew leeven dood!

Toont oew visum, klein en groot!"

De dood! - De dood! - 'n Donkere deur,

kender loeren er deur de kier......

"Wè zaagde daor, kiendjes?" - "Allemaol kleur

en licht en goud en klaor plezier!"

Gelukkig keend, dè loert en ziet

deur de deur van et zwart verdriet!

De dood! - Toe zieltje, nie zo bang!

Blijf hier, loop nie terug!

Doe lijk die kender: loer mar lang

en stiekum deur de kier, én vlug!

"As ge nie wordt 'n keend gelijk,

dan komde gij noot in et hemelrijk!"

Moet zó-iets dood-gaon hieten?

et is 'n zacht uitgloeien

van aovondzonneschijn,

et is 'n lest genieten

van aawen, zachten, goeien,

belegen, zuuten wijn......

moet zo-iets dood-gaon hieten?

et is 'n vleugelspraaien,

et is 'n óverwaaie

naor 't laand van zonneschijn...

et is 'n locht ópvliegen,

et is 'n kiendje-wiegen,

et is 'n ster verschieten......

moet zo-iets sterven hieten?

Wie praot er toch van maaie,

van wuust mee 'n zeiske zwaaie,

van sikkels scherp en wreed?

De dood die wenkt 'nen engel,

mee blaanken leliestengel

staon d'engeltjes gereed...

en is dè sterve moete?

moet zo-iets dood-gaon hieten?

et is 'n ster-verschieten,

't is 't end van pent en boete...

(naor A. Wibbelt)

Wie klopt er zuutjes aon de deur?

et is mijn simpel deuntje

op bloote vuutjes, - hört, ik heur

et flöstere van zijn mundje......

Et kijkt m'n studiekaomer rond

en 't zie mijn rije boeken

en 't lee den vinger op z'ne mond

dè'k nie geleerd gao vloeke......

Dan kijkt et me leuk en leutig aon

en 't schooit: "Maag ik wè zinge?"

en 't zong, - en hedde gij 't ok verstaon? -

et zong van kleine dinge.

Et zong mar zacht as waar 't 'n blom,

'n blumke mar, - 't waar flöstere;

ik zaat gebogen, krom en stom

te löstere, te löstere......

Bij 't sterven van den lesten toon

zaag ik z'n eugskes blinken,

ik zaag't 'n traontje pinken

en 't vroeg: "zong ik nie schoon?"

"Heel schoon! - Mar weurom blinkt er 'n traon

in baai oew eugkes, kiendje?"

"Ik hè geen enkeld vriendje,

haost niemand kijkt mijn aon!"

Toen schoot ik hardop in m'ne laach:

"natuurlijk nie, mijn vriendje,

wie löstert naor 'n kíéndje?!

't Moet blij zijn as 't zinge maag!

De wereld wil alleen lawaai,

't moet bulderen wil ze 't heure,

't moet d'ooren haost verscheure,

't moet janken as Haway!"

Toen viet et uit z'ne maantelplooi

'n fluit en sloeg aon 't fluiten

as gong et om de duiten......

en 't klonk, potdorie, mooi!

En 't daanste er nog 'n titske bij

en et klonk as laachen en klaogen,

et was as 'n geven en vraogen

en ik vuulde me hemels blij......

Toen gong et weer weg en ik bleef alleen,

mar ik heb er nog lang van genote;

t'hee lang nog naogefloten

en et trilde deur merg en been.

Zoo is mijn lieke: 'n kiendje dè fluit;

'k hè'r eigens veul plezier in,

want grutsighei zit er geen zier in

as 't daanst en zingt en fluit!

(naor A. Wibbelt)